Onlangs organiseerde het Consorzio Tutela Vini d’Abruzzo in het Hilton Hotel in Rotterdam een overzichtsproeverij met wijnen van producenten uit de Abruzzen. Voorafgaand aan de doorlopende proeverij werd onder de bezielende leiding van Italië-specialist Fred Nijhuis een besloten seminar gegeven over Montepulciano d’Abruzzo, de befaamde rode wijn uit Abruzzo. Hermen Jansen* was erbij voor Anne-Wies.NL

Het seminar

Abruzzo – wikipedia

Op een bevlogen en humorvolle wijze nam Fred Nijhuis de 30 genodigden virtueel mee naar Abruzzo. De Abruzzen – de Nederlandse aanduiding voor Abruzzo – liggen in Midden-Italië, aan de oostkant van de Apennijnen. Het landschap wordt gekenmerkt door hoge bergen, diepe dalen en een ruige kustlijn. En dat allemaal betrekkelijk dicht bij elkaar. Ter illustratie: vanaf skipiste kun je binnen een half uur in het water van de Adriatische Zee dobberen.

Abruzzo, het klimaat

Door die Adriatische zee heeft Abruzzo een overwegend mediterraan klimaat. In algemene zin geldt dat het klimaat dichter aan de kust gematigder is dan in het meer continentale binnenland, maar tegelijkertijd ligt dat genuanceerder: de zee, de bergen en de dalen vormen ontelbare microklimaten, die leiden tot een enorme verscheidenheid aan wijnstijlen.

Abruzzo, wijngaard en nationaal park  (foto: anne-wies.nl)

Montepulciano d’Abruzzo vs Vino Nobile

Montepulciano d’Abruzzo moet niet worden verward met de wijn Vino Nobile de Montepulciano. Montepulciano is namelijk zowel een druif als een schilderachtig wijndorpje in Toscane. Dankzij de Medici – de machtige Toscaanse bankiersfamilie – zijn deze twee voor eeuwig aan elkaar verbonden, terwijl ze wel beschouwd niets met elkaar te maken hebben. In een ver verleden kochten de Medici in de Abruzzen wijnbouwgrond met daarop aangeplant een authentiek blauw ras. De daarvan gemaakte wijn vond men dusdanig nobel, dat men een verwijzing naar de nobele wijn uit hun geboortestreek wel gepast vond: de Vino Nobile de Montepulciano.

De druif: montepulciano

Montepulciano is een vriendelijke druif. De druif heeft van nature geen exorbitante zuren of harde tannines. Om in de woorden van Fred Nijhuis te blijven: montepulciano kent geen verkeersdrempels. Om die reden is de druif jarenlang gebruikt om wijnen uit andere wijngebieden mee aan te lengen. Zo’n 50 jaar geleden heeft men de unieke kwaliteiten van dit authentieke ras ingezien en sindsdien ligt de focus op het weer op de kaart zetten van de eigen wijnen. Met dat doel is in 2002 het Consorzio Tutela Vini d’Abruzzo in het leven geroepen. Het Consorzio is verantwoordelijk voor de naleving de regels en de promotie van de wijnen uit de Abruzzen.

Abruzzo, de wijnproeverij

De door de studenten van de Horeca Vakschool uitgeschonken wijnen gaven een mooie weerspiegeling van de uiteenlopende stijlen die Montepulciano d’Abruzzo kan bieden. Van fris en fruitgedreven (Mazzarosa Whole Bunch 2020) naar vol, rijk en rijp (Masciarelli Marina Cvetic 2019) en van zacht en verteerbaar (Citra Vini Caroso 2018) naar stevig gestructureerd (Collo Moro Alcade 2017). De wijnen van Vigneti Radica (2014, geen houtrijping) en Stefania Pepe (2003, houtrijpinig) lieten ook het rijpingspotentieel zien. Laatstgenoemde maakt van de gelegenheid gebruikt om vol vuur en Italiaanse passie haar wijnen onder de aandacht te brengen.

Vlnr: wijnmakers Giacomo Radica en Stefania Pepe en presentator Fred Nijhuis.

1) Mazzarosa – Montepulciano d’Abruzzo DOC Vere Novo – Whole Bunch 2020
Puur primair fruit | Levendig | Frisse kers en braam | Peper

2) Cantine Mucci – Montepulciano d’Abruzzo DOC Cantino 2019
Structuur | Korrelige tannines | Warme specerijen | Peperkoek | Laurier

3) Masciarelli Montepulciano d’Abruzzo Riserva Marina Cvetic 2019
Vol | Sap | Wulps | Rijpe tannines | Hoog alcohol

4) Citra Vini Montepulciano d’Abruzzo DOC Riserva Caroso 2018
Zacht | Rond | Verteerbaar | Goede zuren

5) Colle Moro Montepulciano d’Abruzzo DOP Alcade 2017
Eiken | geroosterd | minder op het fruit | harde tannines

6) Vigneti Radica Montepulciano d’Abruzzo DOC Vigneti Radica 2014
Gerijpt (geen houtrijping) | Bloemig | Pruim | Gekookt fruit

7) Stefania Pepe Azienda Agri Bio Vitivinicola Montepulciano d’Abruzzzo DOC Cuore di Vino 2003
Tertiair | Boers | Balsamico | Pruim | Koffie | Karamel

De Montepulciano-factor

Ondanks de (stijl)verschillen hadden de wijnen duidelijk een gemene deler. De ‘Montepulciano-factor’ laat zich lastig in woorden vatten, maar als ik een poging zou moeten wagen dan kom ik tot: een ronde, sappige en geconcentreerde wijn met tonen van donker en rijp fruit, pruim, viool en warme specerijen, verpakt in een fluweelzacht comfortabel jasje. Als kleuren geur en smaak zouden hebben, dan denk ik dat de kleur paars zou ruiken en smaken als Montepulciano d’Abruzzo.

De overzichtsproeverij

Na afloop van de het seminar en de goed verzorgde lunch volgde een staande overzichtsproeverij. Naast de hiervoor al genoemde producenten waren aanwezig: Agriverde, Barone Cornacchia, Bossanova,  Cantina Frentana, La Valentina, Orefice Vini en Pasetti. Tijdens de overzichtsproeverij heb ik geconcentreerd op de andere authentieke druiven van Abruzzo en dan met name de witte trebbiano en pecorino.

Hoewel de wijnen van beide druiven van goede kwaliteit waren, viel vooral de potentie van Pecorino op. De beste exemplaren hadden zuiver (wit) fruit met een mooie fraîcheur en afhankelijk van het terroir of de wijnmaker een licht zilte of vegetale toets. Enkele Pecorino’s die in hoog sprongen waren die van Barone Cornacchia, La Valentina en Masciarelli.

vinidabruzzo.it