In november 2022 vond een boeiende studiereis plaats naar de Spaanse wijnregio Yecla in de provincie Murcia, het zuidoosten van Spanje. Hoewel wellicht minder bekend dan de buur Jumilla, staat Yecla bekend om haar wijnproductie en heeft het een rijk cultureel en historisch erfgoed. 

Yecla (google maps)

Yecla (google maps)

Biodiversiteit

Met het vliegtuig bereik je Yecla makkelijk vanuit Alicante (1 uur met de auto) of Valencia (1,5 uur). Ik deed het ritje vanuit Valencia en zag het landschap langzaam veranderen. Het redelijk vlakke land met volop sinaasappelbomen rondom de stad Valencia wordt zachtjesaan heuvelachtiger. Springbokken huppelen tussen de bomen en roofvogels cirkelen boven de velden. Als de omgeving droger en schraler wordt, verdwijnen de sinaasappelbomen uit het landschap en maken plaats voor olijf-, amandel-, en pistachebomen. Als we bijna bij ons overnachtingsadres zijn,  Casa Boquera Resort & Winery, 20 autominuten ten zuiden van Yecla, ontdekken we immens grote peterselie plantages.  Dat biodiversiteit een belangrijk item is in Yecla is duidelijk.

Yecla olijfbomen peterselie

Cultuur en meubelindustrie

Bezoeken aan wijnbedrijven staan centraal tijdens deze trip, met als middelpunt de monastrell druif. Maar ook cultuur en historie krijgen een plaatsje. Zo bezoeken we tijdens een stadswandeling met een gids het prachtige en sfeervolle Concha Segura theater (gebouwd in 1886-1887 en gerestaureerd in 1991) en de Purísima Concepción Castle basiliek, die er van de buitenkant niet bijster bijzonder uitziet, maar eenmaal binnen een overweldigende indruk maakt. Yecla staat historisch gezien overigens ook bekend om de meubelindustrie. De stad heeft een lange traditie in het maken van meubels, die teruggaat tot de 19e eeuw. Ook tegenwoordig is Yecla nog de thuisbasis van veel meubelfabrikanten en -leveranciers, en levert de industrie een belangrijke bijdrage aan de lokale economie.

Theater en Basiliek Yecla

Wijnregio Yecla

Als wijnregio is Yecla minder bekend dan de in dezelfde provincie gelegen wijnregio Jumilla, maar de kwaliteit is er niet minder om. De wijngaarden (totaal zo’n 7.200 ha) liggen op een hoogte tussen de 500 en 800 meter boven de zeespiegel. Het klimaat, gekenmerkt door hete, droge zomers en koude, maar niet té strenge winters, is ideaal voor druiventeelt. Er valt weinig regen (zo’n 300 mm gemiddeld per jaar) maar de bodem, die vooral bestaat uit kalksteen, kiezel en zand, is goed vocht vasthoudend. Ook het vocht dat gedurende de nacht vrijkomt wordt door de bodem omarmd en overdag aan de druivenstokken teruggegeven. Monastrell gedijt goed onder deze omstandigheden.

De laatste decennia is de kwaliteit van de wijnen behoorlijk vooruit gegaan. De wijngaard technieken zijn verbeterd, er is geïnvesteerd in beter materiaal in de wineries, er zijn samenwerkingen opgestart met research instituten en de lokale wijnmakers zijn meer gaan samenwerken. Dat laatste merken we tijdens deze week voortdurend. Tijdens elke lunch en diner schuiven verschillende wijnmakers aan en laten niet alleen hun eigen, maar net zo enthousiast de wijnen van hun collega’s proeven. Chapeau! Dat heb ik in al mijn wijnjaren nog niet zo vaak meegemaakt.

Monastrell tros en plant

“Monastrell is a masochist: the more it suffers, the better the wine”,  was een uitspraak van een van de wijnmakers die ik deze week ontmoet.

Monastrell, de koning van Yecla

Monastrell is een autochtoon druivenras van de regio Murcia. Het is in Yecla het meest aangeplante druivenras: zo’n 80% van de wijngaarden is ermee aangeplant. Zoals eerder vermeld is het een variëteit die perfect gedijt op de arme, droge gronden van Yecla en bestand is tegen de temperatuursverschillen die de hete, droge zomers en de koude winters met zich meebrengen. Monastrell is een variëteit met compacte trossen en kleine, ronde druiven die vlezige, intens gekleurde, complexe en aromatische wijnen met stevige tannines en een redelijk hoog alcoholgehalte geeft. Een ander type Monastrell wijn wordt gemaakt met de maceration carbonique, waardoor een lichtere, fris-fruitige wijn ontstaat. Monastrell staat overigens in andere delen van de wereld bekend als Mourvèdre (vooral in Frankrijk, Bandol) of Mataró (Californië).

Campo Arriba vs Campo Abajo

Zoals je in het kaartje hieronder ziet is Yecla is onder te verdelen in twee subzones: Campo Arriba (‘High lands’) , ten noorden van de stad Yecla met wijngaarden tussen de 700-1000 meter en Campo Abajo (Low lands), ten zuiden van de stand Yecla met wijngaarden tussen de 500-650 meter. Niet alleen zijn er hoogteverschillen, ook de bodemsamenstellingen en temperaturen zijn anders. Arriba is, door de hogere ligging, koeler en het verschil tussen dag- en nacht temperatuur is groter. Door de warmte overdag kunnen de druiven goed rijpen, door de koele nachten behouden ze hun frisheid. Daarnaast waait er vaak een harde wind vanuit de oceaan die de druiven kan teisteren. Hier zie je dan ook uitsluitend druiven die laag over de bodem groeien als zgn bushvines.

Yecla map Campo Arriba en Abajo

Campo Arriba boven en Campo Abajo onder het stadje Yecla

In Campo Arrriba is de bodem is rotsachtig en kalkhoudend. De productie is laag en dit geeft over het algemeen wijnen met meer complexiteit. Monastrell voelt zich heel goed thuis in Campo Arriba, waar dan ook voornamelijke rode wijnen vandaan komen. De bodem in Campo Abajo bestaat uit klei en zand en druivenstokken worden er geleid (guyot of cordon). Hier bestaat de productie voornamelijk uit witte wijnen maar deze wijngaarden zijn ook goed geschikt voor buitenlandse variëteiten als syrah, cabernet sauvignon, merlot, verdejo, petit verdot etc.

Bodegas Casa Boquera

Ons overnachtingsadres tijdens deze studiereis is boutique-hotel en winery Casa Boquera, eigendom van een Noors echtpaar. Hun avontuur begon met een vakantiehuisje, maar de liefde voor de streek deed hen beslissen zich er permanent te vestigen. De winery, het sfeervolle boutique hotel met zwembad en het restaurant liggen er prachtig bij, midden in de 20 ha wijngaarden die het echtpaar bezit. Bij aankomst worden we welkom geheten door de President van het Consortium van de DO Yecla, Rafael Verdú, verschillende wijnmakers, vertegenwoordigers van het Spaanse ministerie van industrie en handel ICEX en medewerkers van de DO Yecla.

Casa Boquera Yecla ontvangst

De wijnstokken van Casa Boquera zijn nog jong: ze zijn in 2014 aangeplant. Aanvankelijk werden er druiven ingekocht om de wijnen te maken, sinds 2019 echter zijn alle wijnen van eigen druiven. Er wordt volledig biologisch gewerkt. Zo wordt er geen gebruikt gemaakt van kunstmest, maar zorgen de geiten van de buren voor een natuurlijke bemesting én bestrijding van onkruid tussen de druivenstokken. De productie was dit jaar 37.000 flessen. Met een productie van maximaal 100.000 flessen belooft het bedrijf een hoge kwaliteit te kunnen blijven leveren.

De productie bestaat voornamelijk uit rode wijnen van monastrell, syrah en petit verdot. De enkele witte wijn die we proeven wordt, omdat gasten ook wel eens een witte wijn willen, uitsluitend in het restaurant van het hotel geserveerd.

Een foto-impressie van de proeverij en heerlijke lunch zie je hieronder. Voor mijn proefnotities en meer over de wijnen klik je hier.

Casa Boquera proeverij

Casa Boquera lunch

www.casaboquera.es

Bodegas Barahonda

Rond 1850 begon Pedro Candela Soriano lokaal kleine hoeveelheden wijn te produceren en te verkopen totdat Antonio Candela García in 1925 een kleine wijnmakerij oprichtte. Barahonda is nog steeds in het bezit van de familie, in de huidige vorm sinds 2006. Inmiddels staat de 4e generatie aan het roer: de broers Alfredo en Antonio. Naast de 150 ha eigen wijngaarden kopen zij nog eens in van 600 ha, die volledig onder haar controle staan. Met een productie van zo’n 1.5 miljoen flessen geen ‘kleine jongen’.

We worden opgewacht en rondgeleid door Alfredo Candela Belda, een van de eigenaren en de manager van het bedrijf. Hij neemt ons mee de wijngaarden in die liggen op zo’n 785 meter boven de zeespiegel en zijn beplant met oude monastrell stokken. Nou, stokken…. om ons heen allemaal bushvines op arme grond: we zijn in Campo Arriba. De opbrengst van deze wijngaard is laag: slechts 20 hl/ha.

Barahonda in de wijngaard

Naast monastrell, het leeuwendeel van de aanplant, heeft Barahonda ook cabernet sauvignon, syrah en petit verdot aangeplant. En, hier ook heel populair: garnacha tintorella, oftewel alicante bouchet. Dat is een zogenaamde ’teinturier’, een druif met gekleurd vruchtvlees. Bij bijna alle andere rassen, ook de blauwe druivenrassen, is het vruchtvlees wit.

Na het boeiende bezoek aan de wijngaard brengen we een bliksembezoek aan de oude winery die middenin het stadje Yecla ligt. Hier maaktje Antonio Candela García zijn eerste wijnen. Antonio, de broer van Alfredo, voegt zich hier bij ons. Het oude deel van de winery werd tot 20 jaar geleden nog gebruikt om de wijnen op te slaan, maar omdat de vaten lastig te reinigen zijn is daarvoor overgegaan op rvs en is dit deel ingericht als ‘museum’. Aan de straatkant van de winery is een moderne winkel gevestigd waar men verschillende wijnen van de tap kan kopen.

Bodegas Barahonda oude winery Yecla

In de oude winery. Rechtsboven de tapperij in de winkel. Linksonder de trappen waarmee men vroeger op de vaten klom. De trappen hebben onderaan ijzeren punten om de ‘hoed’ van de wijn te breken. Rechtsonder Anne-Wies geflankeerd door de broers Antonio (links) en Alfredo (rechts).

We rijden weer de stad uit, naar de ultra moderne winery tussen de wijngaarden waar zich ook het Barahonda restaurant bevindt. De winery ziet er spic-en-span uit. Alles gebeurt hier dmv de zwaartekracht, en de temperatuur in de rvs vaten wordt via een instrumentenpaneel gecontroleerd en aangestuurd. De malolactische ‘vergisting’ wordt op een natuurlijke manier gestart door de wijn naar een ruimte te verhuizen waarvan de vloer wordt verwarmd. Meer dan 90% van het energieverbruik wordt overigens door henzelf opgewekt door het gebruikt van zonnepanelen op de daken.

Barahonda winery compilatie Yecla

We proeven hier uit het vat een monastrell 2021 met donker fruit, rond in de mond en ronde, rijpe tannines, maar waar het hout nog wel flink bovenop ligt. ‘Baby 21’ staat er met krijt op een van de vaten. Door de wijnmaker voor het gemak even zo genoemd, want deze wijn komt van een heel klein perceeltje, dat later wordt gebruikt in een blend.

Voordat we beginnen aan een ge-wel-di-ge lunch neemt Alfredo ons nog even mee de wijngaard in waar druk wordt gesnoeid. Hij geeft uitleg over het systeem van ‘sexual confusion’ dat zij gebruiken om schade door insecten te voorkomen: het draadje geeft de geur af van een vrouwtje. Als er een vrouwtje aankomt om haar schadelijke eitjes in de compacte druiventros te leggen en zij ruikt een ander vrouwtje, dan vliegt ze weg. Hier staat, naast monastrell, vooral cabernet aangeplant en een plot met jonge van sauvignon blanc stokken.

Barahonda wijngaard snoeien en confusion

In het proeflokaal proeven we vier wijnen. Voor mijn proefnotities en meer over de wijnen klik je hier. (NB: de labels van de flessen zijn gemaakt van katoen, dus ’tree-free’ en ecologisch). Tijdens de lunch proeven we nog meer mooie wijnen bij de voortreffelijke gerechtjes. Die proefnotities en meer over de gerechtjes vind je ook in deze lijst.

Barahonda proeverij Yecla

Barahonda dinner blaadje restaurant

Barahonda diner compilatie

Barahonda dessert

www.barahonda.com

Bodegas CASTAÑO

Ook Bodegas Castaño is een familiebedrijf, opgericht in 1978 door Ramón Castaño Santa. Toen gericht op bulkwijnen, legt het bedrijf zich nu toe op het maken van eigen kwaliteitswijnen. Samen met haar vader en drie broers werkt Angela Castaño Lorenzo, die ons opwacht in de wijngaarden, in het familiebedrijf. Ze studeerde biologie in Murcia, wijnmaken in Valencia en deed onder meer internships in de Rhône, Chili en Nieuw-Zeeland. Nu werkt ze alweer 6 jaar als wijnmaker mee in het familiebedrijf  “en ik leer nog elke dag van en met onze hoofdwijnmaker Mariano López” lacht ze vrolijk tijdens ons bezoek aan de wijngaarden.

Bodegas Castaño bezit zo’n 500 ha, waaronder 400 ha aan wijngaarden op 8 verschillende plekken. De rest bestaat onder meer uit olijfbomen. Daarnaast bestaat 25% van de productie bestaat uit aangekochte druiven. Dat de familie van experimenteren houdt zien we aan de ‘experimental vineyard’, waar we onder meer carmenere uit Chili zien en malbec en tannat uit Argentinië.

Castano wijngaard compilatie

Vlnr: oude monastrell, experimentele tannat, wijnmaakster Angela Castaño Lorenzo

We bevinden ons in een wijngaard op 400 meter hoogte, zo’n 75 km van de kust van Alicante. De rotsachtige, kalkstenen bodem is, zoals we al leerden, ideaal voor monastrell. Daar heeft men ook hier de meeste aanplant van (80%), met daarnaast garnacha tintorera en buitenlandse variëteiten as syrah, cabernet sauvignon en merlot. Een kleine hoeveelheid witte druiven zoals macabeo en chardonnay staan aangeplant. De oude monastrell stokken geven soms minder dan 1 kg druiven per plant.

In de wijngaard bevindt zich een traditioneel huisje met proeflokaal waar we twee wijnen uit het vat proeven. Een Macabeo Ecológico uit 2022  die over drie weken gebotteld gaat worden (gaat nog een beetje aangezuurd worden omdat deze oogst door de warmte meer suiker bevatte) en een donkergekleurde (hoera!) snoepjes-rosé die (helaas) nog wel lichter gaat worden als over een paar weken de gistdeeltjes, die nog kleur bevatten, zinken. Dan volgen een hippe fles (met schroefdop) ‘Vertis 2021’ van merlot, grenache, syrah, cabernet sauvignon en een beetje monastrell (lekker fris en sappig) en een Monastrell Ecológico Barrica 2020 met 4 maanden Frans en Amerikaans eiken (veel donker fruit maar ook chocolade, vanille en rustieke tannines).

Castano proeverij in wijngaard

Castano proeverij Yecla compilatie

Na deze ongedwongen proeverij reizen we af naar de winery waar we, na een rondleiding, nog eens 7 wijnen proeven. Mijn proefnotities en meer over die wijnen vind je onder deze link.

www.bodegascastano.com/nl

La Purísima

We worden ontvangen door exportmanager Federico Marco, wijnmaker Pedro José Azorin (al 20 jaar de wijnmaker hier) en manager José Luis Quilez die ons rondleiden en de proeverij begeleiden. Er is een leuke winkel, met ook hier een tapsysteem, waar Paco al 35 de manager is. Hij kent dan ook alle wensen van de klanten. De oude cementen tanks worden gebruikt voor de tapwijnen in de winkel. Via een speciaal systeem zijn ze daarmee verbonden.

Purisima winkel en tap

La Purísima is een coöperatie, tevens de enige coöperatie in Yecla, en de grootste winery. In 1954 officieel opgericht telt de winery nu 1200 leden. Slechts zo’n 300 leden zijn echter actief. De oudere wijnboeren stoppen ermee, hebben vaak geen opvolger, maar blijven toch lid. Totaal beschikt de coop over bijna 6.000 ha. Samen met de wijnmaker wordt per druivenkweker het moment van oogsten bepaald. Er wordt per jaar 10 miljoen kilo druiven verwerkt, waarvan 95% blauw. Ook hier is het leeuwendeel monastrell (75%). 40 % van de wijn heeft het organic keurmerk. On-geënte druivenstokken zijn er, volgens de wijnmaker, in de DO Yecla 100 ha, waarvan zij er 50 hebben. Het zijn stokken van 70-90 jaar oud, die zij alleen gebruiken voor het maken van hun topwijnen.

We zien nieuwe eiken barrels, maar ook en vooral enorme rvs vaten van 100.000 liter. Er is er zelfs 1 van 859.000 liter! De eiken barrels zijn voor 60% Frans en 40% Amerikaans. Totaal zijn er 600 barrels van 225 en 500 liter. Voor hun topwijnen wordt uitsluitend nieuw eiken gebruikt.

Purisima winery compilatie Yecla

Op de vraag hoe er wordt omgegaan met climate change vertelt de wijnmaker dat dat hier een minder groot probleem is dan bijvoorbeeld in het noorden van Spanje: monastrell is de hoge temperaturen wel gewend. Wel krijgen de wijnen een wat hoger alcoholgehalte. Wat de witte wijnen betreft: de sauvignon blanc hier is minder ‘stuivend’ dan in andere landen, hier meer aromatisch. Dus iets hogere temperaturen is ook voor deze druif geen probleem. Er wordt gebruik gemaakt van een irrigatiesysteem, dat door de gemeente wordt gecontroleerd en betaald door degen die het gebruikt. Als er weinig water voorradig is wordt overlegd wie het het hardst nodig heeft.

Voordat we overgaan tot het proeven van de wijnen neemt Federico ons nog even mee naar de bottelarij, aan de overkant van de straat. Via grote pijpen wordt de wijn vanuit de winery onder de weg door naar deze plek getransporteerd. Dat systeem bestaat al sinds de oprichting in 1954.

La Purisima geproefde wijnen. jpeg (1)

Mijn proefnotities en meer over de geproefde wijnen vind je achter deze link.

Bodegas y Viñedos Evine bij DO Yecla

Onze laatste proeverij deze reis vindt plaats in het gebouw van de DO Yecla, waar we de wijnen proeven van Bodegas y Viñedos Evine. Hier staat de 4e generatie aan het roer: wijnmaker Felipe Martinez Quintanilla samen met zijn twee zussen. Het bedrijf bezit 60 ha, alles in Campo Bajo, op zo’n 500 meter hoogte. Alle wijnen zijn rood, organic en vegan. Van hun productie van 100.000 liter bottelen ze 15.000 liter onder hun eigen labels, de rest wordt in bulk verkocht.

Bodegas Evine compilatie

Proefnotities en meer over deze wijnen vind je hier 

www.bodegasevine.es

Gastronomisch Yecla

Gastronomie speelt een belangrijke rol in de wijncultuur. Zo ook in Yecla. We kregen een scala aan gerechtjes en voorgeschoteld deze reis, van de meest traditionele gerechten tot gerechten uit de avant-gardistische keuken en ster-waardige restaurants. De culinaire hoogstandjes van de keukens van Bodega Barahonda en Casa Boquera deelde ik al, ook bij  Bodegas Castaño kun je op afspraak terecht voor een heerlijk diner.

Hieronder een impressie van, en links naar, andere zaken waar we genoten van Yecla’s shared dining, authentieke gerechten, heerlijke wijnen en gastvrijheid. Veel zijn te vinden op de website www.rutadelvinoyecla.com.

Tot slot…

Ook op het gemeentehuis van Yecla werden we hartelijk ontvangen door burgemeester Maria Remedios Lajara Domínguez en Rafael Verdú, president van de DO Yecla. De regionale TV is aanwezig voor interviews. Een korte video en een impressie van onze wijntrip zie je in het filmpje hieronder. (En nee… ik kom niet uit België;-).

 

Meer info: www.yeclavino.com

🍇🥂Geen enkel culinair nieuwtje missen🍷🍴?
 Schrijf je dan hier in
voor onze wekelijkse nieuwsbrief en/of
volg Anne-Wies op
InstagramLinkedIn of Facebook