In 2017 was ik er voor het eerst. Giuseppe Vaira leidde me rond en liet me hun prachtige wijnen proeven. Nu, 6 jaar later, ben ik er weer. Dit keer word ik ontvangen door zijn zus Francesca Vaira. Ik ben weer onder de indruk. Van de wijnen, maar ook van de hartelijke ontvangst, de liefde voor de wijnen, het terroir, voor de warmte voor de mens die ik voel in dit bedrijf.
De G.D. Vajra winery ligt zo’n 3 kilometer ten westen van het centrum van Barolo. Het bedrijf is opgericht in 1972 door Aldo Vaira, de vader van Francesca, Giuseppe en Isioro, die nu gedrieën aan het roer staan, hoewel onder oogluikend toezicht van vader Aldo en moeder Milena. Aldo kwam niet uit een wijnmakersfamilie. In 1968, hij was 15 jaar, raakte Aldo betrokken bij studentenrellen in Turijn. Om uit de problemen te blijven werd hij door zijn ouders naar de boerderij van zijn grootouders op het platteland gestuurd. In de tijd die hij daar verbleef werd hij verliefd op de omgeving wat hem deed besluiten wijnmaker te worden.
Vajra of Vaira
De naam van de familie was Vajra tot de letter “j” uit de Italiaanse spelling verwijderd werd in de spellinghervorming in het midden van de jaren 1900. De klanken die voorheen met de “j” werden weergegeven, werden sindsdien geschreven met de letters “i” of “g”. Toen het wijnhuis officieel werd opgericht in 1972, had de naam dus Vaira moeten zijn, maar door een fout van de drukker werd het Vajra. De familie besloot de naam van de wijnmakerij met een J te behouden, gezien de familiegeschiedenis met die spelling, maar voor leden van de familie is het Vaira met een I.
Vernietigende hagelstorm
In 1971 was Aldo Vaira een pionier die voor het eerst biologisch ging werken in de wijngaarden. Het was niet altijd even makkelijk, zeker niet toen in mei 1986 een enorme hagelstorm bijna alle wijngaarden in Barolo totaal verwoestte. Veel wijnmakers zaten bij de pakken neer. Ze hadden geen geld om alles opnieuw aan te planten en vertrokken naar Turijn om op een andere manier een inkomen te verwerven. Ook werknemers vertrokken omdat er geen werk meer was in de wijngaarden. Vaira bleef echter en kreeg land van de mensen in het dorp aangeboden omdat die zo verheugd waren dat de Vajra winery bleef bestaan.
Het belang van diverse wijngaarden
Deze moeilijk tijd was tegelijk een goede les. Het leek efficiënt om alle wijngaarden op dezelfde plek te hebben. Na deze verschrikkelijke hagelbui werd echter duidelijk dat het beter is om wijngaarden op verschillende plekken op de heuvels te hebben om zo het risico van een totale vernietiging van de oogst te beperken. Door de aankoop van kleinere percelen op verschillende locaties spreidde men niet alleen het risico, ook werd het mogelijk andere druiven aan te planten op de verschillende bodems. Een nadeel van al die verschillende druiven, percelen en bodems noemt Francesca ook: een lang oogstseizoen.
Connect with nature
Voordat we aan de proeverij beginnen lopen we een snel rondje door de winery. Het ziet er overal mooi en schoon uit. Er worden hier lange dagen gemaakt, dus de familie vindt het belangrijk dat je er fijn in voelt. ‘We wanted to connect with nature’, aldus Francesca. De architect die de wijnkelder ontwierp voelde dat goed aan. Er is onder meer een kleine binnentuin die gefilterd daglicht binnenlaat. Ze wilden terug naar betonnen vaten maar kozen toch voor rvs omdat daarin de temperatuur beter te regelen is en het makkelijker schoon te houden en dus hygiënischer is. Qua houtgebruik wordt gewerkt met Frans en Slavonisch eiken vaten.
Opvallend zijn de prachtig gekleurde glas-in-lood ramen. “Ze vertellen een verhaal tijdens je werk”. De helblauwe lucht, de gouden zonnestralen, de vogels, het groen, rood, roze, paars…. Gedurende de dag verandert de lichtinval, waardoor steeds een ander spectrum ontstaat. Ze zijn gemaakt door Padre Costantino Ruggeri, een Franciscaanse monnik en kunstenaar uit Pavia, en zijn ook de inspiratie voor enkele etiketten van Vajra’s wijnen die ik later zal proeven.
G.D. Vajra, de proeverij
1) N.S.Della Neve Sparkling Rose 2016
Metodo Classico, Extra Brut
De wijn dankt haar naam aan de kapel die op de hellingen van de wijngaarden staat: “Nostra Signora Della Neve: Onze Lieve Vrouw van de Sneeuw. Een blend van 66% nebbiolo en 40% pinot noir, 64 maanden op de lees.
Licht zalmkleurig. Een stevige mousse, krachtig. Wit fruit, lemon, mooie zuren.
2) Rosa Bella 2022, Vino Rosato
85% nebbiolo 5 dolcetto 5% barbera en 5% freisa, rosé saignée.
Bleek zalmkleurig. Rond, sappig, framboos en perzik, licht kruidig, zilte mineraliteit, frisse kruidige finish. Fijne wijn.
3) Claré J.C., Langhe Nebbiolo DOC 2022
Een wijn ”as Claret from Bordeaux”; een heel lichte stijl dus. Klein beetje CO2 voor extra frisheid. Korte rijping op rvs, botteling februari 2023.
Heel anders dan een klassieke Nebbiolo. Heel fris en fruitig, rood fruit, kersenfruit, zoete kruidigheid. Fluweelzachte tannines.
4) Langhe Nebbiolo DOC 2021
Een wijn van jongere nebbiolo stokken, 10-25 jaar oud. 8-14 maanden rijping, voornamelijk in rvs, en neutraal eiken.
Viooltjes, rozenblaadjes, rood en donker fruit, sap, mediterrane kruidigheid, hint van sinaasappel. Fris.
5) Luigi Baudana Dragon, Langhe DOC Bianco 2022
Luigi Baudana is de naam van een kleine winery met slechts 2,6 ha aan wijngaarden in Serralunga d’Alba. De eigenaren, Luigi en Fiorina Baudana, vragen de Vaira familie hun wijngaarden te verzorgen: “Be the guardian of our family name, story and vineyards”. En dat doen ze sinds 2009. De ‘Dragon’ is het symbool van dapperheid. En dapper was men met de productie van deze wijn. Het is namelijk een field blend van chardonnay, sauvignon blanc, riesling en nascetta (de laatste van oude stokken), samen gevinifieerd. Onverwachte druiven, productiemethode en wijn voor Piëmonte.
Wit fruit en citroen in de neus. Sappig, medium body, spicy, licht aromatisch, lemon, wit fruit, tikje hazelnoot, seldery.
6) Dolcetto d’Alba DOC 2021
Druiven van 25-30 jaar oude stokken van diverse eigen percelen. Rijping in rvs tot botteling in het voorjaar volgens op de oogst.
Wat aan de harde kant, redelijk dik, donker en rood fruit. Stoere tannines, stoere wijn. Moet nog rijpen.
7) Dolcetto d’Alba DOC Coste & Fossati 2021
Druiven van oude stokken, door vader Aldo Vaira tussen 1979 en 1985 verzameld, geënt en geplant in 2 van de beste eigen wijngaarden: Coste di Vergne en Fossati. Lage oogst: 1 plant, 1 fles. De kleur van de steeltjes van deze dolcetto-clones verkleuren gedurende de rijping van groen naar rood.
Deze wijn is ronder, complexer, meer aards, rood en donker fruit, notig. De twee Docetto’s worden in verschillende glazen geschonken, het tweede ruimer. Ik denk dat de eerste zich meer zou openen in hetzelfde glas.
8) Barbera d’Alba DOC 2022
Deze wijn is gisteren pas op de markt gekomen. De druiven komen van een diversiteit aan wijngaarden en daarmee terroirs, elk perceel apart gevinifieerd. De wijn rijpte 5 maanden voor botteling, deels in rvs, deels in neutraal eiken.
Licht paarsrood van kleur. Veel fris rood en donker fruit in de neus. Licht, sappig, rood fruit voorop.
9) Barbera d’Alba Superiore DOC 2021
Druiven van de oudste stokken uit 2 percelen. Rijping 16 maanden in voornamelijk grote Slavonisch eiken vaten, gevolgd door 6 maanden in de fles.
De neus van deze Barbera is expressiever en complexer. Hier meer donker dan rood fruit en een hint van cacao. In de mond krachtig, rond, sappig, kruidig, rood en donker fruit. Fijne tannines. Mooie wijn!
10) Kyè Langhe Freisa DOC 2019
‘Kye’ = wie is dat? Wat de verwondering weergeeft over het lang vergeten, herontdekte authentieke druivenras freisa. De stokken zijn door Aldo in 1980 aangeplant. Op het label een afbeelding van de glas-in-lood ramen van de winery. De wijn rijpte 26 maanden in voornamelijk grote eiken vaten.
In de neus vooral rozen, naast rode besjes en een zoete kruidigheid. Ook in de mond een mix van rood fruit, besjes, en een zoete kruidigheid, salie, rozemarijn. Sappig, krachtig, tikje drogende tannines.
11) Barolo DOCG 2019 Albe
‘Albe’ = zonsopkomst. De wijngaarden van de hoger gelegen hellingen, hebben een zuid-oost en zuid-west exposure, waardoor je er 3 keer van de zonsopkomst kunt genieten. 30-36 maanden gerijpt in grote Slavonisch eiken vaten van 40, 50 en 75 hl.
Aan de lichte kant, rozen, donker fruit, gedroogd fruit, verfijnd.
12) Barolo DOCG 2019 Coste di Rose
Druiven van een steile helling met een zandstenen bodem. De wijn rijpte 28 maanden in grote (25 en 40 hl) vaten van Slavonisch eiken. Door de bodem waarop de druiven groeien geeft de wijn zich direct.
Sappig, mooi fruit, rijpe kersen, tikje aards, mokka, zoete kruidigheid, stenige mineraliteit.
13) Barolo DOCG 2019 Bricco delle Viole
De ‘Bricco delle Viole’ is de hoogstgelegen wijngaard (400-480m) en ligt dicht bij de Alpen. ‘Bricco delle Viole’ = Heuvel van de violen, verwijzend naar de viooltjes die vroeg bloeien dankzij de perfect zuidelijke ligging van de wijngaarden. Zon van ’s morgens vroeg tot de ondergang in de avond, groot verschil tussen dag- en nacht temperatuur, stokken van meer dan 90 jaar oud op een bodem van witte klei. De wijn rijpte 28 maanden in grote vaten (25 en 50 hl) van Slavonisch eiken.
Deze Barolo is fris, stenige mineraliteit, zilt, pruimen donker fruit. Lange finish, mooi bittertje. Francesca: “Ziltig is typisch voor Bricco delle Viole. In tegenstelling tot de vorige wijn, is deze wijn, door de kleibodem, nog wat gesloten en zal zich met wat tijd meer openen”. Ik zeg: nu al een mooie wijn, kun je nagaan!
14) Moscato d’Asti DOCG 2022
Tot besluit, om de mond weer op te frissen na de Barolo’s, schenkt Francesca een Moscato d’Asti in.
De wijn is licht zoet en heerlijk fris. Zachte mousse, mooi fruit, druivig, perzik, salie.
Wijn is teamwork
En dan komt Giuseppe Vajra binnenstormen. Hij verontschuldigt zich dat hij direct weer weg moet maar beantwoordt mijn complimenten met de zin “Our team is like a symphony”, en vertelt een leuk verhaal over het belang van teamwork.
Een Hongaarse dirigent had twee fluiten in zijn orkest die totaal niet met elkaar overweg konden. Ze waren gemaakt van bamboe en kwamen allebei uit de grond. De een heette Kop en de andere Staart. Kop vond dat hij de belangrijkste was, omdat hij het geluid aan de voorkant produceerde. Staart, aan de andere kant, vond dat hij net zo belangrijk was omdat hij het geluid aan de achterkant regelde. De componist legde uit dat ze samen moesten werken om echt mooie muziek te maken. Hij liet zien hoe ze elkaar konden ondersteunen en harmonie konden creëren door de geluiden van Kop en Staart samen te voegen. Hun geluiden combineerden perfect en ze werden al snel een beroemd duo.
En zo is het ook in de winery, beamen broer en zus. Het verhaal leert dat samenwerking en harmonie tot de mooiste resultaten kunnen leiden.
Onderweg naar de uitgang ontmoet ik ook nog even moeder Milena. Een charmante vrouw met een warme uitstraling. Ook haar complimenteer ik met de winery, de wijnen en de hartelijke, enthousiaste nieuwe generatie. “We work hard, with the mind and the hart. I am happy with the company but most of alle with the family”, is haar reactie. Op de website van Vajra vertaald: “Being a team is a dream; It’s the greatest dream of a parent”.
Ik ben weer onder de indruk. Van de wijnen, maar ook van de hartelijke ontvangst, de liefde voor de wijnen, het terroir, voor de warmte voor de mens die ik voel in dit bedrijf.
Importeur in Nederland: pallaswines.nl
Dit bezoek vond plaats tijdens een individuele persreis op uitnodiging van ivinidelpiemonte.com
Een artikel over een ander bezoek met als thema Erbaluce, een autochtoon Piemontees druivenras, vind je hier.
🍇🥂Geen enkel culinair nieuwtje missen🍷🍴?
Schrijf je dan hier in
voor onze wekelijkse nieuwsbrief en/of
volg Anne-Wies op
Instagram, LinkedIn of Facebook
Geef een reactie