Chili is een succesvol wijnland waar het wijngaardareaal de laatste 30 jaar verdrievoudigd is. 80% wordt geëxporteerd en Chili neemt in Nederland in de top 10 van meest geïmporteerde wijnen de derde plaats in. Reden voor een aantal kleine wijnboeren uit Itata om hun wijn tijdens een masterclass, gepresenteerd door wijndocent/sommelier Edwin Raben, aan o.a. wijnjournalisten te presenteren. De organisatie was in handen van Ghislaine Melman van Melman Communications tezamen met Beatriz Rietveldt Carrión van Chile Wines en vond plaats in De Veranda in Amsterdam. Titia Boxma* was erbij voor Anne-Wies.NL
Populair Itata
Chileense wijnbouw (214.000 ha) vindt voornamelijk plaats Maule Valley in het zuiden tot en met Aconcagua Valley boven Santiago. Hier vind je grote namen als Casa Silva en Concha Y Toro. In dit grote gebied krijgen de wijnboeren steeds meer te maken met ziektes en konijnenplagen waardoor men op zoek gaat naar andere wijnstreken zoals Itata.
Over Itata Valley
Het gebied Itata is vernoemd naar de rivier met dezelfde naam. Het is een piepklein gebied met slechts 10.172 ha wijnbouw. Itata, ligt ongeveer 600 km rijden zuidwaarts vanaf Santiago de Chile, tussen Maule en Bio. Het gebied is zo zeldzaam dat Edwin weinig op het internet hierover kon lezen en, ter voorbereiding van de masterclass, een zoom bijeenkomst met de wijnboeren had ingelast om bijgepraat te worden over de in’s en out’s van het gebied.
Het klimaat is vochtig mediterraan met veel regen in de herfst en winter. Er wordt vrijwel niet geïrrigeerd (dry farming) en het betreft vaak oude, ongeënte wijnstokken, op een bushvine manier gesnoeid. De wijnstokken staan vooral op een granieten bodem met kwarts en kalk. Het kustgebergte is hier wat lager waardoor de koude Humboldt golfstroom, wat meer invloed heeft op de weersomstandigheden en voor verkoeling zorgt. De meeste wijngaarden liggen ook dichtbij de kust.
Itata Valley, de wijnen
We proeven de wijnen in 4 flights. Eerst drie wijnen van de muscat d’Alexandrië, daarna 4 wijnen van de cinsault druif, 3 wijnen van de pais druif en als laatst 2 van andere druivenrassen.
Drie x Muscat d’Alexandrië uit Itata
Het betreft hier een oud, origineel oerras, en een natuurlijke kruising tussen muscat blanc à petit grains en de voor mij onbekende axina de Tres Bias, een oude blauwe tafeldruif uit o.a. Malta. Muscat blanc à petit grains tref je ook aan in zoete witte dessertwijnen uit Frankrijk zoals de Muscat de Frontignan (Languedoc-Roussillon). De muscat d’Alexandrië staat ook bekend als hanepoot (Afrikaans), zibibbo (Italiaans), moscatel de Setúbal (Portugees), moscatel de Málaga (Spaans). Rond 1550 is deze druif door Spaanse Missionarissen naar Chili gebracht. Van de ruim 10.000 ha wijnbouw in Itata is ongeveer een derde muscat, wat vrij bijzonder is, aangezien 80% van de wijnen uit heel Chili rood is. De muscat kan goed tegen hitte en rijpt laat waardoor deze ook goed geschikt is voor een late harvest.
- In de eerste droge witte wijn van wijnhuis Terroir Sonoro rook en proefde je duidelijk de typische muscat aroma’s van bloemen en druiven. Gemiddelde zuren, alcohol en body en een lange afdronk. De wijnboer is zelf ook muzikant en gebruikt verschillende muziekstukken bij het vergisten van de wijn.
- De tweede wijn (kürüf betekent wind) van Piedra del Encanto was veel minder aromatisch maar door schilcontact wel veel voller in de smaak. Wel duidelijk aanwezige zuren in de smaak (medium plus) en een lange afdronk. Een complexere wijn dan no 1.
- De laatste wijn van Viña Mingaco was een Orange wijn, gemaakt door een stel wijnboeren die in een soort commune leven. Orange wijn is niet echt mijn ding maar de wijn was technisch goed en had aroma’s van sinaasappel wat ook weer een beetje terugkwam in de smaak met medium plus zuren en medium afdronk. Volgens Edwin een echte eet wijn en goed te combineren met couscous met een gebakken visje met vadouvan.
Vier x Cinsault uit Itata
De blauwe cinsault druif vindt zijn oorsprong in de Languedoc Rousillon en is goed bestand tegen hitte en droogte De druif wordt veel gebruikt in roséwijnen en geeft zachte rode wijnen met veel fruitige aroma’s in de jeugd. De druif is o.a. bekend geworden door de kruising met de pinot noir waar de pinotage uit voort is gekomen.
- De Quila van het kleine, artisanale wijnhuis Nobles de Viñedos : een fruitige wijn zonder houtrijping met florale aroma’s en kersen, zachte tannines en misschien een beetje restzoet en heeft een medium plus afdronk.
- Bij de tweede wijn van Vinos Masitin kwam de alcohol een beetje erg naar boven. Aroma’s van kersen en peper en in de smaak medium plus tannines en een medium afdronk. De Cinsault wijnen hadden wat mij betreft alle vier wat gekoeld geserveerd kunnen worden. Waarschijnlijk was deze wijn dan beter tot zijn recht gekomen. De 4 wijnmakers van deze Winery zijn vrienden en willen kleine batches topwijnen maken om Itata aan de wereld te tonen.
- Het derde, zeer kleinschalige wijnhuis Alto Piedra maakt authentieke wijnen zonder make-up en gebruiken geen machines en hulpstoffen. Na de vergisting, rijpt de wijn 10 maanden in 4 jaar oude Franse barriques en 1 jaar op fles en wordt hierdoor Gran Reserva genoemd. Je ruikt en proeft veel kruidigheid en (amandel)spijs en florale tonen. Een lekkere wijn.
- De vierde wijn, gemaakt door wijnhuis Santa Elsa, gaf veel eucalyptus aroma’s, iets wat ik niet in de andere drie wijnen had geroken.
Drie x Pais uit Itata
Deze druif werd lange tijd gebruikt in eenvoudige assemblagewijnen voor aan tafel. País is een van de eerste druivenrassen die door de Spaanse priesters werd meegenomen naar Amerika voor christelijke vieringen. Vandaar dat de druif ook bekend staat onder de naam mission in Californië. Een ander synoniem is de listán negro, dat vandaag nog steeds veel aangeplant staat op de Canarische Eilanden. Tot het begin van de 21e eeuw was het de meest aangeplante variëteit van Chili totdat het werd ingehaald door cabernet sauvignon. El pais druiven groeien nu vooral in het zuiden van Chili, waar sinds ongeveer 2010 sprake is van een opleving in de productie van el pais wijnen. Pais vormt samen met muscat 70% van de totale aanplant in Itata.
- De Pais van Viña Escuela Vieja ( Old School)wordt gemaakt door 2 wijnmakers die volgens de maankalender werken, waardoor de wijn ieder jaar kan verschillen. De druiven van de 120 jaar oude wijnstokken worden volgens de maankalender geplukt. In de neus ruik ik zwart fruit en wat lavas tonen en proef stevige tannines en een medium afdronk.
- De wijn Don Yito ( naar de overleden grootvader van de wijnmaker) Vina Viña Castellón is toegankelijk en fruitig met zachte tannines en slechts 11,6% alcohol.
- De Grand pais van Massoc Frères wordt gemaakt van 1,5 ha van 150 jaar oude wijnstokken op een helling van 60%! Alles wordt met de hand en paard bewerkt en de wijn rijpt 18 maanden op Frans eiken. In deze wijn ruik ik ook weer veel eucalyptus, aardbei en vanille. Medium plus tannines en zuren en afdronk. De beste van de drie.
Helaas zijn de hierna geproefde 2 wijnen niet zuiver. Brett, overmatig sulfiet en dus niet goed. Jammer om zo af te sluiten maar de andere wijnen waren zeker interessant om te proeven.
Na de masterclass werd er nog de mogelijkheid geboden om Chileense wijnen van wat wijnboeren uit andere wijnstreken uit Chili te proeven. Bijv. een blend van tempranillo en cabernet sauvignon en een mousserende wijn van chardonnay en pinot noir ( methode traditionelle) die het goed deed bij een pittige gefrituurde garnaal die als fingerfood werd geserveerd.
Itata, de toekomst
Een interessante proeverij met wijnen uit een zeer klein wijngebied van kleinschalige wijnboeren die veelal biologisch of biodynamisch boeren op ongeënte wijnstokken, zonder irrigatie. Op dit moment zijn er 400 telers in 25 wijnbedrijven werkzaam, die 20.000 flessen exporteren met focus op Europa, USA, Canada en Brazilië. Helaas heeft men momenteel veel problemen met verpakkingen. De kleinschaligheid heeft consequenties voor de kwaliteit van de wijn, die ieder jaar anders kan uitpakken. Plaats daarnaast de ultrakleine oplage van iedere wijnboer en je vraagt je af of er een mogelijkheid is om deze wijnen in Nederland te voeren. Mocht door opwarming of ziektes en konijnenplagen, wijnboeren besluiten om in de toekomst de productie te vergroten, dan is er wellicht een ingang, maar dit is nu nog toekomstmuziek.
Meer lezen over Chili op deze website?
Kijk hier even rond!
*Registervinoloog® en marketeer Angelique Meulendijks helpt horeca ondernemers bij het centraal stellen van wijn binnen hun horeca concept. Daarnaast organiseert zij wijn(-spijs) proeverijen voor bedrijven en particulieren. Lees hier de artikelen van Angelique.
Geen enkel culinair nieuwtje missen?
Schrijf je dan hier in
voor onze wekelijkse nieuwsbrief en/of
volg Anne-Wies op
Instagram, LinkedIn ofFacebook
#Chili
Geef een reactie