Bij de woorden ‘Amarone’ of ‘Valpolicella’ weet je gelijk over welke wijnen het gaat. Of in elk geval gaat er een lampje branden: prachtige wijnen uit het Italiaanse Veneto, nabij het popuaire Gardameer. Maar als er daarnaast ‘Valpantena’ op het etiket staat? Wat betekent dat? Ik neem je even mee naar een boeiende zoom-proeverij die ik had waarbij we de Amarone en Valpolicella wijnen van het wijnhuis Costa Arènte proefden.
Valpantena is een vallei ten noordoosten van Verona en staat vanouds bekend als wijnbouwgebied. Het ligt in het hart van de Veneto, een van Italië’s belangrijkste wijn producerende regio’s. De vallei begint bij Verona en vindt zijn weg naar het noordelijke Lessini-gebergte. Het wijnhuis Costa Arènte bevindt zich in Grezzana, op een hoogte van 250 meter op de top van een heuvel.
Costa Arènte: frisse, elegante wijnen
Op de kaart hieronder (credit: Decanter/ Maggie Nelson) zie je het afgebakende gebied waar de wijnen vandaan komen die ‘Valpantena‘ op het etiket hebben staan. Het verschil tussen de Valpolicella Classico wijnen en de Valpolicella Valpantena wijnen is niet heel groot, maar de wijnen uit de laatstgenoemde regio zijn doorgaans lichter en fruitrijker dan die uit de Classico regio. En dat is precies wat Costa Arènte met de wijnen voor heeft: “We produce fresh and elegant wines”, aldus oenoloog Giovanni Casati tijdens de proeverij. We gaan het ervaren…
Costa Arènte, de wijnproeverij
Molinara Rosè Spumante Brut 2021
We beginnen de proeverij met een verfrissend glas mousserende rosé, gemaakt van 100% molinara. Dit druivenras wordt niet (meer) gebruikt voor de Amarone’s en Valpolicella’s van Costa Arènte, want het draagt, met de lichte kleur en het lage suikergehalte, niet veel bij aan deze wijnen. Maar voor deze rosé blijkt hij zeer geschikt. De wijn is gemaakt volgens de charmat methode en rijpte 5 maanden ‘sur lie‘.
Een delicate, zachte bubbel, licht bloemig, fris en een zilte mineraliteit.
(Een rosé gemaakt volgens de méthode traditionelle van de corvina druif is in wording en over 36 maanden verkrijgbaar)
Valpolicella Superiore Valpantena DOC 2020
Deze wijn is voornamelijk gemaakt van corvina, corvinone en rondinella, aangevuld met een kleine hoeveelheid andere, toegestane druivenrassen. De vinificatie vond plaats in RVS en deels in Frans eiken vaten, rijpte 1 jaar in roestvrijstalen tanks, gevolgd door 3 maanden in de fles.
Transparant robijnrood, intens fruit, framboos, bramen, spicy pepertje, sappig, elegant, verfijnd. Spicy finish met vooral donker fruit. Volgens onze wijnmaker een wijn die breed inzetbaar is: bij salami, pizza, pasta, ham, simpele gerechten.
Ripasso della Valpolicella Superiore Valpantena DOC 2019
Een deel van de hierboven genoemde wijn werd 10-14 dagen lang in contact gebracht met de pomace (de schillen en pitten) die overbleven na het maken van de Amarone. Daarin zitten namelijk nog heel veel kleur-, geur- en smaakstoffen. Deze ‘ripasso-methode’ geeft de ‘gewone’ Valpolicella net een beetje extra ‘body’ en aroma’s die typerend zijn voor een Amarone. De wijn rijpte vervolgens 18 maanden in Frans eiken vaten en 6 maanden in de fles.
Robijnrood, maar minder transparant dan de voorgaande wijn. Ook hier intens fruit, spicyness maar meer body, complexiteit en structuur. Hij blijft echter fris en elegant. Een wijn die goed past bij rood vlees, pasta met ‘ragu’.
Amarone della Valpolicella Valpantena DOCG 2017
2017 was een moeilijk jaar, vergelijkbaar met 2022: warm en droog. De opbrengst was slechts 1/3 van wat het normaal was, maar het resultaat was was krachtige wijnen met veel alcohol: deze heeft zelfs 17% abv. Uitsluitend de mooiste trossen werden met de hand geplukt en minimaal 3 maanden te drogen gelegd op houten bladen. Tijdens deze periode verliezen de druiven zo’n 40% van hun gewicht aan vocht waarmee de concentratie toeneemt. Na de fermentatie rijpte de wijn 2 jaar in Frans en 1 jaar in Slavonisch eiken en minimaal 1 jaar in de fles.
Intens robijnrood, in de neus rood fruit, rode kersen, donkere chocolade, rozijnen en groene peper. In de mond een krachtige wijn met veel fruit, chocolade, tabak en stoere, maar niet agressieve, zelfs een tikje fluwelige, tannines. Volgens de wijnmaker een prachtige wijn bij rood vlees, complexere vleesschotels. “A meditation wine when druk by itself”.
Amarone della Valpolicella Valpantena DOCG Riserva 2016
De productiemethode voor deze Riserva is dezelfde als die voor de ‘gewone’ Amarone. Het verschil is dat voor deze wijn de allerbeste druiven worden gebruikt: het zijn de laatst geplukte trossen. 2016 was een koeler jaar dan de jaargang 2017 die we hiervoor proefden. Ook de 2016 heeft een hoog alcohol gehalte, maar volgens Giovanni is de alcohol in een wijn niet bepalend voor de beleving, maar de acidity: die zorgt voor de frisheid.
In deze wijn dezelfde kenmerken als in de 2017: intens robijnrood, veel fruit, chocolade, tabak en stoere, maar niet agressieve, zelfs een tikje fluwelige, tannines. Hier echter ook het fris-zoete van orange peel, dadels en balsamico.
Recioto della Valpolicella Valpantena DOCG 2020
Recioto is een nice-product: het telt maar 3% van de totale productie van de regio en wordt niet veel meer gedronken. De wijn wordt gemaakt van een selectie van de laatst geoogste druiven, net zoals de voorgaande wijn. De ‘vader van de Amarone’, zo noemt wijnmaker Giovanni deze wijn. De naam is afgeleid van ‘recia’ wat ‘oor’ betekent in Veneto. De druiven worden geplukt volgens de ‘oortjesmethode’: uit het bovenste deel van de tros worden de rijpere, meer geconcentreerde bessen geselecteerd en vervolgens gedeeltelijk gedroogd. Voor de Recioto wordt de fermentatie gestopt als alle suikers nog niet zijn verbruikt met als resultaat een zoetere wijn.
De kleur van de Recioto is gelijk aan die van de Amarone, maar minder diep, minder intens. Rozijnen, rood fruit, framboos, rode kersen, orange peel, dadels. Zoet maar voldoende frisheid. Fijne wijn bij donkere chocolade en hartige gerechten waaronder… aanrader van de wijnmaker…: een Clubsandwich.
Over Costa Arènte
Costa Arènte, een estate van 35 hectare, waaronder 17 hectare wijngaarden, is sinds 2015 onderdeel van het Italiaanse landbouwbedrijf Genagricolag. Momenteel zijn drie van de vier zijden van de heuvel waarop de winery zich bevindt beplant met wijnstokken: corvina, corvinone en rondinella. De wijngaarden profiteren van een zeer gunstige ligging en de zachte bries die uit het Lessini-gebergte komt, zorgt mede voor de gezondheid van de druiven.
De druiven zijn geleid volgens de traditionele ‘pergola Veronese‘, waarbij de druiven hoog worden geleid als een pergola. Het bladerdak beschermt de druiven tegen de hete middagzon en voorkomt eventuele regen- of hagelschade. Daarnaast is er een goede ventilatie omdat de druiven hoog boven de grond hangen. Gezonde druiven zijn altijd belangrijk, maar vooral voor de Amarone, zo vertelt Giovanni. De druiven voor deze wijn moeten immers nog enige tijd drogen voordat ze worden verwerkt.
🍇🥂Geen enkel culinair nieuwtje missen🍷🍴?
Schrijf je dan hier in
voor onze wekelijkse nieuwsbrief en/of
volg Anne-Wies op
Instagram, LinkedIn of Facebook
Geef een reactie