Windmeul Kelder, niet zomaar een coöperatie

Marius Burger van de Zuid-Afrikaanse Windmeul Kelder Winery is in Nederland. Op een heel speciaal moment want Windmeul Kelder is zojuist door Tim Atkin uitgeroepen tot “The Best Cooperativ Winery 2019” én de wijnen staan aan de top met 90/95 punten Tim Atkin, 4/4,5 sterren Platter en zeer recent goud en meer door Michelangelo. Reden voor importeur Kaaps Wijnhuis om samen met Jan Ansink, sommelier van het prachtige landgoed De Wilmersberg in De Lutte, een proeverij en wijn-spijs diner te organiseren. Karel de Boer* was er voor Anne-Wies.NL bij. Een unieke gelegenheid om met hem te praten over deze prachtige coöperatie. 

Windmeul Kelder is het voorbeeld van één de meest succesvolle coöperaties van Zuid-Afrika. Het ademt de verbondenheid tussen boeren families en hun passie om uitmuntende wijnen te maken. De boerenmarkt , ‘De Plaasmark”, is een maandelijks en levendig hoogtepunt waar elke boer zijn waar aanprijst, van jam tot wijn.

Windmeul Kelder toen en nu

Aanvankelijk is de coöperatie gestart om tafeldruiven te verstoken tot alcohol. Druivenproducenten die druiven over hadden die niet geschikt waren voor de reguliere verkoop brachten de druiven naar Windmeul. We hebben het dan over bijna 75 jaar geleden, 1946. In 1964 is men begonnen met het produceren van kwaliteitswijnen. In tijden van de Apartheid produceerden zij alleen voor de Z-Afrikaanse markt. Toen in 1994 de sancties werden afgeschaft kwam er een vrije markt. Internationaal was de vraag naar rode wijnen veel groter: 80% van de aanplant was wit en dit werd omgezet naar 50/50 wit en rood. Dit vroeg ook de nodige aanpassingen in de kelder en dus is er flink geïnvesteerd. De omstandigheden in de wijngaarden van Paarl bleken uitermate geschikt voor chenin blanc en pinotage. Dit zijn dan ook de twee druivenrassen waarmee Windmeul zich onderscheidt.

‘Magic in die wingerd’

Met 32 leden heeft Windmeul Kelder toegang tot verschillende terroirs en kan zo diverse wijnen van hoge kwaliteit produceren. Deze kwaliteit wordt bewaakt door de wijnbouwkundige die de schakel is tussen de wijnboer en de wijnkelder. De wijnbouwkundige houdt bij wat er in de wijngaard gebeurt en wanneer het juiste moment is om te oogsten. Het is belangrijk dat alles in de wijngaard goed verloopt, en daar wordt dus veel aandacht aan besteed. Zoals Marius het mooi zegt: “Magic wordt in die wingerd gemaak’. De magie vindt plaats in de wijngaard en in de kelder wordt het proces afgerond.

Old Vines Project

Wanneer het gesprek komt op het veranderende klimaat en de droogte die in Zuid-Afrika een probleem is, hebben we het over oude wijnstokken. In Zuid-Afrika wordt een wijngaard met oude stokken vanaf 35 jaar, gecertificeerd als ‘Certified Heritage Vineyard’ in het kader van het ‘Old Vines Project’. Hiermee is Zuid-Afrika het enige land dat een officiële waardering heeft voor oude wijnstokken.

In verband met de droogte zijn deze oude stokken belangrijk omdat deze niet geïrrigeerd hoeven worden. De wortels gaan zo diep dat ze altijd wel wat kunnen vinden in de bodem. Daarnaast levert de stok kwalitatief enorm goede druiven op.

Marius noemt de resultaten  ‘mindblowing’. Daar tegenover staat dat de rendementen laag zijn en dat moet financieel gecompenseerd worden. Veel boeren rooien hun stokken na een jaar of twintig omdat ze niet inzien dat ondanks de lagere rendementen, de kwaliteit stijgt en er dus een hogere prijs voor deze druiven betaald zou moeten worden om het rendabel te houden. Windmeul verkoopt zelf op dit moment Cinsault van stokken uit 1954 en Chenin Blanc van stokken uit 1974. Deze laatste proef ik en is absoluut een prachtige wijn. natuurlijke vergisting op Frans eiken en enkele maanden lie-rijping zorgen voor een complexe, intense wijn met citrus, appel, perzik, een lichte vanilletoon en een mooie lange afdronk.

Windmeul experimenten

Dan vertelt Marius mij nog van een aantal spannende projecten/experimenten. In 2020 zal er van een perceel oude stokken waar 3 verschillende rassen door elkaar staan aangeplant een ‘field blend’ gemaakt worden. Ook heeeft Windmeul Kelder nog een perceel met oude stokken Crouchen (ook wel Cape Riesling genoemd) in bezit. Steeds enthousiaster vertelt Marius over dit soort projecten en hoe leuk het is om met 1 of 2 vaten experimenten uit te voeren.

Windmeul: samen genieten

Ons gesprek wordt onderbroken om aan tafel te gaan. Tijd om een aantal wijnen te proeven met de gerechten van chefkok Ronald Bor van de Wilmersberg. Tijdens het diner vertelt Marius uitgebreid over Windmeul, de locatie en de wijnen. Enthousiast en bescheiden. De wijnen zijn gemaakt om samen te genieten en dat gebeurt elke maand bij Windmeul tijdens de zogenaamde ‘Plaasmark’. Er wordt een grote boerenmarkt opgezet waar iedereen zijn eigen (etens)waar kan verkopen. Een echte boeren community waar generaties bij elkaar komen om samen te genieten van braai, wijn en dans!

Wijn en Spijs, het diner

Gerecht 1: Kabeljauw, gebarbecuede knolselderij, hazelnoot, krokante pasta en beurre noisette.
Wijn 1: Windmeul Reserve Chardonnay 2016
Wijn 2: Windmeul Reserve Chenin Blanc 2016
De beide wijnen sluiten op verschillende vlakken aan bij het gerecht. De voorkeur van de gasten is dan ook wisselend. De Chardonnay is vol en zacht maar voor mij te intens van smaak bij het gerecht.
De Chenin is wat eleganter en dat spreekt mij aan. De lichte kruidigheid sluit mooi aan bij het gerecht en de wat frissere tonen bieden een fijn tegenwicht tegen de rijpere herfsttonen.

Gerecht 2: Gebraden hertenrug, pompoen, zonnebloempitten, zwarte knoflook.
Wijn 1: Windmeul Reserve Pinotage 2016
Wijn 2: Windmeul ‘The Legend’ Bordeaux Blend 2014
De keuze van de meerderheid valt op de Pinotage. Voor mij ook de lekkerste optie vanwege het fruitige en zachte karakter met fluwelige tannines. Er zit een bepaalde elegantie in de wijn die perfect aansluit bij de ontzettend malse/zachte textuur van de hertenrug. ‘The legend’ is een door Cabernet Sauvignon gedomineerde Bordeaux blend die krachtig is met duidelijke cassis tonen. Een dijk van een wijn, maar te intens voor dit gerecht.

Gerecht 3: Mousse van melk couverture, honing, roomijs en walnoot.
We sluiten af met dit dessert en genieten met een aangeboden glas Banyuls van de Wilmersberg.

“Fantastisch om de gastvrijheid van de Wilmersberg op deze manier te mogen ervaren en kennis te maken met de mooie wijnen van Windmeul Kelder. Niet zomaar een coöperatie. Een gepassioneerd en bescheiden bedrijf met spannende wijnen voor een goede prijs”

Kijk op www.kaapswijnhuis.nl voor de collectie wijnen die in NL te koop is.

*Karel de Boer is Register Vinoloog van de Wijnacademie en in het bezit van het diploma WSET Level 3. Met zijn bedrijf www.bureauvino.nl wijst hij je met plezier de weg in de bijzondere en diverse wereld van wijn

Geen enkel culinair nieuwtje missen? Schrijf je dan hier invoor onze wekelijkse nieuwsbrief!

#karel