Namens Soave DOC, Soave Superiore DOCG, Lessini Durello DOC, Santorini DOP en Monte Veronese DPO vond een interessante workshop plaats, waarbij verschillende wijnen van vulkanische bodems werden geproefd. Tijdens de workshop legde Fred Nijhuis van Nijhuis Consultancy & Services uit wat een vulkanisch terroir inhoudt en wat het effect hiervan is op de wijn. Angelique Meulendijks* was erbij voor Anne-Wies.nl.

De proeverij vond plaats in restaurant De Kromme Dissel en werd gevolgd door een heerlijke lunch. De Kromme Dissel heeft 1 Michelinster sinds 1971 en is hiermee het langst aaneengesloten Michelinster restaurant van Nederland. Communicatiebureau Wellcom tekende voor de communicatie rondom dit project getiteld ‘Volcanic Agriculture of Europe‘.

Het unieke van de vulkanische bodems

Vulkanische wijnen zijn wijnen van vulkanische bodems. Deze lava bodems zijn vaak meer dan 50 miljoen jaar oud. Ze zijn vaak moeilijk om te bewerken vanwege de harde rotsen en de hoogteverschillen. Tegelijkertijd is de bodem zeer vruchtbaar, wat zorgt voor goede opbrengsten in de wijngaard. Het unieke terroir zorgt voor wijnen met complexe smaken.

De vulkanische bodems in Soave en Lessinia, gebieden tussen de noordelijke valleien van de provincies Verona en Vicenza, zijn zeer oud; de vulkanen doofden daar tussen de 25 en 50 miljoen jaar geleden uit. In Santorini, een Grieks eiland van de Cycladen in de Egeïsche Zee, zijn de vulkanische bodems van een recentere oorsprong, ongeveer 2 miljoen jaar geleden. Onder deze grond bevindt zich echter een veel oudere lavakorst, ontstaan na een gigantische vulkaanuitbarsting rond 1620 voor Christus.

De samenstelling van de bodem

Vulkanische bodems liggen dicht bij tektonische breuken. Deze bodems zijn qua samenstelling vaak zeer heterogeen. De lava brengt diepe rotsen naar boven die oplossen in het basalt. Boven op deze laag worden vulkanische componenten afgezet zoals as. Deze materialen kunnen omgezet worden in tufsteen: zanderige, grove gronden, die rijk zijn aan minerale elementen en kalk. Vulkanen die bestaan uit afgekoelde lavastromen hebben meer geaccentueerde hellingen en donkergekleurde bodems die langzaam transformeren in landbouwgronden met veel klei. Chemisch gezien bestaat magma (lava) grotendeels uit silica en afhankelijk van het gehalte aan silica kunnen deze bodems zowel basisch, zuur als neutraal zijn.

De ‘smaak’ van de vulkaan

Vulkanische bodems zijn rijk aan mineralen zoals fosfor, magnesium en kalium. Deze rijkheid aan mineralen bevordert de groei van de wijnstok. Er is geen direct verband tussen mineralen in de bodem en de mineraliteit in wijn. Wat echter opvalt is dat wijnen van vulkanische bodems worden gekenmerkt door een complexe smaak en een goede zuurgraad. Onder meer door deze goede zuurgraad hebben de wijnen een lange levensduur.

Proeverij vulkanische wijnen

Tijdens de workshop vertelt Fred Nijhuis wat een vulkanisch terroir inhoudt en wat het effect hiervan op de wijn is. We proeven 9 verschillende wijnen van vulkanische bodems uit Italië en Griekenland. Hoewel alle wijnen van een vulkanische bodem komen, zijn ze zeer verschillend. Eigenlijk wel logisch, want naast het terroir wordt de smaak van de wijn ook bepaald door het druivenras en de keuzes van de wijnmaker.

1. Santo Wines Santorini Assyrtiko 2021
   Proefnotitie: rokerig, rijp fruit, frisse zuren, balans, complex

2. Sigalas Santorini Assyrtiko 2021
   Proefnotitie: rijp fruit, minder zuren, veel alcohol (14,4%)

3. Tonello Lessini Durello lo Teti 2018
   Proefnotitie: Metodo Classico (Durella is de druif, Durello de herkomstbenaming), 60 mnd sur lattes, extra brut: gist, rokerigheid, rijp fruit, strak, hoge zuren, complex

4. Tirapelle Lessini Durello Riserva 2016
   Proefnotitie: Metodo Classico: rijp fruit, ronder

5. Cantina del Castello Soave DOC Castello 2021
   Proefnotitie: licht, fris, fruitig, korte afdronk

6. I Stefanini Soave Superiore DOCG Monte diFice 2020
   Proefnotitie: volle smaak, frisse zuren, ronde afdronk, bittertje, lange afdronk

7. Suavia Soave DOC Monte Carbonare 2020
   Proefnotitie: fris, fruitig, lange afdronk, meer concentratie

8. Coffele Soave DOC Classica Alzari 2020
   Proefnotitie: subtiel houtgebruik, vettig, boterig

9. Rococo Grassi Soave DOC Broia 2020
   Proefnotitie: Rokerig, fris, geel fruit, goede combinatie met kreeft

Vulkanische lunch

De proeverij in restaurant De Kromme Dissel werd gevolgd door een heerlijke ‘vulkanische’ lunch met onder andere Gebakken langoustine met tartaar van zeebaars, pompoen en yoghurtdressing; Wilde eend met rillette, ganzenlever, rode biet en framboos; Kazen van Monte Veronese DPO: Monte Veronese ‘latte intero’ en Monte Veronese ‘d’allevo’; Koffie met friandises.

Over Volcanic Agriculture of Europe

Volcanic Agriculture of Europe is een internationaal project gericht op de promotie van de Soave DOC, Soave Superiore DOCG, Lessini Durello DOC, Santorini DOP en Monte Veronese DPO. Italië en Griekenland promoten gezamenlijk gedurende een periode van drie jaar de uniekheid van wijnen (en kazen) van vulkanische bodems. www.volcanicagricultureofeurope.com

*Registervinoloog® en marketeer Angelique Meulendijks helpt horeca ondernemers bij het centraal stellen van wijn binnen hun horeca concept. Daarnaast organiseert zij wijn(-spijs) proeverijen voor bedrijven en particulieren. Lees hier  de artikelen van Angelique.