Tijdens het ‘SPANISH WINE FORUM No.I by FRANK SMULDERS MW & FRIENDS’ enige tijd geleden ontmoette ik Maria José López de Heredia. Samen met haar zus Mercedes en broer Julio César is zij de vierde generatie die aan het roer staat van het fameuze wijnbedrijf R. López de Heredia in Rioja.
Vandaag is Maria José bij restaurant Zarzo in Eindhoven. Zij geeft een masterclass over Rioja en haar bedrijf en laat ons enkele van haar topwijnen proeven. Daarover later meer. Eerst neem ik je even mee naar Spanje…
Bezoek aan Viña Tondonia in Haro, Rioja Alta
In het voorjaar van 2014 bracht ik, tijdens een studiereis, eveneens georganiseerd door Frank Smulders, een bezoek aan Viña Tondonia. We kregen een boeiende rondleiding in wat wel het meest traditionele wijnbedrijf in de Rioja mag heten. Overgrootvader Don Rafael López de Heredia komt uit een naar Chili geëmigreerde Spaanse familie. Rond 1870 vertrekt hij naar Spanje om te studeren maar wordt verliefd op de streek Rioja en het maken van wijn. Als de druifluis phylloxera eind 19e eeuw in Frankrijk de wijngaarden vernietigt komen Franse wijnmakers en handelaren naar Spanje op zoek naar nieuwe mogelijkheden. Don Rafael is een goede leerling, getuige de kwaliteit van de wijnen die hij toen al maakte.
Viña Tondonia staat voor pure traditie
We krijgen een rondleiding door de wijnmakerij. Overal zien we enorme houten vaten. Er komt hier bij het wijnmaken geen roestvrijstaal aan te pas. Vrijwel alles wordt nog met de hand gedaan. Van het plukken van de druiven tot het onderhouden van de vaten. De temperatuur wordt geregeld door het open- en dichtdoen van de grote ramen en deuren.
Viña Tondonia, de traditionele wijnmakerij
Elvira, die ons rondleidt, laat een bos ‘sarmientas’ zien, takken van druivenstokken, die worden gebruikt om de wijn te filteren.
Men heeft een eigen vatenmakerij waar dagelijks nieuwe vaten worden gemaakt en oude worden onderhouden.
Een bijzonder apparaatje om de eiwitten, nodig om de wijn te klaren, te scheiden van de ei-gelen. Ook hier is handwerk nodig.
De immens lange ondergrondse keldergangen die uitkomen op de rivier de Ebro.
Witte wijn rijpt in de keldergangen van Viña Tondonia
Geen plek voor watjes hier!
Schimmels floreren in de keldergangen.
De ‘familiebibliotheek’ waar van alle jaren enkele flessen worden bewaard en af en toe geproefd.
Na het kelderbezoek krijgen we uitleg over de verschillende wijngaarden en proeven we enkele pareltjes.
In het eveneens traditionele proeflokaal, een voormalige winkelinrichting in Milaan, proeven we de wijnen.
Eerst proeven we een witte Rioja uit 1999, een complexe wijn, bloemig, rijp, romig met frisse zure. Daarna een rode uit 2002 en dan…..
…. Viña Tondonia 1981! Transparant roodbruin, subtiele neus van gedroogd fruit, levendig en frisse zuren. Na al die jaren!
Boeiende wijnweetjes
En dan zijn we weer terug in Eindhoven, waar Maria José López de Heredia ons moeiteloos twee uur denkbeeldig meeneemt naar Rioja en haar wijngaarden. Ze vertelt honderduit. Over hoe een wijnmaker van Château Lanessan uit Bordeaux de wijnmakers in Rioja leerde betere wijnen te maken. Over de verschillende flessen waarin zij bottelen: de Bourgogne-fles is voor de stoerdere wijnen, de Bordeaux-fles voor de elegantere. Over het netje dat om de flessen zit, dat traditioneel tegen vervalsing werd gebruikt. Over het feit dat als er ‘Cosecha‘ op het etiket staat, dan ook voor 100% de druiven uit dat oogstjaar komen. En over de flessen die een smallere hals hebben zodat de kurken beter afsluiten, wat nodig is voor de lange flesrijping waar Viña Tondonia om beroemd is.
Maria José López de Heredia vertelt honderduit over haar wijnen.
En dan… wit proeven
De Viña Gravonia 2005 Crianza is van 100% viura en heeft 4 jaar op Amerikaans eiken gerijpt. Honing, witte bloemen, droog, fris, bittertje. Een lange, frisse afdronk met een (grapefruit-) bittertje. Door inweking van de schillen, steeltjes en pitten is hout van het vat niet nodig. Genoeg tannines!
De Viña Tondonia 2002 Reserva van viura en malvasia heeft 6 jaar gerijpt op Amerikaans eiken. Gele appel, rijpe abrikozen, rond, romig, honing, eiken. Afdronk fris, rijk en lang met ook een (grapefruit-) bittertje.
Dan komt Chef Adrian met een verrassing: hij heeft op een veiling ooit een paar flessen zeer oude Tondonia’s gekocht en wil die vandaag graag met ons delen. Het is een wijn die waarschijnlijk uit 1970 komt en in 1977 gebotteld is. In de neus lijkt het wel een dessertwijn. Honing. Hij is droog maar heeft in de mond toch ook honing. Droge honing. Bestaat dat? De afdronk is heel lang en rijp. Voor wie mij kent: een ‘Daanwijn’ (Daan is een proefclubgenoot die houdt van heel rijpe wijnen, liefst tegen het geöxideerde aan:-). Superveel dank aan Adrian voor het delen!
Viña Tondonia en Bosconia Rood
Vervolgens proeven we twee rode wijnen uit twee verschillende wijngaarden. De Viña Bosconia 2004 Reserve, een blend van tempranillo, garnacha, graciano en marzuela zit in een Bourgogne-fles. Rood fruit, een sappige aanzet, al snel stevige tannines, hout, kruidig en frisse zuren. De Viña Tondonia 2004 Reserva komt uit een Bordeaux-fles. Hij heeft ook rood fruit, maar meer confiture, iets stroeve tannines en meer bitter.
En dan de Viña Tondonia 1981 Reserva die ik dus ook proefde in 2014. Hij heeft de meeste neus van de drie. “A real classical Rioja, it’s a baby!” roept Maria José uit. Hij is inderdaad heel bijzonder. Zoet, confiture in de neus. Een heel sappige aanzet met best nog wat tannines, maar wel wat mild. De afdronk is LANG, fris, schoon en fruitrijk. Wow! Wat mooi dat die wijn twee jaar later eigenlijk nog mooier is geworden!
Onderonsje tussen chef Adrian en Maria José. Het delen van de liefde voor een land. Een wijn.
Het was een geweldige hernieuwde kennismaking met dit bijzondere Rioja-huis. En ook met toprestaurant Zarzo! Aanrader!
Links:
López de Heredia Viña Tondonia
Importeur André Kerstens – Partners in Wijn
Restaurant Zarzo
🍇🍷🍴Geen enkel culinair nieuwtjes missen? Schrijf je dan hier in ✏️ voor onze wekelijkse nieuwsbrief!
Geef een reactie