Wijnstudiereis België Verenigde Vinologen Nederland

Eind juni vond in België een boeiende wijnreis plaats, georganiseerd door en voor de leden van de Verenigde Vinologen Nederland. Belgische wijn… is dat een wijnreis waard? Ik kan die vraag volmondig met JA beantwoorden, want zelf had ik tijdens een andere wijnstudiereis al enkele wijnbedrijven in België bezocht. Maar na het lezen van deze blog van mede-Vinoloog Ed Carper* roep ik nog harder JA! België is bijzonder! Lees maar even mee…

We zijn vroeg uit de veren om donderdagochtend 30 juni met de trein naar de opstapplaats in Den Bosch te gaan. Maar helaas… onze trein is uitgevallen. Ook wij worden geconfronteerd met het personeelstekort van de NS. Uiteindelijk vertrekt de bus vanuit Den Bosch met goede zin zo’n 25 minuten te laat richting België. 

Oud Conynsbergh

Onze eerste wijndomein van de reis is Oud Conynsbergh. Cees van Casteren MW, die wat deuren heeft geopend voor deze reis, voegt zich aldaar bij de groep voor de bezoeken van vandaag. Kris van de Sompel, de algemeen directeur van het domein, vertelt.

De druivenrassen

Ooit, in de late middeleeuwen, werd hier al wijn gemaakt. Het wijndomein is in 2011 gestart en eigendom van een investeringsgroep.  Door bodemonderzoek zijn er 3 plekken gevonden die geschikt zijn om wijnstokken aan te planten. Pinot noir 1,1 ha op een heel lichte helling op het zuiden en auxerrois 1 ha tussen de bomen. Het grootste plot is vlak bij de luchthaven wat extra wind geeft. Op 3,5 meter diepte zitten we hier op fossiele duinen. Het bodemwater is hier diep. Er is Gelbe muscateller geplant maar die deed het niet goed. De 3,6 ha auxerrois doet het wel goed. Verder zijn er pinot noir 777 en pinot noir selection massale aangeplant. Cabernet dorsa is alleen geschikt voor rosé productie en de druiven worden vaak opgegeten door vogels. Daarom gaat men overstappen op chardonnay. Pinot gris doet het hier niet zo goed. Nog een beetje pinot blanc doet het goed in de mousserende wijnen.

Biodynamiek

Er wordt hier biodynamisch gewerkt. Vorig jaar was een hele slechte zomer: in plaats van normaal 40.000 flessen zijn er nog geen 4000 flessen geproduceerd. De snoeimethode is Simonit & Sirch die met name in Alto-Adige wordt gebruikt. Gras wordt gemaaid en afgevoerd. Er wordt hier laat geplukt: 2 a 2,5 weken later dan in Limburg, waar het warmer is dan hier. Alleen de westkant wordt ontbladerd om zoveel mogelijk lichtinval te krijgen. Er zitten 6 tot 8 trossen aan een stok en de rest wordt er afgehaald om meer concentratie te krijgen in de uiteindelijke wijn. Alles wordt oxidatief opgevoed dus er is ook wel wat verdamping. Luchtwortels, die opzij groeien, worden tussen de rijen wijnstokken afgesneden om zoveel mogelijk te dwingen dieper te wortelen.

Weetje: ze gebruiken hier Diam kurken. Die zijn gemaakt van kurkgruis en krijgen een CO2 spoeling, waardoor geen ‘kurk’ (TCA) (veroorzaakt door de de kurk) meer mogelijk is.

De oogst

Tot vorig jaar is er met de hand geplukt. Echter de plukkers  kunnen vaak alleen in het weekeinde en dat wringt als er direct geoogst moet worden. Daarom wordt er nu machinaal geoogst m.u.v. pinot noir, die nog wel met de hand wordt geplukt. Aan de oogstmachine is een optische sorteermachine gekoppeld. Ook heeft men hier veel last van wespen. Daarom worden feromonen gebruikt om de koninginnen te vangen. Er wordt hier uitsluitend met natuurlijke gisten gewerkt. Alleen voor de tweede vergisting op de fles worden gecultiveerde champagnegisten gebruikt. Er zijn nu weinig vaten in de kelder vanwege de dramatische oogst van vorig jaar.

Rum en Schuimwijn

Er wordt ook rum gemaakt. Er wordt melasse (van rietsuiker) vergist en vervolgens gedistilleerd om uiteindelijk grappa en rum van te maken. Mousserende wijnen (rosé van gamay en wit voornamelijk van auxerrois) vergisten op RVS. De eerste wijn die we gaan proeven is uit 2018 en is een mousserende wijn. De stille wijnen worden allen gefermenteerd op hout: een paar vaten van Frans eiken en één van Belgisch eiken. Een van van acacia-hout van 500 liter wordt voornamelijk gebruikt voor de auxerrois. Chardonnay op Frans eiken. Er wordt alleen een beetje sulfiet bij de botteling toegevoegd en er wordt 8 tot 10 maanden lie rijping toegepast voor de auxerrois. Hier in België spreken ze over ‘schuimwijn’ als ze het over mousserende wijnen hebben. Rebecca, mijn vrouw, vroeg zich af wat ‘Schuimwijn’ nu was, in de veronderstelling dat het hier om een nieuw wijnproduct ging.

Oud Conynsbergh, de wijnen

De Paarl van Boekhout 2018 is een mousserende wijn die  minimaal 26 maanden sur latte heeft gelegen. Brut natuur van chardonnay. Fris, citroen, groene appel, nauwelijks brioche, mooie zacht fijne mouse, veel smaak en een bittertje. Hoog zuur. 27 euro.

Rosé 2019, mousserende wijn van gamay, 5 gr dosage. Boerse geurige neus, aardbeien, kersen, zacht, in balans, best wat lengte. Frisse leuke wijn van 27 euro.

Auxerrois 2018, citroengele kleur, heeft geen houtrijping ondergaan, er hier is cultuurgist gebruikt bij de fermentatie,  frisse neus: citroen, groene appel, iets rinse smaak en wat ziltigheid.

Auxerrois 2019, goudgeel van kleur, met eiken opvoeding en rijping op fijne lie, hout (vanille) in de neus veel smaak iets meer body en lengte

Auxerrois 2019, 10 maanden opgevoed op Belgische eiken, strakke wijn 0,014 gram rest suiker, aardig zuur en een meer fruitige wijn en wat notig in de afdronk.

Auxerrois 2019 opgevoed op acasia hout, met meer vanille in de neus, zacht, niet zo lange afdronk. Een frisse wijn.

Chardonnay 2020, 10 maanden opgevoed op ongetoast Frans eiken, ingetogen vanille perzik hoog zuur, mooie smaak, zacht op de tong met een lange afdronk. 25 euro.

Pinot noir, 16 maanden opgevoed op licht getoost Frans eiken, heeft geen malo ondergaan wat hem nog frisser maakt. Veel aardbei, stevige smaak, heel frisse stevige zuren, metalig in de smaak,  lichte body lichte tannine 30 euro.

Vervolgens genieten we hier van heerlijke salades en boterhammen.

Wijngaard Valke Vleug

De reis vervolgt zich naar wijngaard Valke Vleug in  Liezele. Dit wijndomein was oorspronkelijk een asperge-hoeve. Het heeft een bijzondere architectuur en is zo ingericht dat het ook voor evenementen kan worden gebruikt en wat dan ook veelvuldig gebeurt. Het bedrijf is gestart in 2016 en is tevens een wijnhandel in cool climate wijnen onder de handelsnaam ‘Vinetiq Wijnen’.

Er staat pinot blanc, pinot gris, auxerrois chardonnay en meunier volties (nieuw hybride toegestane druivenras voor champagne) aangeplant. Er wordt hier zo natuurlijk mogelijk gewerkt zowel in de wijngaard als in de wijnkelder. Totaal 4,5 ha en de bedoeling is om te groeien naar 7 ha. Ze geloven hier meer in blends dan in monocepages. Late winter snoei wordt hier toegepast, waardoor de knoppen later uit komen. Zo worden nachtvorst problemen voorkomen. Auxerrois komt 9 dagen later uit dan chardonnay dus is daar het risico lager. Er wordt met de hand geplukt. Spontane fermentatie start in RVS en na de vorming van 1 à 2 procent alcohol wordt er verder gefermenteerd in eikenhout. Er wordt batonnage van de lie toegepast en weinig sulfiet toegevoegd.

Valke Vleug, de wijnen

Alle wijnen worden geschonken in het zeer fraaie Richard Brendon & Jancis Robinson ‘ONE GLASS FOR EVERY WINE’ glas dat ook bij Vinetiq is te bestellen (een set van 6 glazen voor 240 euro). De wijnen die we hier proeven zijn niet allemaal van het eigen domein, maar worden verkocht door Vinetiq Wijnen.

Wild Adam NV Geen wijn, maar een blend van Geuze Lambik bier en cider. Het lijkt op pet nat en orange wijn. Heel zuur en bitter. Weet niet wat ik hier van moet vinden, het is niet aan mij besteed.

Stuivenberger brut NV chardonnay/ pinot noir, heeft 6 gr suiker als dosage,  24 maanden sur latte, mooie brioche, fijne bitters, lengte, goede zuren medium alcohol. Echt een mooi glas, 27,95 euro en waardering is een cijfer 9. (NB: Ik geef alleen cijfers aan wijnen waar ik zeker nog wel meer van zou lusten)

Entre-Deux-Monts Quatre Cépages 2021, 12% alcohol,  chardonnay, auxerrois pinot gris en sieger, aromatisch, veel smaak, iets  bitter en goede zuren.

Valke Vleug 2020 Pinot auxerrois + 5% pinot blanc,  10 maanden op op acacia opgevoed, mooi fris glas, goede zuren, perzik, toast, citroen, groene appel, medium body en lengte. Cijfer 9.

Waes rood 2020 rondo, regent en léon millot, 8 maanden 85% opgevoed op Frans Eiken en 15% op Amerikaans eiken, kruidig rood fruit medium(+) tannine maar redelijk soepel en heeft lengte.

Vin de Liège paradis des Cheveux 2019, pinoton (een kruising van cabernet sauvignon en regent) 1 à 2 jaar eiken opvoeding, cassis, veel body en veel smaak, beetje kruiden, iets vegetaal, vanille en lengte. Cijfer 9.

De Wijnfaktorij

In het centrum van Antwerpen bevindt zich de Wijnfaktorij alwaar de wijn wordt gemaakt. De druiven komen van verschillende wijngaarden, met name van de Houwaartse Berg.

Wijnbouwer- en maker Patrick Nijs neemt ons op gepassioneerde wijze mee in zijn wijnwereld. Er wordt weinig sulfiet gebruikt, pas twee weken voor het bottelen wordt er iets van 22 mg sulfiet toegevoegd. Hier worden 7.000 flessen gemaakt en dit gaat naar 12.000 flessen (door nieuwe aanplant); merendeels blends. Vitis vinifera maar ook hybride rassen worden gebruikt. 

De Wijnfaktorij, de wijnen

De Wijnfaktorij maakt twee series: de basis wijn heet de Chansaar (gelukzak) en Kontreir (tegenstelling) zijn de natuurwijnen: wit, rood en orange.

Pet nat rosé: gemaakt volgens de méthode ancestrale, waarbij geen extra gist wordt toegevoegd om de bubbels te produceren, maar gebruik wordt gemaakt van de van nature op en in de druif aanwezige gisten. Bij 20 gram restsuiker wordt de wijn gebotteld waarna het gistingsproces in de fles doorgaat. Daardoor vind je in een fles pet nat altijd wat gistresten. Het vereist wat vaardigheid om de wijn zo uit te schenken dat dit residu niet in je glas terecht komt. De druivenrassen zijn pinot noir en regent. De neus is fruitig en boers, een frisse fruitige wijn met een zachte mousse, aardbei, frambozen, 12,5 % alcohol, zuren zijn aanwezig maar niet te veel medium(+), niet al te veel lengte.

Witte Chansaar met johannieter, fenix en orion, een frisse wijn, fruitig, prikt iets op de tong, wel wat lengte.

Kontreir rood 2019 van pinot noir, akalon en dornfelder, komt van de Houwaartse berg met ijzerzandsteenbodem die 40 cm onder de toplaag zit, wat geur van ijzer, hoog zuur, 11,5% alcohol, rood fruit, zachte tannine medium(-), lichte body en heeft lengte.

Ruby, portstijl opgevoed in een solera systeem. Regent is de druif die overrijp wordt geplukt, versterkt met eau de vie, sterk met veel smaak 18% alcohol en  50 gram restsuiker, kruidig mooi in balans en veel lengte.

Een hapje eten

Dit was een boeiende eerste dag van onze wijnreis door België. Na de Wijnfaktorij checken we in in ons hotel in Antwerpen en genieten van een gezellig, eenvoudig diner bij L’Etrepôt du Congo, een brasserie gevestigd in één van de oudste gebouwen op de Vlaamsekaai.

Masterclass Belgische wijnen 

Vrijdag 1 juli vertrekt de bus richting wijndomein Den Eeckhout. Ondanks het feit dat we op tijd waren vertrokken zijn we een half uur te laat omdat chauffeur Jan blijkbaar de kortste weg had genomen in plaats van de snelste. In de wijngaard staat een tafel gedekt alwaar een masterclass wordt gegeven door de bekende Belgische ‘wijnverteller’ Stefaan Soenen.

Bij wijndomein Den Eeckhout worden de bladeren alleen aan de oostkant van de wijnstokken verwijderd. Aan de westkant schijnt de zon feller en daar zijn dan wél bladeren om de druiven te beschermen tegen zonnebrand. Het klimaat is in de loop der eeuwen veranderlijk geweest; al in 815 is hier wijn gekomen. Toen was het nog vrij fris maar vanaf 1000 werd het wat warmer. Daarna heeft de wijnbouw zich verder verspreidt over België; in de 12e eeuw bereikte het Leuven. Naarmate de bevolking rijker werd is het wijngaard arsenaal uitgebreid. In de 16e eeuw werd het minder omdat toegangswegen beter werden waardoor er meer geïmporteerd kon worden. Tevens was er toen de ‘kleine ijstijd’ zodat veel oogsten verloren gingen. En daarnaast was bier meer in opkomst.

Daarna waren er nog maar weinig wijndruiven maar meer tafeldruiven (in een kas). Ook nu zijn de risicofactoren groot: het weer is extremer, er zijn veel schadelijke suzuki vliegen en vogelvraat. Innovatie is nodig om preventief te werken. In 1955 is de wijnbouw weer op gang gekomen in België, in Torny aan de oostgrens. In de jaren zeventig was het heel koel en was daardoor de keuze van druivenrassen beperkt. Er is in België 700 ha in productie en binnen enkele jaren zal dat rond de 1200 ha zijn. Bij wijndomein Den Eeckhout bevinden we ons in Hagenland waar de bodem bestaat uit ijzerzandsteen met een bovenlaag van zandleem. Totaal is er 33% aan hybride rassen aangeplant in België.

Masterclass Stefaan Soenen, de wijnen

Wijndomein den Eeckhout Müller-Thurgau (Vlaams Brabant)  (stokken van 1975) bloemig, aromatisch, klein zoetje met wat vettigheid en lengte.

Eeckhout Pinot Blanc, droog, ingetogen neus, sappig, een klein bittertje. Een mooie frisse wijn met medium lengte.

Alterovis 2020 natuurwijn met twee weken schilinweking, 10% van de schillen is mee gefermenteerd. Heeft een bloemige wat ingetogen neus. Het stukje ‘orange’ is goed te proeven en geeft wat meer structuur, niet zo veel lengte. Deze wijn heeft gastronomische mogelijkheden.

Domaine Viticole Chapitre 2020 (Waals Brabant) solaris: groenige geur en smaak van asperges, hoog zuur, frisse fruitige (ananas, meloen en peer) wijn met wat lengte.

Chardonnay 2018 Clos d’Opleeuw (BOB Haspengouw, Limburg) vanille en perzik in de neus, boterig, hoog zuur, mooi in balans, lengte, cijfer 9.

Mag Da 2019 Wijndomein Lijsternest (West Vlaanderen), rondo, solaris, cabernet noir en nog vele andere druivenrassen, wat gistig, jodium en kersen in de neus, medium body, medium alcohol 12,25%, medium smaak vooral kersen en wat lengte; een frisse wijn.

La Grande 2015 Château Bon Baron (BOB Côtes de Samnite et Meuse), aardbei frambozen, vanille, tabac, paddenstoelen, medium(+) zuur fijne medium body zachte tannine en mooie gerijpte  medium(+) smaken lengte. Heerlijk cijfer een 9,5!

Acolon 2018 Wijndomijn Ravenstein (West-Vlaanderen) dornfelder, donkere neus (cassis bramen), hoog zuur medium alcohol, medium(+) tannine maar zacht, medium(+) body medium(+) smaak van donker fruit met medium(+) lengte.

Pinot noir d’Hellecapelle 2019, aardbei, iets chemische in de geur, de smaak is rijp en breed, rood fruit, iets vanille en toast, medium body en alcohol, medium(+) zuur, medium iets drogende tannine en lengte, cijfer 8,5.

Korund Wijndomijn Optimbulles (Haspengouw) 60% meunier, 40% pinot noir. 28 maanden sur latte, bruisende mousse in de mond, een wat stroeve rosé. Fruitige wijn met niet zoveel brioche.

Pinot Meunier 48 maanden sur latte met 6 gr dosage, veel brioche, in de smaak komt een tikje rood fruit door. Mooie mousserende wijn! 18 euro.

Wijnkasteel Vandeurzen en restaurant De Victorie

Na de masterclass Van Stefaan Soenen gaan we naar Wijnkasteel Vandeurzen.  We hebben eerst een lunch met proeverij in het bijbehorende restaurant De Victorie.

Na een amuse met garnaal is de eerste gang asperges met gedroogde ham en mosterdsaus met twee wijnen:

Grüner Veltliner 2020 op rvs, iets boterig, hoog zuur, klein prikkeltje, past wat minder bij het gerecht, het lijkt wel of het alle smaak neutraliseert.

Albariño 2020 floraal in de neus, hoog zuur, kruidige smaak, medium lengte. Past mooi bij het gerecht, de smaken komen goed tot z’n recht.

Het tweede gerecht: zeebaars, octopus, chorizo en groene asperges,weer met twee wijnen:

Pure Cuvée 2019 Een blend van 88 % Lemberger,  7 maanden opgevoed op Frans eiken, met 12% tempranillo, 9 maanden opgevoed op 50% nieuw en gebruikt Frans eiken en 50% op nieuw Amerikaans eiken. Rood en wat donkerder fruit, medium body medium(+), smaak van vanille, toost, fruit en tabak,  medium tannine en een lange afdronk. Een mooie wijn maar past minder bij dit gerecht:  fruit gaat weg en de zeebaars wordt vlakker van smaak.

Pure Red 2020 Pinot noir met 8 maanden opvoeding op nieuw eikenhout.  Geuren van aardbei en vanille, medium body, veel smaak van aardbei, frambozen en paddenstoelen, goede lengte en zachte tannine. Een mooie pinot noir die prachtig bij dit gerecht past: de smaken worden versterkt.

In de wijngaard en wijnkelder

Het wijnkasteel is in 2013 opgekocht door de familie Vandeurzen. Het was in verval maar na een ingrijpende restauratie van vier jaar heeft het een indrukwekkende metamorfose ondergaan. Wijnmaker is Daniël Medarts, ook eigenaar van wijndomein Kitsberg. In de bodem vind je kalk, klei en ijzerhoudend zandsteen. Naast tempranillo zijn hier nu ook de Italiaanse barbera en merlot te vinden. Totaal 6,5 ha is er aangeplant. Groene oogst wordt gedaan voor extra concentratie. Nieuw bij Wijnkasteel Vandeurzen: een witte wijn van tempranillo! En nu ook een experiment met amfora’s van terracotta (voor rood omdat deze meer poreus is) en van kalksteen (voor wit). Een amfora kost ongeveer 4000 euro(!). Hier geldt: klassieke druivenrassen en zo innovatief mogelijk werken. De eigenaar heeft blijkbaar een voorkeur voor druivenrassen die je in het Mediterrane kan vinden en heeft hiermee waarschijnlijk al voorgesorteerd op de opwarming van het klimaat.

Wijndomein Haksberg

En dan naar ons laatste domein van vandaag: Wijndomein Haksberg. Hilde Rutten, wijnmaker op het domein, vertelt: Dit domein bestaat uit 20 ha en een kasteel. 4,5 ha is beplant met druivenstokken. De broer van Hilde heeft dit domein in 2012 gekocht, waar in 2000 al druivenstokken waren aangeplant waar nu inmiddels het merendeel is vervangen. Alleen dornfelder en pinot noir zijn blijven staan. Domein Haksberg produceert 15.000 flessen per jaar (mmv een bottelmachine die langs komt als er gebotteld moet worden) van de blauwe druiven dornfelder en pinot noir en van de witte druiven auxerrois, chardonnay en sauvignon gris. In is 2012 men begonnen, met behulp van advies van wijnmaker Stan Beurskens. Toch nog een Nederlands tintje aan dit wijndomein 😊. Hilde is van huis uit bioloog en heeft daarom Stan Beurskens als consultant ingehuurd voor advies voor de wijngaard en het wijnmaken.

In de wijngaard

Gewasversterking wordt toegepast in de vorm van calciumcarbonaat, magnesium, ijzer en silicium. Dit maakt het blad sterker en verhoogt de resistentie tegen schimmel waardoor het gebruik van artificiële gewas-beschermende producten zoveel mogelijk wordt beperkt. Er wordt ook hier niet aan de westkant ontbladerd om zonnebrand te voorkomen. Tegen nachtvorst worden hier, en dat had ik nog niet eerder gehoord, infrarood kabels gebruikt die automatisch aan gaan als de temperatuur dat vereist. Dit wordt alleen gebruikte voor de rassen die vroeg uitbotten. Tijdens de rijpingsperiode na de kleuromslag worden netten opgehangen om vogelvraat (wat een serieus probleem is in België) te voorkomen.

Domein Haksberg, de wijnen

De wijnen zijn vernoemd naar vogels. Waar ze eindigen op een ‘o’ is het een volle wijn; eindigend op een ‘a’ is het een fruitige wijn.

Alba, een mousserende wijn van sauvignon gris, 18 maanden sur lie en 4 gram restsuiker, citrus en een lichte brioche in de neus, in de smaak ook citrus, meloen en iets kruidigheid,  een lichte body en niet te veel lengte.

Hirundo sauvignon gris 17 euro frisse bloemige neus. Hoog zuur medium(+) body, zachte frisse wijn, licht bittertje, wat vanille, mango en appel in de smaak.

Alcedo pinot noir rosé klein restzoetje (iets meer dan 4 gram) aardbeien en frambozen in de neus, best wat body voor een rosé en wat lengte.

Rocopo pinot noir, kersen, vanille en toast in de neus, medium(+) zuur, medium body, medium(+) smaak van kersen, vanille, toast en paddenstoelen, lange afdronk en zachte medium tannine, cijfer 9.

Dinner bij restaurant Ansoler te Hasselt

Na ons bezoek aan Domein Haksbergen gaan we naar ons laatste hotel (Het Yuphotel) te Hasselt en begeven ons naar restaurant Ansoler. We eten daar heerlijk en de sommelier heeft gevoel voor theater: de Primitivo die we bij het eten krijgen had nu niet echt hoeven te worden gekaraffeerd, maar het ziet er wel weer leuk uit. Je ziet hier ook op de foto dat ik een filmpje maak van het inschenken. Leuke amuses, heerlijke gerechten met leuke wijnen. Een aanrader om dit restaurant te bezoeken als je in Hasselt bent!

Kasteel Genoels-Elderen

Het is zaterdag 2 juli en 9:30 vertrekken we richting het eerste wijndomein van die dag: Kasteel Genoels-Elderen. De inmiddels overleden eigenaar, de heer van Renesse, heeft dit aangekocht in 1990 toen hij Hanos had verkocht. Zijn dochter en kleindochter hebben in Frankrijk oenologie gestudeerd en hebben inmiddels het stokje overgenomen. Het kasteel, dat gebouwd is in 1130,  is volledig gerenoveerd. Nu wordt er al 30 jaar wijn gemaakt. Er zijn eigenlijk 3 kastelen en het laatste kasteel is 260 jaar oud. Wijnbouw is hier in Limburg enorm aan het groeien.

Net zoals overal was 2021 een dramatisch jaar en ook na zwavel spuiten werd het blad bruin. Er was ook nog nachtvorst in de lente dus er werden in 2021 geen 140.000 flessen maar slecht 11.000 flessen geproduceerd. De bodem hier bestaat uit een kalklaag op 50 tot 90 meter diep met een toplaag van leem (zand en klei). In 1991 is echt begonnen met wijnbouw. Er is nu 22 ha en dat wordt uitgebreid naar 30 ha. Van de 15 trossen per stok wordt de helft over het algemeen gesproken groen geoogst voor meer concentratie. Normaal wordt er half september geoogst. De druiven voor de mousserende wijn worden met machine geoogst, de rest handmatig. Er wordt een grote pneumatische pers gebruikt voor de witte druiven. Blauwe druiven ondergaan eerst een koude schilinweking en nadien kan het worden gebruikt voor rosé en of mousserende wijn of door naar vergisting rode wijn. Er is hier ook een alcohol-stokerij.

De opbrengst van pinot noir is minder 25 a 30 hl per ha, chardonnay 40 hl en de druiven voor mousserende wijn 50 hl. Aanplant aan de achterkant is onder auspiciën van de universiteit van Dijon gedaan om te bepalen welke onderstokken het beste zouden zijn.

De productiekosten in België liggen zo rond 10 euro per fles. Een goedkope wijn zal het dus op die manier nooit worden. Er zijn echter initiatieven om een coöperatie te vormen om zo kosten te sparen om goedkopere wijnen op de markt te kunnen brengen en zo ook dat segment te kunnen bedienen.

Kasteel Genoels-Elderen, de wijnen

Zwarte Parel 2017 24 maanden sur lie (de zilveren parel 6 jaar), mooie brioche, citrus, hoog zuur, cijfer 8,5.

2019 chardonnay 2018 en 2016 waren uitzonderlijk en 2019 was goed, 18 maanden op rvs en oude eikenhouten vaten, er is dan ook geen hout te proeven, een frisse chardonnay met groene appel en citrus, hoog zuur en iets lengte.

Mousserend Chardonnay Blauw 2019, half rvs, half eiken opvoeding 13% alcohol, frisse wijn, iets meer body, veel citrus en groene appel, beetje mineralig (natte steen), heeft  wat meer Chablis stijl, aardige wijn met een friszure afdronk.

Rosé mousserend 2018, pinot noir met 6 maanden houtrijping en dan 24 maanden sur lie. Aardbeien, goede brioche, in de smaak aardbeien, frambozen, gisttonen, toost, medium lengte en medium body.

Wijndomein Aldeneyck

Ons laatste bezoek van deze trip is aan Wijndomein Aldeneyck, die valt onder de grensoverschrijdende BOB de Maasvallei. Eigenaar Karel Henckens ontvangt ons persoonlijk en vertelt op een gepassioneerde wijze over zijn bedrijf, terwijl hij ons rondleidt. Begonnen als fruitbedrijf is Karel, samen met Harrie Vorselen van Wijngoed Thorn, naar Trier gegaan om het Winzerdiploma (wijnmakerdiploma) te halen.

Hier in de Maasvallei is er kalk met leem in de bodem en er bovenop en verder veel grind. In 1995 is de stap gezet naar wijnbouw. Hier is nu 11 ha totaal in productie en is goed voor 70-75.000 flessen per jaar. Bij Domein Aldeneyck heeft men een eigen stijl van wijnmaken. De klassieke rassen worden hier gebruikt omdat het hier warm genoeg is en droog en zelfs soms te droog. Hier is gekozen voor de pinot noir 777 kloon omdat deze kleine trossen heeft en een goede concentratie. Er wordt hier nog met zwavel gesproeid voordat de trossen gaan sluiten. En ook hier de ontbladering aan de oostkant. Hier is ook een weerstation dat aangeeft wanneer er moet worden gesproeid. Er wordt hierop RVS gekoeld vergist op 17 graden om fris fruit te behouden. Daarna pas vindt de houtopvoeding plaats. Er wordt hier tijdens de fermentatie punch down gedaan met de hand. Er wordt hout gebruikt uit de Bourgogne met een lichte toasting.

Tip: Elke 2e zondag van september is er wijnfeest en dan komen er niet minder dan 2000 mensen!

Domein Aldeneyck, de wijnen

Riesling Brut, 12,5% alcohol,  8gr restsuiker, 8,3 gr zuur, 12 maanden sur latte, ingetogen neus veel smaak van citroen en grapefruit, goed in balans en heeft lengte.

Rosé mousserend Pinot brut, 12 maanden sur latte 6,8 gr restsuiker, 8,5 gr zuur ,beetje grove mouse heerlijk fruitig; aardbei en frambozen, een frisse wijn niet veel lengte maar echt een heerlijke wegdrinker.

Pinot gris 2020, 5 gr restsuiker, 6,5 gr zuur volle wijn, perzik, gele appel, veel smaak, mooie wijn, cijfer 8.

Riesling 2019, 7,5gr restsuiker en 7,1 gr zuur, lichte petrol, fris, veel smaak en lengte.

Cuvée Sacre Soeurs 2022, pinot blanc, pinot gris en pinot noir met een beetje hout opvoeding, 6,8 gr zuur, 50% malo, mooi fris en breed (veel smaak en body) iets vanille, perzik en groene appel en heeft een frisse afdronk.

Chardonnay 2020 Heerenlaak,  6,7 gr zuur, 5 maanden sur lie in Frans eiken nieuw en gebruikt, vanille komt goed door en heeft een volle body, steenfruit , gele appel en een lange afdronk, cijfer 9.

Pinot noir 2019 12 maanden barrique, 4,9 gr zuur, aardbeien, paddenstoelen frambozen, toost, vanille, mooie body, medium zuur, zachte medium(+) tannine en lengte.

Tot slot

Weer terug richting Den Bosch bedenken we ons dat België mooie wijnen biedt en, ondanks de relatief hoge prijs, is de wijn niet aan te slepen. We hebben mooie gepassioneerde wijnmakers ontmoet die goed kunnen vertellen over hun product. We zagen ook bedrijven waar veel geld achter zit en waar de wijnmaker soms aan de grillen van de eigenaren is overgeleverd. Ik was zeker verrast door de kwaliteit van de wijnen. Vooral de stille witte wijnen en de Pinot Noirs vond ik erg mooi maar het meest nog was ik onder de indruk van de mousserende wijnen: die kunnen zeker wedijveren met een mooie champagne! Ik denk dat ik er nog maar een paar bij ga bestellen.

En hoe leuk was het om dit alles met gelijkgestemden van de Verenigde Vinologen Nederland (VVN) (en natuurlijk Rebecca, mijn vrouw, die ook wijnliefhebber is) te beleven.

Met dank aan de organisatoren van deze reis: Jolande Vos van de VVN en Barbara Haverkamp, auteur van het boek Wijnroutes Nederland en België.

*Registervinoloog Ed Carper was in 2020 ‘Vinoloog van het Jaar’, heeft WSET Diploma in de pocket en is momenteel bezig met de afronding van zijn studie Weinakademiker. Met zijn wijnschool Carper Vinum geeft hij les en organiseert hij tal van proeverijen.

Meer over België en haar wijnen op deze website
vind je hier

Geen enkel culinair nieuwtje missen? Schrijf je dan hier in voor onze wekelijkse nieuwsbrief en/of volg Anne-Wies op Instagram, LinkedIn of Facebook

#edcarper