Na de warming up bij AALTO bezoeken we rond het middaguur het prestigieuze wijnbedrijf Vega Sicilia. Na een screening bij de entree worden we op het terrein toegelaten en opgewacht door wijnmaker Xavier Ausás. We wachten heel even en dan voegt Elisa Kwon de Alvarez, echtgenote van directeur Pablo Alvarez, zich bij ons, samen met vrienden uit New York.

Vega Sicilia, een stukje geschiedenis

Sinds halverwege de 19e eeuw heeft het wijndomein een verleden van financiële moeilijkheden en wisselende eigenaren tot in 1982 David Álvarez, rijk geworden in een heel andere bedrijfstak, het wijndomein koopt. Een van zijn zeven kinderen, Pablo Álvarez, wordt al snel directeur aldaar. Inmiddels is de familie behoorlijk gebrouilleerd en spreken vader en zoon elkaar niet meer, maar daarvoor zijn wij niet hier vandaag. Wij willen leren over de wijn. En proeven!

Wijnmaker Xavier Ausás en Elisa Kwon de Alvarez leren ons enthousiast over het terroir en de ideeën van Vega Sicila.

Biodiversiteit en meer

Inmiddels beslaat het domein 1000 ha, waarvan 200 beplant met wijnstokken. Xavier vertelt over de filosofie van het bedrijf en toont ons plattegronden en bodemsoorten. Niet alleen de wijngaard is belangrijk, maar ook alles wat zich daar omheen bevindt. Zo is er een bos met wel 500 ha pijnbomen! Koren is belangrijk. Dat stond hier van oudsher volop. Maar koren brengt niet veel geld op. “Door koren te planten verliezen we geld. Polen is goed om graan te planten. Wijnstokken beter hier”, zo leert de wijnmaker ons.

“Waar granen staan is de grond niet goed voor druiven”

De wijnmaker vertelt.

Vega Sicilia en het belang van het bos

In 1998 heeft men studies gedaan en o.a. de plot onderzocht waar het koren groeit. Ook de opwarming van de aarde werd en wordt nauwlettend gevolgd. In dat kader is er extra bos aangeplant: bos breng frisheid en koelte en verslaat zo de ‘global warming‘. In de verre toekomst heeft met zelfs bomen om zichzelf te voorzien van vaten en kurken. Zelfs spreekt Xavier over verschillende soorten eiken omdat sommige meer water nodig hebben dan andere. Er wordt hier duidelijk goed nagedacht en rekening gehouden met diverse scenario’s in de toekomst.

Een dwarsdoorsnede van het domein Vega Secilia.

Het terroir van Vega Sicilia

Dan vertelt Xavier over de wijngaarden. De noordgrens is de rivier de Douro, de zuidgrens is het bos. Op de kaart zien we hoe klein het aandeel wijngaarden slechts is. Tijdens de studie in 1998 is ook de reden onderzocht waarom de grenzen juist daar liggen. Dat blijkt terecht, de percelen zijn allemaal heel verschillend. Er zijn wel tien verschillende bodemsoorten op dit terrein. Dus is hier ook de mogelijkheid om veel soorten wijn te maken.

“The wine of Vega Sicilia is complex at the end because it is born complex”

De plattegrond met de verschillende percelen en de potten met diverse bodemsoorten.

Elk perceel zijn eigen identiteit

De wijnmakerij waarin wij ons bevinden is nog jong. De 2010 is de eerste vintage hier gemaakt. In de oude accomodatie stonden 25 tanks. In de huidige situatie kan elk klein plotje apart worden behandeld. Daarvoor zijn veel tanks nodig: 81 op dit moment. Op een computerscherm wordt het gehele proces van wijnmaken nauwkeurig gevolgd. Elk perceel heeft zijn eigen identiteit.

“Het beste van elk perceel wordt de blend voor de topwijn Unico”

Door de studies heeft men ook de specifieke kenmerken van de diverse terroirs leren kennen. Men wil de ‘personality’ bewaren: als je Unico drinkt moet je hem herkennen. De stijl moet niet veranderd worden. Men maakt verschillende wijnen. Welke je prefereert moet je zelf uitmaken. Of dat de Unico is, de Pintia, de Alion… voor iedereen een persoonlijke keuze.

Vega Sicilia, de wijnmakerij

Xavier en Elisa nemen ons mee op een tour in de ultra-moderne wijnmakerij. De kratjes waarin de druiven worden binnengebracht bij de oogst zijn al een voorbeeld. Ze bevatten slechts 8 kilo druiven per stuk en bestaan uit twee delen . Als de plukkers naar een volgende wijnstok lopen gaat er een andere, dicht krat onder zodat de druiven nooit de grond raken. “We treat them like juwels”, zegt Elisa Alvarez.

Xavier Ausás demonstreert hoe de plukkers de beide kratjes gebruiken.

Twee liften brengen de druiven binnen die direct in de kleine kratjes in de koelcellen worden geplaatst gedurende 24 uur. Ze worden dan teruggekoeld naar 3 graden. We zien heel wat van die koelcellen. “We do not make garage-wine, but hangar-wine” grapt Xavier.

Een van de koelcellen waar de druiven na ontvangst worden opgeslagen.

De druiven worden ontsteeld met een speciale machine. Op advies van de wijnmaker van Cheval Blanc in Bordeaux niet door centrifugeren maar slechts een beetje ‘schommelen‘. Dat is veel zachter.

Xavier Ausás legt de werking uit van de supermoderne ontsteler.

Vijf ‘karren’ vangen de druiven daarna op en die worden gereden boven het gat van de fermentatietanks een verdieping lager. Ook hier wordt dus volledig gebruikt gemaakt van de zwaartekracht.

De ‘kar’ die de druiven opvangt en transporteert naar de tanks een verdieping lager.

De ‘kar’ wordt boven deze tanks gereden en daar ‘zakken’ de druiven rustig naar beneden.

Fermenteren in roestvrijstaal of eikenhouten vaten

Een verdieping lager zien we, naast de roestvrijstalen fermentatietanks, een groot aantal eiken vaten. Hierin fermenteren de druiven voor Unico, de topwijn van de bodega. Uiterst modern zijn ze wel: binnenin bevinden zich buizen die gebruikt kunnen worden om de most/wijn te koelen of te verwarmen.

Hier fermenteren de druiven voor de Unico.

Best groot, die vaten!

De eigen vatenmakerij van Vega Sicilia

Xavier neemt ons mee naar buiten, naar de plek waar Vega Sicilia haar eigen vaten maakt. Het hout staat lang opgeslagen om te drogen: twee jaar buiten gevolgd door een jaar binnen. Na drie jaar is de krimp genoeg en worden er vaten van gemaakt. Van de restjes worden staven geperst die als haardblokken dienen. “We respecteren de natuur en willen niets nodeloos verspillen”, aldus Xavier.

Van de restanten worden haardblokken gemaakt.

De eigen vatenmakerij.

Het toasten van de vaten.

De ‘home-made’ vaten worden goed verpakt bewaard voor gebruik.

Verzenden en bottelarij

We lopen door de ruimet waar de wijnen klaar staan voor transport en zien als afleveradressen veel Aziatische namen. Het gedeelte waar gebotteld wordt is het oude deel van het bedrijf. Het is inmiddels helemaal verbouwd en voldoet aan de laatste hygiëne-eisen.

De bottelarij.

Alles in zwart plastic is voor Azie.

Rijping van de wijnen bij Vega Sicilia

In de vatenkelder is een luchtreguliering aangebracht in de kolommen en onder de grote houten vaten. We zien veel nieuw eiken. “Nieuw eiken geeft de wijn de kracht om te rijpen“, vertelt Xavier. Valbuena rijpt drie jaar op vat en twee jaar op fles, dus komt na vijf jaar op de markt. De Unico rijpt na drie jaar op vat nog zeven-negen jaar op fles en komt dus pas na minimaal 10 jaar op de markt!

De rijpingskelders.

Vega Sicilia, de proeverij

We lopen door de tuin waar tuinlieden volop bezig zijn met het snoeien van rozenstruiken en planten van nieuwe planten, naar de villa waar we gaan proeven. Het wordt een mooie proeverij!

De serre van de villa waar de proeverij gaat plaatsvinden.

Pintia 2011

Het terroir het belangrijkst: een stenen oppervlakte met eronder klei. “Vergelijk het met Châteauneuf du Pape”, zegt onze wijnmaker.

“Het is een uitdaging om een elegante wijn te maken in een rustieke omgeving als deze”

Men wil fris fruit, dus dat koelen dat wij zagen is heel belangrijk. Er is hier nieuw eiken gebruikt: 70 procent Frans 30 procent Amerikaans voor 12-14 maanden waarna twee jaar fles rijping plaatsvond. Het resultaat is een rijke wijn met een explosie van fruit in de neus, evenals in de mond en heel veel kracht. Heel fris na met behoorlijk wat hout. “It’s like a bull, a Toro“, aldus Xavier.

Alion 2011

De geciviliseerde versie van Pintia, volgens Xavier. “More elegance. Pintia is Toro: stones: power”. Alion is meer van kalkbodem: zachtere tannines en een complexe neus. Hier zijn de druiven niet lang gekoeld en de temperatuur van vinificatie is hoger dan van de Pintia. De wijn heeft 14-18 mnd in vaten gerijpt en daarna twee jaar in de fles. “Our goal:  te make a more modern wine in an elegant region”.  De neus is wat minder expressief en hij heeft in de mond wat minder fruit en meer oud hout. Wat drogende tannines in de afdronk.

Er wordt serieus geproefd. Vlnr: Elisa Kwon de Alvarez, Xavier Ausás en Anne-Wies van Oosten.

Valbuena 2010

Dit is de eerste Valbuena in het nieuwe gebouw. Valbuena is geen tweede merk van Unico. “Valbuena is de  eerste stap om de gecompliceerde terroir van Unico te begrijpen. “Unico heeft een stropdas om. Valbueana is dezelfde, maar dan ’s avonds thuis. Zonder das“. Unico is vaak moeilijker te begrijpen.

Unico 2007

Deze wijn wordt in een groter glas geschonken. “It is a perpetual wine“, volgens de wijnmaker. Levenslang te bewaren. Hij heeft heel veel sap. Het eiken is goed te proeven. De wijn is niet dik en stevig, wel complex. Soepel en elegant. Drop. Groentenat. De afdronk is lang, donker fruit maar elegant. Persoonlijk had ik verwacht meer van deze wijn onder de indruk te zijn. Over moeilijk te begrijpen wijn gesproken?

De geproefde wijnen.

Komt er een witte Vega Sicilia aan? 

We eindigen de proeverij met een door Frank Smulders op tafel gebrachte discussie over witte wijn en het maken daarvan alhier. En de ‘Montrachet‘ die Xavier zou willen maken. De laatste beaamt dat ze experimenten hebben gedaan met viognier en chardonnay maar dat de conclusie is geweest: ‘Not good enough for Vega!’. “It is good, but not great“. Dus die stokken zijn gerooid. Bovendien weet iedereen van Vega Sicilia: de wijn moet rijpen. Dat zou bij de witte niet zo zijn en aldus verwarring zaaien. Maar experimenteren… dat blijft!

Een wel heel bijzonder mooi proeflokaal.

Een bijzonder bezoek, dat was het!

Geen enkel culinair nieuwtje missen? Schrijf je dan hier in voor onze wekelijkse nieuwsbrief!

Meer lezen over bezoeken aan tophuizen in Ribero del Duero en Toro: klik hier

#RiberaDelDuero
#wijnstudiereisSpanje