Voor de meeste mensen is champagne al een synoniem voor feest. Maar als champagnehuis Bollinger zijn nieuwste jaargang R.D. op de markt brengt, dan is het pas echt feest. Geen gek idee dus van importeur Verlinden Drink & Discover om de lancering van Bollinger R.D. 2004 te vieren bij restaurant Amarone in Rotterdam. De festiviteiten bestonden uit een masterclass en lunch, gevat onder de catchy term ‘L(A)UNCH’. Anne-Wies kon hier tot haar spijt niet zelf bij aanwezig zijn, maar Monique van Kruining* nam met plezier de rol van plaatsvervanger op zich.

Leerzame masterclass Bollinger R.D.

De dag ging van start met een zeer leerzame masterclass onder leiding van exportmanager Bastien Mariani en assistent chef de cave (‘keldermeester’) Denis Bunner. Champagne Bollinger bestaat al sinds 1829 en het huis heeft maar liefst 174 hectare aan eigen wijngaarden. Hierdoor hebben de champagnes van Bollinger een groot aandeel eigen druiven: voor de R.D. is dit zelfs 70%. Vanaf de oprichting is Champagne Bollinger altijd familiebezit gebleven. Bij de ontwikkeling van de R.D. champagnes heeft één familielid in het bijzonder een grote rol gespeeld: Madame Elizabeth (Lily) Bollinger. Het was deze ondernemende dame die de ‘R.D.’ champagne bedacht en deze in 1967 voor het eerst op de markt bracht. Deze eerste jaargang was de R.D. 1952.

Champagne Bollinger R.D. 2004 glazen

Bollinger R.D.: een bijzondere champagne

De handige afkorting ‘R.D.’ staat zowel voor het Franse ‘Récemment Dégorgé’ als voor het Engelse ‘Recently Disgorged’ en in beide talen komt dat (gelukkig) op hetzelfde neer: een recent gedégorgeerde champagne.  Dit maakt Bollinger R.D. tot een bijzondere champagne: hij wordt in batches gedégorgeerd en hierna binnen een paar maanden al op de markt gebracht, om het aromatische en frisse karakter van een pas gedégorgeerde champagne te behouden. De datum van dégorgement staat daarom ook altijd op de fles vermeld.
Maar dat is niet het enige bijzondere aan deze champagne: vóór dat dégorgement krijgt Bollinger R.D. namelijk een zeer lange flesrijping. Bollinger R.D. is net als La Grande Année een vintage champagne en heeft dezelfde blend als basis. Maar waar La Grande Année ‘slechts’ zo’n 6 tot 8 jaar op de lie rijpt, ligt de R.D. minstens 10 jaar op de lie (en vaak nog (veel) langer). Met het oog op die lange rijping kiest men er bij Bollinger voor om de basiswijnen volledig op houten vaten te laten vergisten (ipv op RVS). Daarnaast zijn de flessen voor de R.D. tijdens de tweede gisting en de daaropvolgende jarenlange rijping afgesloten met een kurk (ipv kroonkurk).

Een proeverij vol ontdekkingen

Dat dit complexe champagnes oplevert met een bijzondere combinatie van zowel rijpingsaroma’s als levendige frisheid, proefden we tijdens deze masterclass in 3 flights van 2 wijnen. Door steeds deze 2 glazen met elkaar te vergelijken, ontdekten we bovendien hoeveel invloed een paar (eigenlijk simpele) factoren op de smaak van de champagnes kunnen hebben…

Champagne Bollinger R.D. 2004 96-02-04_resized_1

Flight 1: Bollinger R.D. 2002

We begonnen de proeverij met twee keer de Bollinger R.D. 2002, waarbij het ene glas een kwartier eerder ingeschonken was dan het andere glas. Opvallend om te proeven hoe de champagne in die tijd al veranderd was. Natuurlijk kwam het pas ingeschonken glas frisser over doordat er simpelweg nog meer bubbels in de wijn zaten, maar daarnaast was er een groot verschil in aroma’s. De pas ingeschonken R.D. 2002 ging meer richting toast, grapefruit en witte perzik; het glas dat al een kwartier stond had juist meer aroma’s van rijpe appel, nootjes en een vleug cacao.

Flight 2: Bollinger R.D. ….. (blind)

De tweede flight kregen we blind ingeschonken. Aan ons de taak om te bepalen welke van de twee champagnes ouder was. De meningen hierover waren verdeeld, maar dat het om twee verschillende jaargangen ging, dat leek zeker…. Groot was dan ook de verrassing toen onthuld werd dat we tweemaal de Bollinger R.D. 1996 in het glas hadden! Het verschil tussen beide glazen bleek in het moment van dégorgeren te zitten: de champagne in het linker glas was gedégorgeerd in november 2017, die in het rechter glas in mei 2012. De recent gedégorgeerde R.D. 1996 was een stuk intenser in geur en smaak, met veel fruit, haast iets floraals en meer op de achtergrond toast en mineraliteit. In de R.D. 1996 die 6 jaar geleden al gedégorgeerd was, kwam de mineraliteit juist meer naar voren. Deze wijn was ingetogener, zachter, romiger, met een hint van macadamia. Fascinerend!

Flight 3: Bollinger R.D. 2004

Bij de derde flight was het grote moment daar: de R.D. 2004 mocht geproefd worden. De vergelijking zat hem ditmaal in het flesformaat: het ene glas werd ingeschonken uit een fles van standaardformaat, het andere glas uit een magnumfles. Beide glazen champagne waren complex, met toast, fruit en mineraliteit maar toch waren er ook hier verschillen: bij de champagne R.D. 2004 uit de ‘normale’ fles kwam het fruit veel duidelijker naar voren (o.a. verse en gedroogde abrikoos en overrijpe appel), terwijl dit in de champagne uit magnum iets meer op de achtergrond stond. Toast, mineraliteit en het samenspel tussen romigheid enerzijds en frisheid anderzijds waren juist prominenter aanwezig in deze laatste en de wijn was zelfs nog een tikje complexer.

Wat de technische informatie van de R.D. 2004 betreft: de blend voor deze jaargang bestaat uit 66% pinot noir en 34% chardonnay, afkomstig van 16 cru’s (waarvan 88% Grand Cru en 12% Premier Cru). De dosage zit op 3 gram per liter; Extra Brut dus.

Prachtige lunch met Bollinger champagnes

Na deze masterclass, die op zich al een groot feest was, werden we ook nog verwend met een heerlijke lunch. Bij elke gang kregen we een begeleidende champagne van Bollinger geschonken, waarbij eens te meer bleek hoe goed en hoe verrassend divers deze wijnen met eten te combineren zijn. Wat er zoal op tafel kwam:

Ceviche van zeebaars met daarbij Champagne Bollinger Special Cuvée: een iets kruidige champagne met naast aangename zuren ook romigheid en wat toast. De zachte en licht frisse smaak van de ceviche paste super bij de frisheid van de champagne; een mooie combinatie.

1. Ceviche_resized Champagne Bollinger R.D. 2004

Kreeft met topinamboer begeleid door Champagne Bollinger Rosé: een elegante rosé champagne, prettige frisheid en rondeur met appel, citrus, een beetje aardbei, kruidigheid en een klein bittertje. De champagne was zeer verfrissend bij het ietwat zware schuim en vooral bij de kreeft zelf smaakte hij heerlijk.

2. Kreeft_resized Champagne Bollinger R.D. 2004

Zwezerik met bloemkool met daarbij Champagne Bollinger La Grande Année 2007: een rijpe, romige en tegelijk verfrissende champagne met citrus, hazelnoot, toast, mineraliteit en bite. Deze combinatie was mijn absolute favoriet van de lunch. De grootste verrassing trouwens ook. Wat was dit lekker! Het notige van de champagne was super bij de aardse, intense smaak van de zwezerik, de smaak van zowel wijn als gerecht bleven goed overeind en dankzij de bubbels werd het geheel ook niet te zwaar. Doorgaans vind ik één portie zwezerik echt wel voldoende, maar hier had ik graag nog een bordje van gehad (uiteraard wel met nog zo’n glas erbij…).

3. Zwezerik_resized Champagne Bollinger R.D. 2004

Gepocheerd kalfsvlees met morel en artisjok, met in het glas Champagne Bollinger La Grande Année Rosé 2007: een kruidige, rijke champagne met bite, toast, een beetje framboos, tijm, rode appel, hazelnoot en iets floraals. Bij het gerecht kwam de champagne iets fruitiger over en het geheel smaakte aangenaam zacht en vol (alleen met de artisjok was het hommeles).

4. Kalfsvlees_resized Champagne Bollinger R.D. 2004

2 en 3 jaar oude Comté geserveerd met Champagne Bollinger R.D. 2004: bij de laatste gang maakte de ‘ster van de middag’ zijn debuut aan tafel in een zeer groot glas, waarin de champagne zilter, notiger en romiger overkwam dan tijdens de eerdere proeverij. Hij smaakte super bij de beide stukjes Comté, zij het om verschillende redenen: bij de 2 jaar oude kaas vonden wijn en kaas elkaar in de overeenkomst in aroma (het notige), bij de 3 jaar oude kaas juist in de overeenkomst in mondgevoel (zoutkristallen enerzijds en bubbels anderzijds). Intrigerend!

5. Comte_resized champagne Bollinger R.D. 2004

Tot besluit een paar wijze (Champagne) woorden

Het moge inmiddels duidelijk zijn: dit L(A)UNCH feestje is goed gevierd.  Op de terugweg vanuit Rotterdam moest ik denken aan de beroemde quote die van Lily Bollinger herself afkomstig zou zijn: “I drink Champagne when I’m happy and when I’m sad. Sometimes I drink it when I’m alone. When I have company I consider it obligatory. I trifle with it if I’m not hungry and drink it when I am. Otherwise, I never touch it – unless I’m thirsty.” Tsja, geef haar eens ongelijk met zulke mooie champagnes in huis…

 

*Dit artikel is geschreven door Registervinoloog® Monique van Kruining. Monique werkt als wijnadviseur, geeft wijnproeverijen en schrijft over wijn voor diverse websites. Meer van haar lezen? Neem dan eens een kijkje op haar website www.syrahetcetera.nl

🍇🍷🍴 Geen enkel wijn- of ander culinair nieuwtje missen? Schrijf je dan hier in ✏ voor onze wekelijkse nieuwsbrief!