Bubbels van eigen bodem zijn in opmars! Nederlandse bubbels doen niet meer onder voor goede cava of crémant. Om dat te bewijzen organiseerden Hans Schers, Mariëlla Beukers en Yvonne Zohar (namens de Verenigde Vinologen Nederland) een proeverij inclusief masterclass over mousserende wijn van Nederlandse bodem. Angélique Chamboné* was erbij en schreef voor Anne-Wies.NL dit verslag.
Yvonne Zohar (l) en Mariëlla Beukers
Nederlandse bubbels, een stukje geschiedenis
Een proeverij bijna bij mij in de achtertuin, en ook nog eens over Nederlandse Bubbels! Die kon ik niet voorbij laten gaan. Mariëlla Beukers, communicatie specialiste en wijnschrijfster nam ons mee door de geschiedenis van de Nederlandse wijnbouw. Meerdere facetten kwamen aan bod zoals de neergang van de wijnbouw vanaf 1500 door o.a. de “bierconcurrentie”, de Kleine IJstijd 1450-1850, Phyloxera… Op prachtige stillevens werden toen al verschillende druivenrassen getoond. Zo ook waren er delen van wijngaarden en wijnranken te zien op schilderen van buitenplaatsen.
“Maar het enige echte bewijs voor wijnbouw in de 17e eeuw in Nederland is waarschijnlijk het document van Simon van der Stel waarin hij zijn wijngaarden overdraagt aan zijn beheerder. De kans dat er echt wijn werd gemaakt is overigens klein, wel azijn en “verjus” wat veel in sauzen werd verwerkt.”
Nieuwe druivenrassen
Nieuwe druivenrassen kwamen aan bod. Het kruisen begon in de 19e eeuw, (schimmelresistentie tegen echte en valse meeldauw. ) Eind 20ste eeuw gaven de druiven acceptabele resultaten qua smaak. Huidige succesvolle rassen zijn:
Wit: Johanitter, Solaris, Souvignier Gris, Cabernet Blanc, Auxerrois, Pinot Gris, ( Pinot Blanc) Chardonnay, Riesling.
Rood: Regent, Rondo, Pinotin, Cabernet Cortis, Pino Noir.
De herkomstbenamingen van Nederlandse wijnen
BGA- Beschermde Geografische Aanduiding:
- 85% druiven uit genoemde gebied.
- Landwijn met provincienaam zoals bv Limbergse landwijn, Gelderse landwijn
- 85 druivenrassen
BOB- Beschermde Oorsprongs Benaming:
- 100% druiven uit genoemde gebied
- Maasvallei Limburg ( Thorn, grensoverschrijdend; maas terrassen )
- Mergelland Limburg ( Apostelhoeve, Wijngaardsberg; mergel)
Er zijn nog vier aanvragen voor de BOB, teweten Vijlen, Oolde, Achterhoek Winterswijk en Ambt Delden.
Wil je meer weten over de Nederlandse geschiedenis van wijn kijk dan op www.wijnkronieken.nl de website van Mariëlla Beukers
Passende druivenrassen in Nederland
Oenoloog Adam Dijkstra van Wijnhoeve de Colonjes en het Nederlands Wijnbouwcentrum nam daarna het woord over. Hij hield een interessant betoog over de passende druivenrassen, werkzaamheden in de wijngaard, ontwikkeling van druiven in Nederland, vinificatie en de toekomst van de mousserende wijnen in Nederland.
Passende druivenrassen:
- In 1880 is men begonnen met de start van gewasbescherming tegen gewone meeldauw ( Odium) en valse meeldauw ( Peronospora)
- Rond 1890 begon men met het kruisen van verschillende druivensoorten.
Uiteindelijk is hier een aantal soorten uit ontstaan, ook wel hybriden of PIWI’s (PilzWiederständig), genoemd, zoals de Regent ( 1967), Johanniter ( 1968), Helios(1973), Cabernet Blanc (1991) en de Cal.6-04 (2004). Deze druivenrassen zijn beter geschikt voor de Nederlandse klimatologische omstandigheden hebben een snellere stofwisseling en een natuurlijke resistentie en tolerantie voor schimmels. En wat ook fijn is: ze bieden de mogelijkheid tot biologisch werken binnen de Cool Climate gebieden.
Werkzaamheden in de wijngaard:
Hierbij werd de jaarkalender besproken.
Weetje: Wist je dat je bij mousserende wijnen de bodem van invloed is op het type wijnen? Een “losse” bodem geeft “vruchtige” wijnen en een “dichte” bodem geeft “zwaardere” wijnen.
Ontwikkeling van de druiven in Nederland:
1: groeifase; duurt zo’n 20-30 dagen, de plant kan nog geen suikers opslaan
2: omstellingsfase; de lengte van deze fase bepaald of het een vroeg rijpend (2-3 dagen) of een laat rijpend (30-40 dagen) ras zal worden.
3: rijpingsfase; bepaald uiteindelijk de kwaliteit van de druif.
De totale ontwikkeling duurt ongeveer 120 dagen.
Verder volgde een redelijk technisch verhaal over het appelzuur, wijnsteenzuur en de opbouw van de suikers in de rijpingsfase.
Weetje: In de Champagnestreek oogst men vroeger vanwege de suikeropbouw in de rijpingsfase. Men wil nl niet te rijpe druiven hebben.
Vinificatie:
De Methode Traditionelle werd doorlopen waarbij oa de toevoeging van de “Liqueur de Tirage” besproken werd.
Weetjes:
– Als de flessen tijdens de rijping plat liggen is er meer gist oppervlakte wat meer een “briochestijl” geeft dan bij de flessen die “sur point” liggen (flessenhals in de ziel vd fles eronder)
– Groesbeek heeft meer zonuren dan Reims!
Toekomst van de mousserende wijn in Nederland
Nederland timmert goed aan de weg met de mousserende wijnen maar het kan altijd nog beter. De aanwezige wijnmakers gaven zelf al aan dat ze merendeels werken vanuit hun passie en dat ze erg druk zijn met het wijnmakersvak wat veel tijd opslokt. Ook is er een aantal minder bedreven in het maken van promotie. Marketing is vaak nog een ondergeschoven kindje, maar hier gaat aan gewerkt worden!
De geproefde bubbels van eigen bodem
De genoemde consumentenprijzen zijn indicatief en kunnen wat afwijken.
Alle wijnen zijn volgens de Methode Traditonelle gemaakt.
1)Funkelwien 2013 , St Martinus, Limburg
Johanniter 100%, 36 mndn sur lattes, 13% alc
Geur: Mooi rijp geel fruit, meloen, perzik
Smaak: fijne mousse, frisse zuren, appel, grapefruit en wat brioche tonen, mooi in balans en smaakt naar meer.
Restsuiker: 10 gr s/l
www.wijngaardmartinus.nl € 27,95
2) Brut prestige wit 2013, St Martinus, Limburg
Souvignier Gris 100%, 36 mndn sur lattes, 13% alc
Geur: meloen, abrikoos, kweepeer, vol en rijp
Smaak: prettige mousse, fijne zuurgraad, fijne tanines en wat lichte bitters van grapefruit in de afdronk, fijn glas.
Restsuiker: 0 gr s/l
www.wijngaardmartinus.nl €30,55
3)Linge Brut Wit, Betuws Wijndomein, Gelderland
Johanniter 100%, 24 mndn sur lattes, 13% alc
Geur: bloemig, gele rijpe appel, meloen, perzik
Smaak: iets steviger mousse, wat honing en brioche tonen, wit fruit, meloen
Restsuiker: 11,5 gr s/l
www.betuwswijndomein.nl € 24,50
4) Prins van Holset Brut, Wijnbedrijf Holset, Limburg
Johanniter, Souvignier Gris, 15 mndn sur lattes of soms meer, 12% alc
Geur: kruisbes, zwarte bes, citrusvruchten, abrikozen, gele appels
Smaak: wat hardere mousse, droog, weinig zuren welke later wat toenemen, lichte bitters, gele rijpe appel
Restsuiker: 4 gr s/l
www.domeinholset.nl € 27,50
5) Brûswijn, domein Frysling ( samenvoeging Fryslân + Riesling ), Friesland
Johanniter, Souvignier Gris, 25 mndn sur lattes, 12,5% alc
Geur: wit fruit, annanas, bloemig, aromatisch
Smaak: fijne zachte mousse, bommetje rijp fruit in de mond met wat appel en limoentonen. Frisse afdronk. Heerlijk
Restsuiker: 10 g s/l
www.frysling.nl € 25,-
6) Brut Classique, domein Fromberg, Limburg
Bacchus ( Slivaner x Riesling) kruising met Müller Thurgau, 9 mndn sur lattes, 12% alc
Geur: tropisch fruit, lychee, kiwie, perzik, meloen
Smaak: Gemiddelde mousse, beetje apart, forse zuren, eerder genoemde fruit komt terug in de smaak. 2016 was een rijp jaar waardoor er vroeger geplukt moest worden om het alcohol percentage wat minder hoog te laten worden. Wellicht uit zich dat qua smaak in de aanwezige hogere zuren.
Restsuiker: 11,9 gr s/l
www.fromberg.nl € 26,95
7)Pinot Brut 2015, Wijnbedrijf Thorn, Limburg
Pinot Noir 50% Auxerrois 50%, 12 mndn sur lattes, 1e gisting RVS, 2e gisting op fles, 12,5% alc
Geur: aromatisch, wit fruit, ananas, bloemig
Smaak: harde mousse, brand wat na op de tong, forse zuren, wat brioche tonen.
Restsuiker: 8 gr s/l
www.wijngoed-thorn.nl € 25,00
8) Nekum Brut, Hoeve Nekum, Limburg
Pinot Noir 50%, Auxerrois 50% 36 mndn sur lattes, 12,5% alc
Geur: rijpe briochetonen, gele appels
Smaak: mooie mousse, parelsnoertjes, vol rijp fruit maar wel met een maggie smaak op de achtergrond. Er werd opgemerkt dat 36 mndn rijping erg veel is en wellicht is de gist niet helemaal gezond geweest?
Restsuiker: ongeveer 9 gr s/l
www.hoevenekum.nl € 19,95
9) Brut de Zélande, de Kleine Schorre, Zeeland
Pinot Blanc, Auxerrois, Rivaner, 36 mndn sur lattes, 12,5% alc
Geur: wit fruit, ananastonen, bloemig
Smaak: droog met een fijne en zachte mousse, mooie zuren, limoen, groene appel
Restsuiker: 6 gr s/l
www.dekleineschorre.nl € 29,99
10) Cuveé XII Brut 2015, Apostelhoeve, Limburg
Riesling 25%, Auxerrois 50%, Pinot Gris 25%, 17 mndn sur lattes, 13,5 % alc doordat het een warm jaar was en de druiven iets te laat zijn geplukt.
Neus: bloesem, tropisch fruit, peer, amandel
Smaak: zachte fijne mouse en frisse zuren. Beetje minerale toets door de mergelbodem (98% kalk) peer, perzik, lange afdronk. Hier wordt ik blij van. 😉
Restsuiker: 6,8gr s/l
www.apostelhoeve.nl € 28,00
Kers op de taart: twee prachtige rosés.
11) Belle de Colonjes Rosé 2015, Wijnhoeve de Colonjes, Gelderland
Pinotin (Pinot Noir/Blauer Spätburgunder x Restistenpartner) 18 mndn sur lattes, 11,5% alc
Geur: Frambozen, bramen, brioche
Smaak: mooie mousse, aardbeien, frambozen, lekker door drinkbaar.
Restsuiker: 10 gr s/l
www.wijnhoevedecolonjes.nl € 23,50
12) Francisca 2013, St Martinus, Limburg
Blanc de Noir van Monarch ( Solaris x Dornfelder), Pinot Noir, Cabernet Cortis (Cabernet Sauvignon x Solaris), 36 mndn sur lattes, 13%
Geur: aromatisch, veel fris zomerfruit
Smaak: prettige mousse, rood fruit met een finale van wat grapefruit tonen, lange afdronk.
Restsuiker : 10,8 gr s/l
www.wijngaardmartinus.nl € 27,95
Bubbels van eigen bodem: conclusie
Het was een interessante en leerzame middag. Altijd fijn om weer vele collega’s tegen te komen en in gesprek te kunnen gaan met de wijnmakers. Mooi om een aantal Nederlandse bubbels achter elkaar te kunnen proeven. Soms haalde je er duidelijk een klassieke stijl uit en kon je ook de PIWI’s (Hybriden, nieuwe druivenrassen) eruit halen maar dit was lang niet altijd even gemakkelijk. De organisatie was prima. Zou wel even de wijn voorproeven. Dat voorkomt dat er een “foute” wijn wordt uitgeschonken. 😉
Jonkies met lef en enthousiasme
Al met al kunnen we trots zijn op “Nederlands Wijnmakersland”. Je merkt dat in tegenstelling tot de Champagnestreek er nog geen ellenlange traditie van generatie op generatie aanwezig is. In vergelijking met de Champagnestreek zijn we “jonkies”maar wel “jonkies met lef en enthousiasme” die een uitdaging niet uit de weg gaan. Met de veranderende klimatologische omstandigheden zal de grens tot waar van oudsher wijn werd gemaakt in het noordelijk halfrond steeds meer naar het noorden verschuiven. Hier profiteert Nederland nu al van en zal dit steeds beter kunnen gaan doen. Daarin spelen de hybriden rassen (PIWI’s) een belangrijke rol.
Wat mij betreft hebben we er weer een aantal nieuwe ambassadeurs voor Nederlands mousserend bij. Immers, promoten kunnen we nooit genoeg…
*Angélique Chamboné is een reislustige Registervinoloog® en geeft met haar bedrijf ChambonéWijnstijl…nét even anders… wijnproeverijen die, …nét even anders… zijn, met veel interactie en waarbij alle zintuigen op speelse wijze worden geprikkeld zowel thuis als op locatie. Zij creëert, onderneemt en voert met groot oog voor detail en gevoel voor presentatie opdrachten uit voor wijnimporteurs en wijnhandelaren op het gebied van hosting, styling en assortimentsproeverijen. Recentelijk heeft zij een wijnmakersstage gevolgd bij 5 gerenommeerde wijnmakers in Zuid Afrika.
Meer over Angélique of met haar samenwerken? Bezoek haar FB pagina of bel 06-25 25 78 11!
LINKS:
Foto credits: Yvonne Zohar en Chamboné Wijnstijl
Boeken van Mariëlla Beukers koop je makkelijk en snel bij Bol.com
🍇🍷🍴Geen enkel culinair nieuwtje missen? Schrijf je dan hier in ✏voor onze wekelijkse nieuwsbrief!
#angélique #Nederlandsewijn
Geef een reactie