Begin oktober vond bij Tenuta Sette Ponti in Toscane The Old Vine Conference plaats. Met deze conferentie wordt aandacht gegeven aan Old Vines, oftewel oude wijnstokken, met als doel een speciale wijncategorie in het leven te roepen voor deze bijzondere oude stokken. Josje van Oostrom was erbij.

“Wij bouwen aan een geloofwaardige wijncategorie voor oude wijnstokken. We hopen dat The Old Vine Conference het zaadje kan zijn voor een blijvende gemeenschap die deze categorie ondersteunt en uitdraagt. Dit kan alleen worden bereikt door samen te werken.”

Michele Shah, regionaal ambassadrice van de Old Vine Conference voor Italië, start de dag met een korte inleiding en stelt Leo Austin voor. Hij is een medeoprichter en doet een zeer interessante presentatie.

De organisatie is in 2021 opgericht. Er zijn momenteel 250 leden in 12 landen, met formele organisaties in de UK en in Italië. Men wil Italiaanse wijnen/wijnmakers met oude wijngaarden promoten wereldwijd. Men gaat nu China openen en daarna Napa Valley- waar volgend jaar een congres is.

'Old Vines' in de wijngaard van host Sette Ponti

‘Old Vines’ in de wijngaard van host Sette Ponti

Old Vine categorie

Het doel is dat er een nieuwe categorie komt: ‘Old Vine’. Dat mensen ernaar gaan vragen in een restaurant, het terugvinden als keuze op de kaart en in de wijnwinkel een heel schap gewijd aan oude stokken te vinden is. Leo wil dat het verhaal verteld wordt: terug naar het land en de bewaarders van het land. Het gaat over het uitleggen van terroir vanuit de geschiedenis in plaats van uit de Doc (g). “We willen dat de prijs van de druiven omhooggaat om alles te kunnen bewaren, biodiversiteit van de verschillende druiven en oude technieken die verloren dreigen te gaan”.

Kwaliteit, door wetenschap ondersteund

Wetenschappelijk onderzoek dat wordt aangehaald:

  • Microbiotica uit wijngaardbodems zijn heterogeen en bepalen de plantenvoeding; Nicolas Bokullich
  • Leeftijd is een belangrijke drijfveer voor de ontwikkeling van het bodem microbioom; Marine Biget en collega’s
  • De levenscyclus van wijnstokken is erg lang. De productiviteit neemt toe met de leeftijd; Dylan Grigg
  • De verzwakking van de wijnproductie door veroudering wordt veroorzaakt door snoeikeuzes, niet door de natuur; Simonit & Sirch

Italië is, met Simonit & Sirch, het centrum van de snoeimethodes. Je hebt keuzes hoe je de sapstroom kan beïnvloeden. “Als we geen wonden aanbrengen, leven de stokken veel langer”.

Duidelijkheid van communicatie

Genetische diversiteit, wijnbouwerfgoed, opnieuw kijken naar wat onze voorouders ons hebben gegeven. De “Old Vine Registry’  heeft nu 4000 entries. Jancis Robinson heeft samen met aderen deze Old Vine Registry” opgezet, een online database en project dat gewijd is aan het in kaart brengen en behouden van oude wijnstokken wereldwijd. Dit initiatief maakt deel uit van een bredere inspanning om het belang van oude wijnstokken, vaak gedefinieerd als wijnstokken van meer dan 35 tot 50 jaar oud, te benadrukken en te beschermen.

Op 31 oktober 2025 zal de Old Vine Conferece plaatsvinden in Napa Valley met Jancis Robinson als keynote speaker.

Hierna volgt een presentatie van iemand van Wine Enthusiast. Daarin mis ik de link met de oude wijngaarden, buiten de waarschuwing voor het risico dat het verleden ‘vereenvoudigd/ geprimitiveerd’ wordt als je het over ‘vroeger’, ‘oud’ hebt.

Mastererclass  Gabriele Gorelli MW

A thousand year legacy: Sicly and Tuscany Juxtaposed

Dit is voornamelijk een vergelijking tussen Etna wijnen en wijnen uit Toscane. Enkele Sangioveses en een Cabernet Sauvignon. De Etna wijnen zijn van wijngaarden van opvallend hogere leeftijd. De wijnen uit Toscane haddenn gemiddeld zo’n jaar of veertig op de teller, met uitzondering van Fattoria Fibbiano die een prachtige Sangiovese van 100 jaar oude stokken heeft. Van de Etna wijnen is 100 de minimumleeftijd, die oploopt naar 150 tot zelfs 250 jaar oude stokken.  Die zijn van de Custodi di Etna, de Etna Rosso Saeculare 2014, die dan ook indrukwekkend zijn.

De eerste flight begint met Brunello Riserva van Col d’Orcia uit 2013 van een 44 jaar oude wijngaard vs de I Custodi delle Vigne dell’Etna de Etna Rosso DOC  Saeculare 2014 van de wijngaard op 600 meter hoogte waarin stokken staan van 250 jaar oud. De grond is zanderig, vulkanisch en hoog in mineralen. 80% Nerello Mascalese, plus nog wat Capuccio en Alicante. Hoe mooi de Brunello ook is, deze Saeculare met zijn gritty tannines en specerijen, vettigheid en densiteit en mooie zuren steelt de show. En volgens Gabriele Gorelli MW smaakt de wijn de volgende dag nog beter. Een fenomeen wat ik bij echt goede (natuur) wijn vaker tegenkom.

Opvallend is dat de wijnen van de Etna zeer verschillend van karakter zijn, wat onderstreept dat ook ligging een grote rol speelt. Zo is de Serra della Contessa van Benanti uit 2016 van de Zuid- Oost kant van 115 jaar oude stokken zeer elegant, bijna transparant met stevige zuren.

Gabriele Gorelli MW

Interessante masterclasses door Gabriele Gorelli MW

De tweede masterclass van Gabriele: The Italian Journey, from top to toe

  1. Aquila del Torre Friuli Colli  Orientali doc Friulano 2022
    30 jaar oud (jong), 200-300 m hoogte. Stewardship- eigen gist, op betonnen eieren. Energetisch, fris, sappig, droog, flint, lange afdronk.
  2. Gini, Soave Classico DOC Contrada Salvarenza Vecchie Vigne 2021
    120/130 j oude stokken, bio, in oude houten vaten rijping, 150 m. hoogte Limestone- tuff. Garganega. Droog, fris, kruidig, mineraal-witte bloemen- kalk/krijtgevoel in mond.
  3. Villa Bogdano- Bianco IGT Veneto Lison 185 2018
    Uit 1943- biotype, geel. Prachtige goudgele kleur, hoogtepunt gisteravond (en eerste wijn die ik regelde..) mooie geurenwaaier, enorme frisheid, energie, zout-ziltig- supersappig. Meeste op beton- en delen op hout.
  4. Malvira, Roero DOCG Riserva Renesio 2011 Bruinverkleuring, Ook hier mooie geurenwaaier, viooltjes, Smaak is zacht, teer, licht,
  5. Tenuta Cisa Asianari dei Marchesi di Gresy- Barbaresco 2020
    Mooi, elegant, intenser dan die van Malvira. Stevige tannines, mooie zuren, droog,
  6. GD Vajra, Barolo DOCG Bricco delle viole 2019
    Zeer bloemig, viooltjes- zie de naam- stevig, vol, warm, lange afdronk.
  7. Tenuta San Leonardo- Carmenere,Vigneti dei dolomiti IGT 2019 Trentino
    (25 tot) 70-75 j oud, 120-300 mh- zeer stevig. Sterk peper (moet je van houden) 24 m aging
  8. Feudi di San Gregorio, Irpinia Aglianico DOC Serpico 2013- Campania
    Wijngaard in Taurasi- 180-200 j oude stokken (vulkanische as ondergrond). 3 meter hoogte (eronder fruit vroeger) 30 verschillende biotypes. Historische wijngaard van de koning. Veel regen en zelfs sneeuw. ‘succulence’
  9. Cantina Roeno, Terradeiforti doc Enantio Riserva 1865, Prefilossera 2019, Adige Rover
    Labrusca. Wilde, mooie geuren, hele frisse geuren. Heftige smaak, diep, intens, veel kracht, groene tannines (whole bunch?)
  10. Vinchio Vaglio, Barbera d ‘Asti docg 50 Vigne 2021
    (coop, heel veel kleinschalige wijnmakers) Min. 50 j, gem 70/80 j. 250 meter hoogte, totaal 20 hectare. Mooi fruit, sappig rijp, mooie balans, zuren. Klein rood fruit- staal en cement.
  11. Zyme Rosso Veneto IGT Kairos 2020
    Zyme= gist- fermentering in de druif (naam verklaring). Het is een enorme blend uit Vicenza/Durella: 4 witte en 11 rode druiven, onder andere Teroldego, Marzemino , Garganega, Corvina, Corvinone. Ik weet niet wat ik ermee moet, heftig, moeilijk te volgen (ook de uitleg van de wijnmaker).
  12. Morella Vini, Salento IGT Primitivo Old Vines 2020, Manduria Puglia
    95 jaar oude stokken 16%. Een van de hoogtepunten gisteravond. Mooi elegant, fris, fruit.
    12 hectare nu. Biodynamisch. Actief in de kwaliteit van de bodemstructuur verbeteren. Meer humus; betere bescherming tegen droogte (sinds 2009). Heel pure smaken. Macchia mediterranea- (mint, zegt Gabriele). Tonneaux 14 maanden. Limestone.

Old Vines twee labels

Doorlopende proeverij

Na afloop van de masterclasses volgt nog een lopende proeverij waar alle wijnhuizen ook nog een andere wijn presenteren. Ook hier steelt Villa Bogdano’s Friulano de show qua wit, van dezelfde wijngaard, uit ‘43 maar dan met botrytus (geen houtrijping maar cement). Heerlijk sappig en vol zoete bloemetjes. Van Gini is de Salvarenza Gargenega uit 2015 heel  mooi elegant. Van Benanti valt de Rovitello van de Noordhelling uit 2017 op, van 100 jarige stokken die ook hier een zeer mooie elegante wijn opleverden.

Josje bij de 250 jaar oude wijnstok van I Custodi Etna

Josje bij de 250 jaar oude wijnstok van I Custodi, Etna

Conclusie

Een bijzonder evenement met schitterende wijnen. Zeker als je nagaat dat tijdens het ontvangstdiner onze tafel collectief de Tignanello in het spitoon goot omdat er mooiere wijnen waren om te proeven! Terechte aandacht en waardering die door de organisatie wordt gegeven aan deze bijzondere categorie wijnen, die hopelijk snel erkenning krijgt wereldwijd. De Etna was hier in mijn beleving de winnaar, maar ook de Sangiovese en Primitivo van (bijna) 100 jaar oude stokken maakten veel indruk. Het Italië plaatje qua leden is echter in mijn ogen niet compleet, zeker omdat Sardinië nog geheel ontbreekt, terwijl er op het eiland het meeste aantal oude wijngaarden te vinden zijn. Wellicht is hier een taak voor mij weggelegd als verbinder, aangezien ik er vorige maand nog was, op zoek naar oude stokken. Volgende week volgt een gesprek met de directrice Belinda Stone om te kijken hoe ik kan bijdragen. Wordt vervolgd…

Meer over de Old Vines Conference: www.oldvines.org

🍇🥂Geen enkel culinair nieuwtje missen🍷🍴?
 Schrijf je dan hier in
voor onze wekelijkse nieuwsbrief en/of
volg Anne-Wies op
InstagramLinkedIn of Facebook

*Josje is Italiaans sommelier en zowel Italian Wine Ambassador als Italian Wine Scholar. Zij reisde heel Italië door om wijnmakers te bezoeken. Onderweg raakte zij ‘bekeerd’ tot de natuurwijn en verzorgt wijnkaart/import advies, cursussen, studiereizen en events. Check haar website: divinonatura.nl en lees hier de artikelen van Josje.