Californische wijnen, een boeiende masterclass

Een proeverij van Californische wijnen (50 tafels, 120 wijnhuizen, meer dan 650 wijnen!) met vooraf een masterclass met als titel: ‘ California Classics now and then’. Dat wil ik niet missen!

Masterclass Californische wijnen

Master of Wine Mark DeVere, die de masterclass leidt, vertaalt deze titel: ‘California Classics: old classics and new classics’. Mark is 18 jaar geleden bij Mondavi begonnen. Inmiddels is het familiebedrijf in handen van Constellation Brands en reist Mark voor de ‘Constellation Academy of Wine’ de hele wereld over. Mark toont een dia: “Op deze toeristische dia zie je precies waardoor het in Californië mogelijk is zulke mooie wijnen te maken: de wolkenloze blauwe lucht, maar vooral de laaghangende mist die komt van de oceaan. Die zorgt voor koelte en daardoor onder andere voor een mooie zuurgraad en aroma’s in de wijnen”. De volgende dia laat zien dat San Francisco op ongeveer dezelfde breedtegraad ligt als Zuid-Spanje. Heel warm dus, maar het verschil zit hem weer in de koele mist.

Mark DeVere MW vertelt over de mist die voor Napa zo belangrijk is.

Proeverij Californiche wijnen: chardonnay

We gaan 4 chardonnays proeven en 4 cabernet sauvignon gedomineerde wijnen. Mark stelt voor dat we even snel de vier witte wijnen doorproeven om tot een eerste vergelijk te komen. We proeven achtereenvolgens: Grgich Hills Estate Chardonnay, Napa Valley 2012 / Robert Mondavi Chardonnay Reserve, Carneros, Napa Valley 2012 / Copain Brosseau Vineyard Chardonnay, Chalone 2012 / Palmaz Vineyards Amalia Chardonnay, Napa Valley, 2013. Als we de wijnen met elkaar gaan bespreken schrikt Mark van de vele gedetailleerde vragen. Over ‘acidity’, ‘free sulfur’ en meer. Na een aantal van dit soort vragen grapt hij dat hij steeds moet zeggen dat hij dingen niet weet. “Man! I’m glad I brought the technical sheets with me”, lacht hij.
Mijn proefnotities:
De Grgich Hill met druiven uit het uiterste zuiden van Napa, Los Carneros en American Canyon, is fris, met amandel, honing, vuursteen en het hout is duidelijk aanwezig maar door de hoge zuurgraad blijft de wijn toch lekker fris.
De Chardonnay Reserve van Robert Mondavi komt van twee wijngaarden in Los Carneros en stokken van 8-20 jaar oud. Bij Mondavi wil men de frisheid bewaren en zij kiezen dus houten vaten die niet teveel invloed op de wijn hebben. In de neus vuursteen, mineralig, zachter en ronder dan de vorige wijn. In de afdronk toch best veel hout, maar ook (wit) fruit en frisheid.
De eigenaar van Copain is een voormalige wijnjournalist die voornamelijk wijn van syrah maakt. De site waar de druiven voor deze wijn vandaan komen echter bleek perfect voor chardonnay. Deze wijn is het meest donker van de vier. In de neus appel, spicy, fruit. Heel anders van stijl dan de vorige twee. In de mond wat bitter, weer spicy en witte peper. Drogend, ook in de afdronk. Deze wijn wordt in zeer beperkte oplage gemaakt.
De Palmaz tenslotte is de jongste van de vier. Een prachtige winery om te bezoeken volgens Mark, waar tijdens het proces van wijnmaken volledig gebruik wordt gemaakt van de zwaartekracht. De wijn ik dik, rond, romig en heeft veel hout. Alles wat je eigenlijk verwacht bij een ‘old-school’ Californische chardonnay.

Wat is Californische Chardonnay

Vooral over die laatste wijn zijn er grote meningsverschillen onder de proevers. ‘Te weinig zuren, teveel hout’ wordt er geroepen. Mark is het daar niet mee eens. Er ontstaat een levendige discussie over wat al dan niet lekker is en typerend voor een Californische chardonnay. En hoe dat vroeger was en nu. Er is in vergelijking met 40 jaar geleden veel veranderd. Zo gebruikte men toen standaard gecultiveerde gisten waar nu natuurlijke worden gebruikt. Ook is de technologie verbeterd waarmee ook het proces van wijnmaken een stuk verbeterd is. Er werd bijvoorbeeld veel harder geperst waardoor harde tannines uit de schil in de wijn terecht kwamen en er wordt meer gespeeld met het al dan niet toelaten van de malolactische gisting en de tijdsduur daarvan. Inmiddels is er een groot spectrum aan stijlen, beaamt Mark, en cijfers wijzen uit dat nog altijd de meeste consumenten hout willen proeven in een Californische chardonnay. Maar dan wel liefst een met daarnaast een goede fruitexpressie.

Californische wijnen: Cabernet Sauvignon

We proeven weer even snel de vier rode op een rijtje waarna we ze met elkaar bespreken. We proeven Ridge Monte Bello, Santa Cruz Mountains 2004 / Robert Mondavi Cabernet Sauvignon Reserve, To Kalon Vineyard, Napa Valley 2011 / Viader, Napa Valley 2012 / Buccella Cabernet Sauvignon, Napa Valley 2011.
De Ridge Monte Bello komt van een hoge heuvel uitkijkend op Montery Bay, die boven de mist-grens ligt. Hij heeft een echte Bordeaux-neus. De wijn blijkt dan ook een blend van 76% cabernet sauvignon, 13% merlot, 8% petit verdot en 3% cabernet franc. Rood fruit, blauwe bessen, beetje aards, zacht kruidig, licht drogende tannines. Deze wijn is inmiddels meer dan 10 jaar oud en staat nog als een huis. Bijzonderheidje: deze wijn heeft 100% Amerikaans eiken, iets wat je in Californië bijna niet ziet. De soort eiken is echter een speciaal uitgezochte soort die niet te overdadig hout aan de wijn geeft. Dan gaan we naar 2011, het koelste jaar sinds 1954! Een uitdaging voor sommige wijnmakers. “Maar uitdaging betekent niet dat dat je geen mooie wijn kunt maken”, roept Mark vol overtuiging.
De Robert Mondavi Cabernet Sauvignon heeft lekker veel sap en later stevige, kruidige tannines. Vroeger kwam de ‘reserve’ wijn van diverse wijngaarden, ook van niet-eigen. “Bob wilde het beste fruit van Napa voor deze wijn gebruiken”. Zo ook voor deze wijn, maar de druiven komen nu van slechts een eigen wijngaard. Ze willen niet Bordeaux imiteren, maar de terroir van Napa Valley tot uitdrukking laten komen.
Viader is een nieuwere naam in Napa. De wijn van 66% cabernet sauvignon en 34 % cabernet franc is fluwelig, ‘Liquid Cashmere’, noemt de wijnmaakster het zelf. Ik proef ook drop, donker fruit. De wijn is heel dik en geconcentreerd en heeft stevige tannines. “Napa cabernet heeft altijd stevige tannines, het is geen Barossa”, volgens Mark.
De Buccella komt van een heel jong bedrijf: 2002 was de eerste vintage. De druiven komen allemaal van gekochte druiven uit Yountville en Coombsville. Deze wijn van 92% cabernet sauvignon, 5% cabernet franc en 3% malbec is donkerpaars, heeft veel sap, ronde tannines, is elegant en tegelijk stoer. Fris. Mijn favoriet van deze proeverij! Gebotteld in een stijlvolle fles! Enne… o ja, ze zoeken nog een importeur, dus hup!

Californische wijnen en hun terroir

We kunnen concluderen dat er in de loop der jaren veel veranderd is in de wijnproductie in Californië. Er wordt niet meer geprobeerd een Bordeaux of Bourgogne na te maken, maar er is meer aandacht voor de diversiteit in de Californische terroirs en het kiezen voor de juiste druiven op de juiste site. Er wordt nog altijd veel met hout gewerkt maar door het juiste plukmoment te kiezen, voorzichtig te werken, te spelen met de malo en nieuwe wijnmaaktechnieken kunnen de ABC-aanhangers (Anything But Chardonnay) er inmiddels best een leuke Chardonnay vinden. En, zoals ik later proef, ook frisse Pinot Noirs, Rieslings en jawel, ook frisse Californische Zinfandels bestaan!