Vandaag  staat CHAMPAGNE in de spotlights. Geen uitgebreide, ingewikkelde uiteenzettingen, daar zijn al hele boeken over geschreven. Kort wat aanvullingen op mijn verhaal van gisteren. Maar vooral gaat het over merken en huizen waarvan ik er een aantal proefde.

Méthode champenoise

Champagne wordt gemaakt volgens de méthode traditionelle, die ik gisteren besprak. Tot voor kort werd wereldwijd ook de term ‘méthode champenoise’ gebruikt voor wat we nu kennen als ‘méthode traditionelle’. Met die naam op het etiket was de verwarring tussen champagnes uit de Franse Champagne-streek en mousserende wijnen uit de rest van de wereld groot. Dit zeer ten onvrede van de champagne-makers in die streek. Dit leidde ertoe dat het gebruik van de term ‘méthode champenoise’ wettelijk nog slechts mag worden gebruikt voor mousserende wijnen uit het Champagnegebied in Frankrijk. Wijnmakers in Europa houden zich wel aan die regel, maar in de ‘Nieuwe Wereld’ wordt hij nog altijd niet overal goed toegepast. Die wijnen mogen niet in Europa worden verkocht. Overigens zetten champagne-producenten het meestal niet op het etiket. Het is immers duidelijk dat champagne uit Champagne komt. In Zuid-Afrika heet de méthode traditionelle overigens ‘cap classique’, maar daarover meer later deze week op Anne-Wies.nl.

champagne-kaart

Weetje: hoe droog (of zoet) is mijn champagne?
Brut Nature: < 3 gram suiker per liter
Extra Brut: < 6 g/l
Brut: < 15 g/l
Extra Sec of Extra Dry: 12-20 g/l
Sec of Dry: 17-35 g/l
Demi Sec: 35-50 g/l
Doux: > 50 gr s/l

Champagne, de druiven

In champagne zijn acht druivensoorten toegestaan, maar in de praktijk worden drie druivensoorten gebruikt: de witte chardonnay en de rode pinot noir en meunier. De meeste champagnes zijn een blend van twee of alle drie de soorten. Dat die champagne dan toch wit is komt doordat de (rode) druiven snel worden geperst zodat er geen kleurstoffen uit de schil in de wijn terechtkomen. Als een champagne alleen van chardonnay wordt gemaakt heet hij ‘blanc de blancs‘, van alleen rode druiven ‘blanc de noirs‘. Een rosé champagne wordt meestal gemaakt door aan het eind van de ‘bereiding’ een klein beetje rode wijn aan de champagne toe te voegen. Dat voegt kleur toe, maar verandert weinig aan de smaak. Er is in de Champagne een classificatie van ‘grands crus’ en ‘premier crus’ die is vastgelegd in de ‘eschelle des crus’.  Deze classificatie betreft geen speciale wijngaarden, maar alle druiven die in de betreffende gemeentes worden geoogst.

rijpe pinot noir druiven

Pinot noir druiven

Op een fles champagne kun je verschillende afkortingen tegenkomen

NMnégociant-manipulant. Een handelaar of wijnhuis koopt druiven, most of basiswijnen in en verwerkt ze in zijn kelders tot champagne.
RMrécoltant-manipulant. Een wijnmaker heeft deze champagne van door hemzelf gekweekte druiven gemaakt.
CMcoopérative de manipulation. Een coöperatie van wijnboeren, dat van de druiven van eigen leden champagne maakt.
RC: récoltant co-opérateur. Een lid van de coöperatie die champagne van de coöperatie terugkoopt en onder eigen label verkoopt.
NDnégociant distributeur. Een handelaar die gebottelde champagne koopt en van etiketten voorziet.

De stijl van een champagnehuis

Elk champagnehuis maakt, naast verschillende cuvées, jaarlijk een basis-champagne, een ‘Brut zonder jaartal’. Die kwaliteit moet elk jaar gelijk zijn zodat de klant krijgt wat hij verwacht. Voordat de uiteindelijke champagne in de winkels ligt moeten er nog veel keuzes worden gemaakt door de keldermeesters. Laat hij de jonge, stille wijn nog enige tijd rusten op eikenhouten vaten voordat de flesvergistinig plaats vindt? Laat hij de wijn een malolactische gisting ondergaan waarbij het stevige appelzuur in de wijn wordt omgezet in het zachtere melkzuur? De verplichte duur van de tweede gisting is voor de basis-champagnes minimaal 15 maanden. De keldermeester kan er echter voor kiezen deze veel langer te laten duren waardoor je een complexere champagne krijgt met fijnere bubbeltjes. Ook de hoeveelheid suiker in de ‘liqueuer d’expedition’ waarmee de champagnefles wordt afgevuld heeft invloed op de uiteindelijke smaak. Om een champagne ‘sans année’ te maken mag de keldermeester in de assemblage wat ‘vin de réserve’ gebruiken, champagne van eerdere oogstjaren.

De geproefde champagnes:

de-castellane-huis Champagne, Epernay

Champagne De Castellane

Als je eens in Epernay bent geweest heb je vast wel het markante torentje van het champagnehuis De Castellane gezien dat uitkijkt over de vallei van de Marne. De Castellane werd in 1895 gesticht door burggraaf Florens de Castellane, een bekende societyfiguur in het Parijs van het fin de siècle. Inmiddels is het huis onderdeel van Laurent Perrier. Op de etiketten van champagne De Castellane prijkt een opvallend rood kruis, het beroemde rode Andreaskruis dat ook is afgebeeld op het vaandel van het oudste regiment van de streek. Het huis valt in de categorie NM: négociant-manipulant. Op de proeftafel de volgende wijnen.

champagnecastellanebrut
De Castellane Brut
Deze champagne is een assemblage van 35% chardonnay, 35% pinot noir en 30% meunier. Er wordt ongeveer 15% ‘vin de réserve in de blend gebruikt en de champagne rijpte 24 maanden voor de dégorgement en erna nog 3 maanden. De dosage is 9 g/l.
In de neus is hij heel fris, vriendelijk en verleidelijk. Licht tropisch fruit, groene appel en limoen. De mousse stevig maar soepel en rond.  De afdronk fris, opwekkend, citrus. Een fijne lichte champagne. Breed inzetbaar. Feestchampagne.
Heerlijk opwekkend en feestelijk aperitief, maar ook bij veel gerechten inzetbaar. Niet te zware visgerechten, salades.

champagnecastellanerose
De Castellane Rosé
40% pinot noir, 30% meunier en 30% chardonnay. Er is zo’n 15-17% rode wijn toegevoegd wat hem zijn roze kleur geeft. De jonge wijn wordt 5 maanden in eiken kuipen bewaard en na het bottelen 24 tot 30 maanden in de kelder gelegd. Na de dégorgement rust de wijn nog drie maanden. Dosage 8-9 g/l.
In de neus licht rood fruit. De mousse is stevig, maar vriendelijk, elegant. In de mond een licht zoetje, naast fruit en een pepertje. Een ‘vineuze’ champagne, waarbij de focus meer ligt op de smaak dan op de mousse.
Een mooi aperitief, maar ook heerlijk bij zalm, salades met fruit en/of gevogelte, een blauwschimmelkaas als Fourme d’Ambert, Iberico-ham.

Champagne de-castellane-demi-sec
De Castellane Demi-Sec
De Demi-Sec is een assemblage van 40% pinot noir, 30% chardonnay en 30% meunier. De dosage is 38 g/l. Hij verbleef 5 maanden in eiken vaten voor botteling, en rijpte 24 maanden in de kelders voor de dégorgement.
Fris in de neus. Schuimige mousse, in de mond is hij veel minder zoet dan verwacht. Perzik en een zoete kruidigheid. In de afdronk fris rood en wit fruit.
Een mooie wijn voor een dessert! Denk dan aan een tarte tatin, crêpe Suzette of (vanille-) ijs. En… oliebollen! 

champagnecastellanecommodore
De Castellane Cuvée Commodore
De blend van deze Cuvée de Prestige bestaat voor 40% uit chardonnay, 35% uit pinot noir en 25% uit meunier. Hij rijpte minimaal 24 maanden. De druiven komen van zeer oude stokken. Dosage 8-9 g/l.
Zowel in de neus als in de mond is deze rijke champagne bloemig en fruitrijk, abrikozen, fris. Licht brioche. De mousse is elegant, niet direct aanwezig, licht schuimig en rond. De afdronk is fris en ook weer elegant. Genietchampagne!
Een heerlijke champagne om met kleine slokjes van te genieten bij een knetterend haardvuur!

champagne-de-castellane-vintage-2007
De Castellane Brut Millésimé 2007
45% pinot noir uit de gemeentes Hautvillers, Ay, Bouzy en Mareuil-sur-Ay en 55% chardonnay uit Cramant, Avize, Le Mesnil-sur-Oger en Cuis. De wijn werd meer dan vier jaar in de kelders bewaard om te rijpen. Dosage 8-9 g/l.
De kleur is lichtgeel met een zweem van oker. De neus is, ondanks zijn leeftijd, nog altijd fris. Geen notige rijpingstonen die je zou verwachten, maar rijp fruit, brioche. Hint van hazelnoot. De mousse is aan de stevige kant, maar ook weer romig. De afdronk is heel fris, zuren komen mooi na. Klein prettig bittertje. Citrus en weelderig. Eetchampagne.
Drink deze wijn bijvoorbeeld bij ossobucco, Tournedos Rossini,(rijke) witte vis/wit vlees met eventueel een romig saus.

Waar zijn De Castellande champagnes te koop?
Voor verkoopadressen: neem contact op met de importeur Wines&Spirits

Champagne Taittinger

Champagne Taittinger is een van de weinige grote champagnehuizen die nog actief door de familie wordt geleid. Behalve de Brut Réserve die we vandaag proeven maakt  Taittinger nog enkele andere champagnes waaronder een heerlijke Brut Rosé (die ik eerder proefde) en de Cuvée Prestige ‘Comtes de Champagne’, een voortreffelijke Blanc de Blancs.

champagnetaittinerbrutreserve
Taittinger Brut Réserve
De Taittinger Brut Réserve is een assemblage van 40% chardonnay en 60% pinot noir en meunier uit 35 verschillende wijngaarden. Zelf heeft Taittinger zo’n 288 ha wijngaarden in bezit. Deze Brut Réserve rijpt minimaal 3 jaar in de kelders. Dosage 9 g/l.
In de neus is hij lekker fris met veel wit fruit en een tikje brioche. De mousse is licht en in de mond én in de afdronk komt de frisheid van citrus en wit fruit terug. Een elegante champagne met levendige, frisse zuren. Heerlijk aperitief, bij schaal- en schepdieren, ceviche.
Verkoopadressen vind je op de website van de importeur, Oud Reuchlin & Boelen

Dis Donc Champagnes

Dis Donc staat voor kwaliteitschampagnes van onafhankelijke wijnbouwers. Naast de grote champagnehuizen vind je in de Champagne nog veel familiebedrijven met eigen wijngaarden. Deze families maken al generaties lang hun eigen champagne, vaak onder de naam van hun grootvader of overgrootvader. Zij verzorgen en verbouwen met veel liefde en toewijding zelf hun druiven op deze wijngaarden. 100% dévotion!! Deze champagnemakers vallen onder de categorie RMrécoltant-manipulant. Dis Donc heeft het hele jaar door contact met de families. Daardoor is er zicht op het totale productieproces en garandeert Dis Donc een betrouwbare, milieubewuste en eerlijke champagne. Door zelf deze champagnes te importeren kunnen deze kwaliteitschampagnes voor een zeer goede prijs/ kwaliteit verhouding worden aangeboden. De champagnes zijn veelal direct uit voorraad leverbaar.

 

Champagne Vincent Couche Extra Brut

Dat goed voor de natuur zo goddelijk kan zijn. Vincent Couche is een groots talent uit het zuiden van de champagne. Het verzorgen doet hij niet per wijnveld maar per druivenstok.  Vincent bekijkt per wijnrank wat deze nodig heeft aan ondersteuning en verzorging om gezond te blijven. Het vak leerde Vincent van zijn moeder. Tot op de dag van vandaag werken ze nog steeds dagelijks samen. Vincent weet van ieder stok, hoe deze groeit en wat de druivenstok nodig heeft. Sinds 2008 heeft hij de certificering van Ecocert (organisch) en Demeter( biodynamisch).
Deze Extra Brut is een assemblage van 80% pinot noir en 20% chardonnay. De vinificatie vond deels in roestvrijstalen, deels in eikenhouten vaten plaats. Dosage 6 g/l.
Goudgeel van kleur. In de neus en mond fris geel fruit, bramen, peer, en een licht brioche. De mousse is vol en romig, de afdronk zacht. Een feestelijk aperitief, maar ook heerlijk bij salades, wit vlees.
Meer weten of deze champagne kopen: Dis Donc

Champagne Pouillon Brut Réserve

De enthousiaste Fabrice is de derde generatie die de Champagne Roger Pouillon maakt. Dit familiebedrijf zorgt vandaag de dag voor 6 hectare wijngaarden verdeeld over verschillende stukjes grond verspreid over diverse dorpen in Vallée de la Marne. De beste percelen bevinden zich in het 1er Cru-gebied. Sinds 2003 heeft het bedrijf de status Bio-dynamisch en werkt men uitsluitend volgens dit principe. Fabrice is een man die erg graag samenwerkt en vernieuwend is. Hij is erg nieuwsgierig en denkt graag een paar stappen vooruit. Fabrice is een groot kunstenaar van vinificatie op eikenhouten vaten. Zijn champagnes vallen op door een uitzonderlijke finesse en balans in zijn cuvées. Deze champagne Pouillon Brut Réserve bestaat grotendeels uit pinot noir (70%) aangevuld met chardonnay en meunier. De vinificatie vond deels plaats op roestvrijstale, deels op eikenhouten vaten. De dosage is 7 g/l.
In de neus en mond aroma’s van acacia, wit fruit, confiture van kweepeer, amandel, lichte toon van vanille en toast. De mousse is levendig en fris. In de afdronk blijft de frisse honing-smaak mooi na. Een rijke, levendige champagne waarin veel te ontdekken valt. Geniet ervan als aperitief of bij paté, eend, kalfsvlees.
Meer weten of deze champagne kopen: Dis Donc

Champagne Hubert Paulet Brut Tradition 1er Cru 

Een echte klassieker. De huidige eigenaar Olivier Paulet is de 4e generatie van deze champagnefamilie. Moderne kennis en eeuwenoude tradities gaan hier hand in hand. Alle wijngaarden (8 ha) van champagne Paulet liggen in het dorpje Rilly-la-Montagne in het noorden van Montage de Reims. Het is zeer zeldzaam dat de wijngaarden bij elkaar liggen want bij de meeste huizen zijn deze verspreid over een hele regio.
De gemiddelde leeftijd van de wijnstokken is vrij hoog, zo rond de 22 jaar. Dit resulteert in een gelimiteerde opbrengst van geconcentreerd sap. De ondergrond bestaat uit klei en kalksteen en is geclassificeerd als Premier Cru (94%).
De assemblage van de Hubert Paulet Brut Tradition bestaat voor  50% uit meunier,  25% uit pinot noir en 25% uit chardonnay.
Er is 30% ‘vin de réserve’ gebruikt. De dosage is 9 g/l. De datum van het dégorgement is 04-12-2014.
In de neus en mond veel wit fruit, citrus, amandel en een lichte toon van brioche. De mousse is stevig en intens. De afdronk is lang en fris. Mooi als aperitief, maar ook heerlijk bij witte vis zoals tong.
Meer weten of deze champagne kopen: Dis Donc

Morgen dag 3
van de mousserende wijnen week
van Anne-Wies.nl met…
CAVA in de spotlight!

LINKS:

Veel champagnes kun je ook kijken en vergelijken bij Bol.com

Daar vind je ook mooie boeken over champagne en de Champagnestreek

De Champagnestreek ontdekken? Check deze pagina voor logeer-adressen

🍇🍷🍴Geen enkel culinair nieuwtje missen? Schrijf je dan hier in ✏️voor onze wekelijkse nieuwsbrief!