Riedel Performance glasproeverij met Maximilian Riedel

Eind november organiseerde Wijnkoperij De Gouden Ton in het Amsterdamse Sofitel Legend The Grand een bijzondere glasproeverij. Maximilian Riedel himself presenteerde hier de allereerste vergelijkende proeverij in Nederland van Riedels nieuwste wijnglazen: de Performance-collectie. Tot haar grote spijt was Anne-Wies op het laatste moment verhinderd, maar Monique van Kruining* voelde er wel wat voor om als plaatsvervanger deze proeverij bij te wonen.  

Riedel Performance glasproeverij

Wanneer ik de term ‘glasproeverij’ zie staan, neemt mijn fantasie vaak even een klein (flauw, maar grappig) loopje met me. Voor wie hier ook last van heeft: bij een glasproeverij draait het om het effect dat specifieke glazen hebben op de manier waarop je een wijn proeft en ervaart. Riedel zette hiervoor al de trend in 1986 met de lancering van de Vinum-collectie: een uitgebreide serie glazen die elk een bepaald druivenras optimaal tot zijn recht laten komen.

De Riedel Performance-collectie

Ook de Performance-glazen zijn afgestemd op bepaalde druivenrassen, maar wat deze serie uniek maakt, is de gewelfde binnenkant van de glazen. Het doel hiervan is een groter geuroppervlak te creëren, waardoor de wijn nog meer tot zijn recht komt. Daarnaast geven de welvingen de glazen een geheel eigen uitstraling.
Tijdens de proeverij vertelt Maximilian, 11^e generatie Riedel en de huidige CEO van het familiebedrijf,  hoe dit bijzondere ontwerp ontstond toen hij door een bekend champagnehuis werd uitgedaagd om een beter glas voor hun champagne te ontwerpen. De aroma’s van die champagne kwamen namelijk prachtig tot hun recht in Riedels ruime pinot noir-glas, maar het ogenschijnlijk kleine plasje wijn in dat grote glas was geen gezicht. Er moest dus een kleiner glas komen met de prestaties van een groot glas. Maximilian schreef een aantal ideeën hiervoor op papier, was niet tevreden, verfrommelde het papier en…. het idee voor de gewelfde binnenkant was geboren. De prop papier had immers nog steeds dezelfde oppervlakte, maar was wel kleiner geworden.

Vergelijkende proeverij Riedel Performance-glazen

Tot zover de theorie, hoog tijd om de glazen te gaan testen. Ondanks het voorgaande verhaal is het champagneglas niet opgenomen in deze proeverij, maar we hebben wel 4 andere glazen voor ons staan: de glazen voor sauvignon blanc, chardonnay, pinot noir en cabernet / merlot. Op het sauvignon blanc-glas na zijn dit trouwens allemaal flink grote glazen, die desondanks opmerkelijk licht zijn en lekker in de hand liggen. Al snel blijkt dat Maximilian niet zomaar een proeverij geeft; dit noem je eerder (heel toepasselijk) een ‘performance’. Als een volleerd showman leidt hij de aanwezigen gladjes door de hele proeverij, waarbij we in 3 flights telkens één wijn uit 3 verschillende glazen proeven. En passant demonstreert hij quasi-nonchalant ook nog even 3 van zijn karaffen, altijd leuk voor de verkoop. Maar hoe theatraal zijn verhaal bij vlagen ook is, het verschil tussen de verschillende glazen blijkt inderdaad heel duidelijk te ruiken en proeven.

Resultaten van de glasproeverij

Het meest opmerkelijke verschil komt voor mij naar voren bij de Pinot Noir (Crystallum Peter Max) die we proeven uit het pinot noir-, chardonnay- en cabernet/merlot-glas. In het pinot noir-glas is deze wijn heel geurig en mooi in balans. In het chardonnay-glas daarentegen is de geur gek genoeg ineens zeer ingetogen. Bij het proeven zijn de aroma’s wel terug, maar dan komt de wijn alcoholischer en iets tannineuzer over. In het cabernet/merlot-glas is de Pinot Noir juist kruidiger van geur en blijft er bij het proeven weinig van het karakter van de wijn over. Wel vallen wederom de tannines meer op. Ter controle hierna het pinot noir-glas weer: de tannines komen nu weer milder over (geen optel-effect dus) en de balans is terug.

Ook bij de andere twee wijnen, een Chardonnay (Matetic EQ) en een rode Bordeaux (Grand Village), blijkt het ‘bijbehorende’ glas de wijn zeer goed tot zijn recht te laten komen en geven de andere glazen enkele afwijkingen. Uit het pinot noir-glas smaakt de Chardonnay bijvoorbeeld wat laffer en iets metalig; in het sauvignon blanc-glas ruikt de Bordeaux ineens vreemd zoetkruidig.

Kunnen we dit thuis ook?

Al met al bleek in de proeverij dus dat deze wijnglazen duidelijk van invloed zijn op je beleving van de wijn. Maar…. dit was wel een ‘geleide proeverij 2.0’: Maximilian dirigeert je de hele proeverij door en geeft aan welke verschillen je zou kunnen proeven. Die je vervolgens ook proeft. Dat maakt me nieuwsgierig: zouden deze verschillen tussen de glazen zonder de energieke begeleiding van meneer Riedel ook te proeven zijn? Om dat te testen heb ik in de afgelopen 1,5 week thuis in alle rust de glasproeverij nog een aantal keer herhaald, met 5 verschillende wijnen.

De thuistest: minder extreem, wel merkbaar verschil

De resultaten waren een ietwat wisselend, maar over het geheel genomen is de conclusie: ja, er is inderdaad verschil te proeven, zij het wel minder extreem dan tijdens de proeverij. Wat duidelijk opviel: bijna alle wijnen kwamen erg slecht uit de verf in het sauvignon blanc-glas, behalve de enige Sauvignon Blanc (uit Graves) in de thuistest, die juist geuriger was en meer tot zijn recht kwam in dit glas dan in de andere glazen. De tests met een Argentijnse Cabernet Franc en een Chardonnay uit Limoux leverden weinig verschil op (op het hiervoor genoemde sauvignon blanc-glas na). De Spaanse Cabernet Sauvignon (uit Penedès) was in zijn ‘eigen’ glas in balans, maar maakte een ietwat onrijpe indruk in het pinot noir-glas. De Nieuw-Zeelandse Pinot Noir (uit Wairarapa) kwam afwijkend zwoel over in het chardonnay-glas, maar alles viel weer op zijn plek in het pinot noir-glas.

De thuistest: Performance- versus Vinum-collectie

Nu had Riedel al de nodige series glazen die afgestemd zijn op specifieke druivenrassen, dus wat is de meerwaarde van de Performance-collectie, behalve diens looks? Om dat te testen heb ik de geur van de bovengenoemde wijnen in het ‘juiste’ glas in de Performance-collectie vergeleken met het overeenkomstige glas uit de Vinum-collectie. Deze tests leverden slechts marginale verschillen op in aroma’s en intensiteit. De enige uitzondering hierop was de Sauvignon Blanc, die in het Performance-glas fruitiger en iets intenser geurend overkwam dan in het Vinum sauvignon blanc-glas, waarin de geur iets ‘groener’ was. (De Pinot Noir gaf ook een duidelijk verschil, maar hier ging de vergelijking mank omdat ik uit de Vinum-collectie alleen het glas voor Bourgogne Pinot Noir heb, dat anders van vorm is.) Wel bleek de geur van de wijnen, zonder tussentijds walsen, iets nadrukkelijker in het glas te blijven hangen in de Performance-glazen. Kleine kanttekening: Riedel noemt de Performance-glazen ‘the ultimate loudspeaker for fine wine’, dus misschien waren mijn testwijnen (consumentenprijs tussen 13 en 18 euro) simpelweg niet ‘fine’ genoeg voor de glazen.

Wordt vervolgd

Natuurlijk was dit nog maar een beperkt testje. Op mijn wensenlijstje staan nog tests met veel meer verschillende wijnen (ook qua herkomst en prijscategorie), meer tests van de Performance- versus Vinum-glazen en met stip op 1: een aantal testen doen met proefpersonen die niet bekend zijn met dit soort glaswerk en niet weten dat ze verschil ‘zouden moeten’ proeven (want ik vraag me af: wordt je latere waarneming nog gestuurd door wat je in de glasproeverij ‘geleerd’ hebt?). Wordt vervolgd dus…

Meer over de Riedel Performance glazen vind je op de website van Wijnkoperij De Gouden Ton.

*Dit artikel is geschreven door Registervinoloog® Monique van Kruining. Monique werkt als wijnadviseur, geeft wijnproeverijen en schrijft over wijn voor diverse websites. Meer van haar lezen? Neem dan eens een kijkje op haar website www.syrahetcetera.nl

Geen enkel culinair nieuwtje missen? Schrijf je dan hier invoor onze wekelijkse nieuwsbrief!

#monique