Stichting Wijninstituut Nederland (WIN) organiseert ieder jaar de Wijnkeuring van de Lage Landen, waarbij wijnen van Belgische en Nederlandse wijngaarden worden gekeurd. Angelique Meulendijks* was voor Anne-wies.nl aanwezig bij een perslunch, voorafgaand aan de uitslag van de keuring en de feestelijke prijsuitreiking bij Kasteel Amerongen op 11 september jl. Tijdens de lunch kregen de genodigden de kans een aantal van de winnende wijnen te proeven. Ook werden tijdens de persbijeenkomst twee interessante presentaties gegeven over het veranderende klimaat en wat dit betekent voor de Nederlandse wijnbouw.
Nederland warmt op
Het wijnbouwklimaat in Nederland wordt steeds warmer. De Huglin-index, een warmte-index ontwikkeld door de Franse wijnbouwkundige Pierre Huglin, waarin een verband tussen temperatuur en druivenras wordt aangetoond, laat in Nederland sinds 1996 een stijging van 20% zien. Sinds 1980 is de warmte-index nog sneller gestegen, met uitzondering van het koele jaar 2021. De Huglin-index voor Zuid-Limburg is bijvoorbeeld toegenomen van 1256 (gemiddelde jaren 1980 t/m 1985) naar 1717 (gemiddelde jaren 2015 t/m 2020).
Zonuren en regenval
Het gemiddeld aantal zonuren per dag in Nederland is met een soortgelijk percentage gestegen, van 5,3-6,1 uur per dag (gemiddelde jaren 1980 t/m 1985) naar 7,1-7,8 uur per dag (gemiddelde jaren 2015 t/m 2020). De hoeveelheid regen is niet veel veranderd, wel valt er meer regen in kortere tijd. Nederland krijgt hierdoor last van extreme weersomstandigheden, zoals heftige regenbuien en langere periodes van droogte.
Veranderingen in wijngaard en kelder
Simon Crone (WIN, VNWP en Domein tussen Rug en Rijn) vertelt ons tijdens zijn presentatie wat deze klimaatveranderingen betekenen voor de Nederlandse wijnbouw. Volgens Simon vragen de hogere temperaturen en extreme weersomstandigheden om veranderingen in de wijngaard en in de kelder. Dit betekent voor de wijngaard o.a. de aanplant van druivenrassen, waarvoor het eerst te koel was. Als voorbeeld noemt Simon de Apostelhoeve in Maastricht, die een paar jaar geleden de viognier druif heeft aangeplant. Een keuze die past binnen de gewijzigde Huglin-index voor Zuid-Limburg.
Water- en bladmanagement
Ook het watermanagement in de wijngaard wordt belangrijker, gezien de langere periodes van droogte die zorgen voor meer verdamping. Andere aandachtspunten voor de wijnbouw zijn het bladmanagement om verbranding van de druiven tegen te gaan en het alcoholmanagement, zowel in de wijngaard als in de kelder (de-alcoholisering). Tenslotte noemt Simon nog het aanpassen van het oogstmoment; in het geval van een koel jaar zoals in 2021 is het aan te raden om zo laat mogelijk te oogsten voor een optimale suiker/zuur balans in de druiven.
Op dit moment heeft de klimaatverandering voor de Nederlandse wijnboeren vooral gunstige gevolgen. In het zuidelijker gelegen Frankrijk worden de wijnboeren vaker geconfronteerd met de nadelige gevolgen van de klimaatverandering, zoals een toenemend alcoholgehalte en minder zuren in de wijn.
Veranderingen in Bordeaux
Drs. Marc Greven (Associate Professor of Viticulture at Bordeaux Sciences Agro), vertelt ons tijdens zijn presentatie over zijn onderzoek in de wijnregio Bordeaux op het gebied van klimaatverandering en welke aanpassingen nodig zijn voor de continuïteit van de wijnbouw. Naast aandacht voor het minimaliseren van chemicaliën in de wijngaard, richt het onderzoek van Marc en zijn collega’s zich met name op nieuwe druivenrassen, nieuwe onderstokken en nieuw wijngaardmanagement. In Bordeaux is men al sinds 2009 aan het experimenteren met alternatieve druivenrassen.
Recent zijn door het Institut National des Appellations d’Origine (INAO) een zestal nieuwe druivenrassen toegevoegd aan de lijst met toegestane druivenrassen voor AOP Bordeaux: touriga nacional, marselan, castets, arinarnoa, alvarinho en liliorila.
Dit zijn druivenrassen die beter bestand zijn tegen het warme klimaat, bijvoorbeeld omdat ze een van nature hoge zuurgraad hebben en zelfs onder warme omstandigheden hun zuren behouden. Verder zijn het druivenrassen met sterke aromatische eigenschappen en een goede weerstand tegen specifieke wijnstokziekten, zoals meeldauw en botrytis. Voorwaarde die de INAO gesteld heeft is dat deze druivenrassen samen slechts 5% van het wijngaardareaal van een producent en 10% van de uiteindelijke assemblage mogen uitmaken, om te voorkomen dat de identiteit van de Bordeaux wijnen wordt aangetast. Naast de nieuwe druivenrassen wordt onderzoek gedaan naar nieuwe onderstokken die beter tegen droogte kunnen. Verder wordt er zelfs gekeken naar hybriden die beter bestand zijn tegen de klimaatverandering dan de huidige druivenrassen. Maar hier is nog een lange weg te gaan, want hybriden zijn sinds 1960 verboden door de wijnwetgeving in Frankrijk.
Minder irrigatie – minder werk
Marc is een voorstander van minder irrigatie in de wijngaard. Tijdens zijn onderzoek naar droogte en irrigatie in Nieuw-Zeeland, ontdekte hij dat irrigatie niet zozeer meer druiven oplevert, maar vooral meer scheuten en blad, dus meer snoeiwerk. Door minder te irrigeren kunnen wijnboeren werk en dus kosten besparen. Tenslotte vertelt Marc over de Engelstalige opleiding Bachelor’s in Viticulture and Enology in Bordeaux voor wijnboeren en wijnmakers. Onlangs is voor het eerst een Nederlandse studente met deze studie begonnen, namelijk Rianne Ogink, ex-sommelier bij Zoldering en dit jaar genomineerd als Wijnvrouw van het Jaar.
De drie beste wijngaardeniers van 2022 met vlnr: Roelof en Ilse Visscher (Hof van Twente), Gerhard Ensing (Wijngaard Hesselink) en Diederik Beker (Betuws Wijndomein)
Perslunch met Nederlandse en Belgische wijnen
Tijdens de perslunch, een snelle buffetlunch op het zonnige terras bij de ingang van Kasteel Amerongen, krijgen we de kans om de winnende wijnen te proeven. Natuurlijk de wijnen van de beste wijngaardeniers van 2022: Wijngaard Hof van Twente, Betuws Wijndomein en Wijngaard Hesselink, maar bijvoorbeeld ook de frisse witte wijn Elsterberg van Domein tussen Rug en Rijn, de Pinot Blanc van Wijndomein Kitsberg en de Solaris van Wijngaard Aan de Breede Beek die allen en gouden medaille wonnen.
De wijnen die indruk op mij maakten: de frisse witte Twentewijn Johanniter van Wijngaard Hof van Twente, maar ook de LingeRood Cuvee Signature van Betuws Wijndomein, een fluweelzachte rode wijn met duidelijk aanwezig vanille tonen door de rijping op houten vaten en de elegante rode wijn ‘Thomas’ van Wijnhoeve Hof van Gelderland.
De jaarlijkse toename van het aantal wijnen met een gouden medaille, met dit jaar een recordaantal van 26 wijnen, laat zien dat de kwaliteit van de Belgische en Nederlandse wijnen steeds beter wordt. Ook het wijnjaar 2022 met een droge, warme zomer belooft een goed wijnjaar te worden. Mijn verwachting is dat we dit zeker terug gaan zien in een nieuw record voor het aantal gouden medailles tijdens de Wijnkeuring van de Lage Landen in 2023.
*Registervinoloog® en marketeer Angelique Meulendijks helpt horeca ondernemers bij het centraal stellen van wijn binnen hun horeca concept. Daarnaast organiseert zij wijn(-spijs) proeverijen voor bedrijven en particulieren. Lees hier de artikelen van Angelique.
🍇🥂Geen enkel culinair nieuwtje missen🍷🍴?
Schrijf je dan hier in
voor onze wekelijkse nieuwsbrief en/of
volg Anne-Wies op
Instagram, LinkedIn of Facebook
#angeliquemeulendijks
Geef een reactie