Op 8 maart 2023, Internationale Vrouwendag, vond bij restaurant SAAM in Amstelveen een bijzondere lunch plaats. Voor deze exclusieve ‘Female Winemakers Lunch’ was de Nederlandse culinaire pers uitgenodigd om de evolutie van vrouwelijke wijnmakers in Zuid-Afrika te vieren. Speciaal voor deze gelegenheid was Siobhan Thompson, CEO van Wines of South Africa, overgevlogen naar Nederland. Tita Boxma* was erbij voor Anne-Wies.NL

“Internationale vrouwendag met een Afrikaans tintje. Wat een feest om Internationale vrouwendag te vieren in een geweldig restaurant als SAAM met verschillende vrouwen (en een paar mannen) uit de wijnwereld, Siobhan Thompson (CEO van Wines of South Africa) en de fantastische chef Margot Janse!”

Restaurant SAAM

Sinds eind vorig jaar kookt Executive Chef Margot Janse met haar team van culinaire toppers in restaurant SAAM een mix van de Zuid Afrikaanse en Nederlandse keuken. De Zuid Afrikaanse keuken is een smeltkroes van inheemse, Europese en Aziatische culturen. Een echte regenboog keuken! En dat proef je terug in de verschillende gerechten en het gebruik van typisch Afrikaanse ingrediënten zoals fijnbos, sorghum, baobab en Kaapse Goudbes. Margot heeft al een lange carrière achter de rug in Le Quartier Francais in Franschhoek. Hier kookte ze de sterren van de hemel waardoor het restaurant 8 keer genoemd werd in de lijst van de 50 beste restaurants van de wereld.

Wijn-spijs combinaties 

Tijdens de zeer smaakvolle lunch serveert sommelier Koen van der Plas vakkundig steeds twee wijnen van verschillende jonge vrouwelijke wijnmakers in prachtige Riedel glazen. Zo zien we het graag. Koen is uitgegaan van de wijnen en chef Jasper Hermans heeft daar een mooi passend menu bij gemaakt. Aan ons de taak om te ervaren welke combinaties het beste zijn. De wijnmaaksters kunnen helaas niet live bij de lunch aanwezig zijn omdat ze op dit moment hard nodig zijn bij het wijnmaken.

Amuses          

We starten de middag met Sosatie van paddenstoel met chilistripes en macadamia en sardine met ‘nduja (pittige smeerbare Italiaanse worst) met gegrild zuurdesembrood. Wat meteen opvalt zijn de bijzondere smaakcombinaties die erg goed matchen.

De wijn, die ook als aperitief wordt geschonken, is de W.O. Breedekloof, Blanc de Blanc Mariëtte, Le Belle Rebelle 2015. Deze Cap Classique is gemaakt volgens de Methode Traditionelle en de chardonnay heeft 60 maanden op de lie gerijpt. De wijn wordt gemaakt door Mariëtte Stofberg-Coetzee. Een prettige wijn met genoeg body om de amuses te begeleiden.

Rode poon

met citrus en paprika met een salade van verschillende kleuren als link naar de Rainbow Nation.

De begeleidende wijnen zijn:

W.O. Cape South Coast, Viognier ‘The Age of Grace, Lismore 2021 van wijnmaakster Samantha O’Keefe, die 22 jaar geleden vanuit Californië naar Zuid-Afrika kwam om wijnstokken aan te planten in een hoog, afgelegen gebied waar nog nooit iemand wijn had gemaakt. De viognier is afkomstig van de koelere gebieden en wordt onder invloed van zuurstof geperst om de wijn wat ronder te maken en met natuurlijke gist gefermenteerd in kleine vaten, grote foeders en 15% in betonnen eieren. Importeur is Wijnkoperij de Lange.

De tweede wijn: W.O. Western Cape, Pas de Nom Creative Batch, Beau Constantia 2021 wordt gemaakt door Megan van der Merwe, die sinds 2019 de leiding heeft overgenomen van Beau Constantia. De Creative Batch wijnen worden vooral gemaakt voor een jongere generatie om ze enthousiaster te maken voor wijnconsumptie. De wijn is ontstaan tijdens de prohibition periode in Corona tijd. De wijn bestaat uit 65% chenin blanc (op de schil gefermenteerd), 15% rousanne, 8% colombar en 6% van clairette en 6% viognier. Importeur is African Wines.

Ik vond de tweede wijn het beste passen bij het gerecht vanwege de hogere zuurgraad die goed combineerde met de frisse tonen van het gerecht door de citrus en en de bereidingswijze van de rode poon (ceviche).

Aubergine met gember en sorghum

Een lekker, rijk en weelderig gerecht met veel smaak. Sorghum is een grasachtige graansoort die oorspronkelijk uit Afrika komt. Afrikaanse slaven brachten het in de zeventiende eeuw naar de Verenigde Staten, waar het nu op grote schaal als veevoer wordt verbouwd, als alternatief voor mais. Sorghum is een belangrijk voedselgewas in Afrika, Centraal-Amerika en Zuid-Azië en staat op de vijfde plaats van de verbouwde granen.

Koen schenkt hierbij een witte en rode wijn in verschillende soorten glazen (was het maar altijd zo in een restaurant), waarbij hij de witte wijn heeft gekarafeerd en op een wat hogere temperatuur schenkt en de rode juist wat koeler. Mijn wijnhart maakt een sprongetje bij zoveel aandacht voor de wijn!

Wijn 1: W.O.Malgas, Chenin blanc, Charla Haasbroek 2019. De wijnmaakster sinds 2014 is Charla Bosman en het wijnhuis ligt in een afgelegen gebied in de Breede Rivier, 3 uur rijden van Kaapstad met alleen bush vines op een bodem met veel grote stenen. Ze hebben veel mediterrane druivenrassen staan in een droog gebied (200 mm regen per jaar) en dus een lage opbrengst per ha. The Only 1st growth of Malgas’ zegt het bord aan de weg en dat is niet zo gek als er in 60 km omtrek geen andere winery te vinden is. Bij deze wijn is er sprake van het persen inclusief de steeltjes (Whole bunch press) en fermentatie met natuurlijke gisten. Importeur is Smaragd Wijnen.

Wijn 2: Nederburg, The Brewmaster, Bordeaux Blend 2019.  Wijnmaakster Zinaschka Steyn is al 12 jaar werkzaam in de wijnbussiness en heeft een graad in Vitcultuur en Oenologie. Nederburg Wines is al een heel oud domein en gesticht 1791. The Brewmaster is vernoemd naar de Duitse wijnmaker Johann Graue die rond 1927 koude fermentatie introduceerde en een belangrijke rol speelde bij kloonselectie. De druiven voor deze klassieke Brewmaster worden geoogst vanuit verschillende gebieden in de Westkaap met verschillende microklimaten en bodems. Het is een Bordeaux stijl blend van 61 % cabernet sauvignon, 16 % malbec, 15 % petit verdot, 5 % merlot en 3% cabernet franc. De Brewmaster is een toegankelijke rode wijn met zachte tannines, donker fruit en chocolade en een vleugje vanille. Importeur is Walraven Sax.

Beide wijnen gaan redelijk met de aubergine. Het pairen van wijn bij aubergine is altijd wat lastig en het rijke karakter van het gerecht helpt hier niet bij. Ik vind dat de temperatuuraanpassing van beide wijnen wel een zet in de goede richting geeft.

Muskus eend ‘saamdelen’

met curry van confit de canard en zoete aardappel.

 Wijn 1: W.O. Elgin Cabernet Franc, The Garajeest 2016.  Callan Williams, maakt inmiddels 9 jaren 2 wijnen. Bruce van cabernet franc en Jim semmilon. Callan, een voormalige balletdanseres, is geïnspireerd door oude rockers Bruce Springsteen en Jim Morisson. De druiven zijn afkomstig uit Elgin. Het klimaat is er relatief koel door zowel de ligging vlak bij de oceaan, de koele wind als de hoge ligging. De druiven worden laat geplukt en gefermenteerd in een open vat en ouderen daarna nog 1 jaar op vat. De wijn heeft een aantal onderscheidingen ontvangen zoals Silver Medal 2020 Decanter World Wine Awards | Platter’s 4*. Ondanks een klein groen randje is het een heerlijke volle wijn met overrijp zwart fruit zoals bramen en pruimen en zachte tannines naast voldoende zuren.
Importeur is African Wines.       

Wijn 2: W.O. Malgas, Malgas Red Blend 2018, wederom gemaakt door Charla Bosman. Het is een blend van syrah, touriga nacional, trincadeira, mouvèdre & cabernet sauvignon. Ook deze wijn wordt in open vaten vergist met natuurlijke gisten en rijpt op eikenhouten vaten van 500L+, deels nieuw eikenhout en deels 2e & 3e fill. Importeur is Smaragd Wijnen.

Beide wijnen combineren uitstekend bij de eend maar niet zo goed bij de curry van confit de canard. Geen straf om die apart op te eten!

Kaapse goudbes

met baobab en macademia crunch en gezouten witte chocolade

Kaapse goudbes wordt ook wel Physalis genoemd en heeft een tropische smaak die zowel zoet als zuur is. De zuren zijn waarschijnlijk het bruggetje dat de sommelier heeft gezocht om de Pinot Noir Brut van Bosschendal uit Elgin te combineren. Dit lukt aardig maar de wijn had voor mij toch iets zoeter gemogen vanwege de witte chocolade. De wijn wordt gemaakt door Danielle Coetsee. Importeur is Activin.

Friandises

In de friandises is ook weer een leuk element verwerkt. De kleine melktaertjes doen mij erg denken aan Pasteis de Nata uit Portugal en de Portugezen waren de eerste Europeanen die Zuid-Afrika bezochten.

Het was een erg leerzame middag met heerlijk eten, bijzondere wijnen en getalenteerde Zuid Afrikaanse wijnmaaksters die er niet voor terugdeinzen om buiten de lijntjes te kleuren en te experimenteren.

Gelukkig groeit het aantal vrouwen in de wijnbranche en in Zuid-Afrika zie je een toename van vrouwelijke wijnmakers tot wel 20% van het totale aantal. Ik miste vandaag alleen de zwarte wijnmaaksters en hoe leuk is het dan dat ik op deze middag naast Marita de Beer zit van importeur African Wines en uitgenodigd word voor een live proeverij met de eerste zwarte wijnmaakster sinds 2004 van Zuid-Afrika Ntsiki Biyela (Aslina Wines). Meer hierover in dit verslag.

Wosa: https://www.wosa.co.za
Saam: https://www.saamrestaurant.nl
Pitch PR: https://www.pitchpr.nl/

*Titia Boxma is Registervinoloog®, wijndocent en dol op wijn/spijs! Zij verzorgt wijncursussen, proeverijen en workshops voor particulieren en horeca in Leiden en omgeving of op locatie: www.keytowine.nl. Lees hier de artikelen van Titia

Geen enkel culinair nieuwtje missen?
Schrijf je dan hier in 
voor onze wekelijkse nieuwsbrief
en/of volg Anne-Wies op
Instagram, LinkedIn of Facebook

#Titia