Het Zwitserse Driemerengebied: meer dan wijn alleen!

Het Driemerengebied aan de Zwitserse kant van de Jura telt iets meer dan 600 hectare aan wijngaarden. Maar er is veel meer te beleven dan wijn alleen! Leuke stadjes en natuur, Zwitserse kaas en chocolade, absint en ‘Schaumwein’ en nog veel meer. Lees maar even mee…

Het Zwitserse Driemerengebied ligt in het uiterste westen van Zwitserland, tegen het Jura gebergte. Van de drie meren is het Meer van Neuchâtel het grootst en bekendst. De andere twee zijn de Bielersee en de  Murtensee.

Swiss Travel Guide

Na de jurering van het Concours Mondial de Bruxelles in mei 2019 vond een perstrip plaats. Zo konden enkele juryleden niet alleen kennismaken met de wijnen uit Zwitserland, maar ook met andere culinaire en culturele zaken. En dat bleek zeer de moeite waard. Met de trein reis je makkelijk en snel door Zwitserland. Handig is de Swiss Travel Guide app waarin je alle informatie vindt om binnen Zwitserland te reizen per trein, boot of bus. Zo heb je de juiste info altijd bij de hand. Detail: in de trein was geen wifi, wat ik op zijn minst vreemd vind in zo’n moderne trein. Wij reizen echter meer dan comfortabel van Leysin-Freydey, waar ons hotel zich bevindt, naar Solothurn. Onze eerste stop.

Solothurn, mooie gebouwen, leuke terrasjes en… 11 + 1

Solothurn is de hoofdstad van het Zwitserse kanton Solothurn. Het is een leuke stad om te verkennen. Vanuit het treinstation wandel je zo over een van de 11 bruggen het autovrije centrum in. 11 is het magische getal van Solothurn. Solothurn is het 11^e kanton van de Zwitserse bondsstaat. Naast de 11 bruggen zijn er 11 kerken, 11 historische fonteinen en zelfs de eieren worden er verkocht in doosjes van 11+1. Er zijn talrijke mooie barok- en renaissancegebouwen te bewonderen, leuke pleinen en gezellige winkeltjes en terrassen.

St. Ursus kathedraal

In Solothurn kijken we even binnen bij de imposante St. Ursus kathedraal, waar ook de 11 in terugkomt zoals onder meer in de hoogte van de toren (6×11 meter) het aantal treden van de trap. Dat 11 niet altijd een geluksgetal is blijkt uit het feit dat in 2011 het prachtige houten altaar van de kathedraal door een geesteszieke man in brand werd gestoken. Daarmee werd niet alleen het altaar verwoest, maar er ontstond ook een enorme rookschade. Inmiddels is alles weer schoon en het altaar vervangen door een heel mooi marmer exemplaar. Als herinnering is een klein detail op het plafond niet schoongemaakt.

Solothurner Torte®

Bij de Suteria schuin tegenover de kathedraal kun je heerlijk lunchen of genieten van een stukje originele Solothurner Torte®. Sinds 1915 maakt de familie daar deze heerlijke taart met hazelnootmeringue en een frisse hazelnoot crèmevulling. Tijdens de proeverij die wij in de speciaal daarvoor ingerichte kelder krijgen proeven we niet alleen de Solothurer Torte®, ook een paar champagnetruffels krijgen we aangeboden. Heerlijk, en gemaakt met niet de minste champagne: Champagne Nicolas Feuillatte wordt ervoor gebruikt.

Biel/Bienne

We brengen slechts de ochtend in Solothurn door, maar zien genoeg redenen er nog eens terug te keren. De trein brengt ons aan het eind van de morgen naar Biel/Bienne, waar we een snelle lunch gebruiken bij restaurant Rotonde tegenover art déco Hotel Elite, waar we overnachten. Na de lunch wandelen we in een kwartiertje naar de Bielersee, waar ons een boottochtje te wachten staat.

Boottochtje naar. St. Peter’s Island

De boot brengt ons naar St. Peter’s Island, een schiereiland in het meer van Biel. St. Peter’s Island is een natuurreservaat en gesloten voor gemotoriseerd verkeer. Je kunt er heerlijk en in alle rust wandelen en genieten van de flora en fauna. Het schiereiland is ook bekend door de dichter Jean-Jacques Rousseau die er in de herfst van 1765 enige tijd doorbracht.

“… nowhere have I felt so truly happy as on St. Peter’s Island in the middle of Lake Biel” – Jean-Jacques Rousseau

De kamer waar hij verbleef kun je nog bezoeken. Die bevindt zich in het Klosterhotel, een prachtig gerestaureerd voormalig klooster. Je kunt daar overigens ook heerlijk lunchen of dineren, waarbij vooral producten worden gebruikt van het schiereiland: vlees van eigen veestapel en wijn uit eigen wijngaard.

Wijnmakerij Keller am See

De boot meert aan bij Ligerz-Gléresse waar we het schip verlaten. Tijdens de wandeling door het pittoreske dorpje Ligerz zien we dat wijn hier een belangrijke rol speelt. Tegen de huizen groeien druivenstruiken, we komen leuke caveau’s tegen en menig huizenbezitter heeft zijn eigen wijngaardje naast de deur. We verlaten het dorp en een korte wandeling langs de Bielersee brengt ons bij wijnmakerij Keller am See waar de jonge wijnmaker Christian Dexl en zijn Spaanse vrouw Ania ons opwachten.

Biodynamiek

Op zijn 2,5 ha grote wijngaard werkt de voormalige elektrotechnicus Christian volledig biodynamisch en zijn wijnen hebben sinds kort het Demeter keurmerk. Volgens de wijnmaker hebben ‘bio-wijnen’ niet zo’n goede reputatie maar “met een goede kwaliteit druiven kun je een goede kwaliteit wijn maken”. Een strenge groene oogst maakt daar deel van uit: de helft van de trossen wordt weggeknipt. Chaptalisatie is dan ook niet nodig: de overgebleven druiven krijgen zo vanzelf meer suikers. De meeste stokken in zijn wijngaard zijn 30-40 jaar oud, maar hij houdt van experimenteren dus heeft hij ook nieuwe aangeplant waaronder souvignier gris, een druivenras dat beter bestand is tegen ziektes en minder bespoten hoeft te worden.

De wijnen

Chasselas 2018: Christian probeert een frisse stijl wijn te maken en dat is hem met deze wijn zeker gelukt. Heel licht bloemig, tikje romig, fris, schoon, sappig en opwekkend.
Sauvignon Blanc 2018: een blend van druiven van oude en jonge stokken sauvignon blanc die gelijk zijn geoogst. De druiven van de oude stokken geven de wijn een exotisch karakter, de druiven van de jonge stokken geven frisheid. Aromatisch, licht bloemig, schoon, granny, sappig en rond. Heerlijke zomerwijn.
Rosé 2018: een rosé maken was eigenlijk niet de bedoeling: “niemand wilde een rosé drinken hier”. Toch maakte hij deze rosé van het aflopende sap tijdens het maken van zijn rode wijnen. En met succes. 40% pinot noir, 30% syrah en 30% garanoir (gamay x reichensteiner). De rosé lijkt een hint van hout te hebben, maar dat blijkt door de ‘lie’ te komen: hij is ongefilterd en er zijn uitsluitend wilde gisten gebruikt. Geen uitbundige neus, rond en sappig, ook weer ‘schoon’ met een fijn bittertje na.
Bij ons vertrek zien we in de keuken een paar flessen mousserende wijn staan: ook een experiment. Van riesling- sylvaner, pinot noir en pinot gris maakt hij een ‘petnat’, een wijn waarvan de gisting in de fles plaatsvindt maar die niet wordt gefilterd. Spannend, maar die is helaas nog niet klaar. https://www.kelleramsee.ch/

Wandeling en diner in Biel 

Na deze boeiende dag wandelen we naar het treinstationnetje en pakken een treintje terug naar Biel. Voor het diner maken we een wandeling door de historische binnenstad van Biel met zijn pittoreske huizen, straatjes en pleinen. Tussen de bomen zien we het pand waar het wereldberoemde horlogemerk Rolex ooit zijn eerste werkplaats had. Tijdens de avondmaaltijd genieten we van streekgerechten in Restaurant Coopérative St. Gervais waar, naast Zwitserse, opvallend veel Italiaanse wijnen op de kaart staan.

Maison de l’Absinthe

De volgende dat begint in Môtiers met een bezoek aan het Maison de l’Absinthe. Absint is een sterke drank op basis van anijs, absintalsem, venkel en een aantal aanvullende kruiden. In het Atelier Culinaire krijgen we eerst een korte kookworkshop waarin we een dessert maken met absinth waarvan we tijdens de lunch zullen gaan genieten. Daarna volgt een uitgebreide rondleiding met tot slot natuurlijk een proeverij. Een uitgebreid artikel over absint op Anne-Wies.NL is in de maak.

Lunch bij de asfaltmijn

De asfaltmijn in Travers heeft lange tijd gezorgd voor het asfalt van vele wegen en voor andere doeleinden. Nu is hij niet meer in gebruik. Eén kilometer van de kilometers lange gangen is op gezette tijden open voor publiek. Er is een museum, een restaurant en een feestlocatie. Wij gaan de mijn niet in, maar genieten van een heerlijke maaltijd met ham die gerookt is in asfalt. www.gout-region.ch/fr/

Mousserende wijnen bij Maison Mauler

Sinds 1829 maakt de familie Mauler voornamelijk mousserende wijnen in het voormalig Benedictijner klooster in het pittoreske Môtiers. De familie heeft 5 hectare wijngaarden in eigen bezit en koopt de overige  benodigde druiven in. De ‘Schaumweinen’  van Mauler zijn gemaakt volgend de méthode traditionelle. Na een korte rondleiding proeven we een vijftal mousserende wijnen. Aanvankelijk komen ze wat gesloten over, tot we ze op ons verzoek in wat ruimere glazen krijgen geschonken in plaats van in ‘jeneverglaasjes’. Vooral de Cuvée L. -E. Mauler, een Blanc de Noirs Brut Millésimé 2011 met 6 jaar kelderrijping, bevalt goed. Kruidig, vol, rond, sappig.  Maison Mauler

Chocolaterie Chez Camille Bloch

Het laatste bezoek brengen we aan Chocolatelier Chez Camille Bloch. Dit familiebedrijf is wereldberoemd om de merken RAGUSA en TORINO chocolade. Ik moet bekennen dat ik er nog nooit van had gehoord, maar sinds dit bezoek ben ik verslaafd:-). Ook hier maak je middels een interactieve wandeling én demonstraties en workshops kennis met de productie van deze chocolade door de jaren heen. En ook hier verlaten we met goed gevulde tassen de winkel. Chez Camille Bloch

Het Driemerengebied in Zwitserland, zeker een bezoekje waard!