Poot Agenturen viert dit jaar haar vijftigste verjaardag. Sinds de oprichting in 1974 heeft Poot een sterke focus gehad op wijnen uit Bordeaux en Piemonte. Nog altijd heeft de importeur een indrukwekkend portfolio met wijnen uit deze klassieke gebieden. Tijdens de 17e overzichtsproeverij is daarvoor zelfs een aparte zaal ingericht. In dit artikel zoomt Hermen Jansen in op het Bordeauxse handelshuis Borie-Manoux en het als 5ème Cru Classé geclassificeerde Château Batailley.

Van Borie naar Batailley

De geschiedenis van Borie-Manoux gaat terug naar de 19e eeuw. Vanaf 1870 bouwen Eugène Borie en zijn zoons broers Francis en Marcel Borie vanuit Pauillac een stevige handelspositie op. In 1901 verwerft Eugène Borie Frères haar eerste eigen wijnhuis: Château Caronne Sainte Gemme in Haut-Médoc. In 1924 volgt Château Batailley in Pauillac.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog splitsen de broers Francis en Marcel Borie het bedrijf. Marcel Borie behoudt onder meer Château Batailley en gaat verder onder de naam Borie-Manoux. Hij verplaatst de zetel naar Bordeaux. Meerdere aankopen volgen, waaronder Château TrotteVieille in 1947 en Château Beau-Site in 1955.

In 1961 gaat de eigendom van Borie-Manoux via de huwelijksband over op Émile Castéja (1921). Castéja verwerft in die hoedanigheid onder meer Château du Domaine de l’Église in Pomerol en Château Pignon in Lalande-de-Pomerol en introduceert de merken Beau-Rivage en Chapelle de la Trinité. In 1996 neemt zijn zoon Philippe Castéja (1949) het stokje over en bouwt het familiebedrijf verder uit.

Borie Castéja Animation Participations

Via de familieholding Borie Castéja Animation Participations (‘BCAP’) beheert Philippe Castéja de activiteiten van de familie Castéja. Het heeft meerdere domeinen in Bordeaux, waaronder Château Batailley, Château Lynch-Moussas en Château Haut-Bages-Montpelou in Pauillac, Château Beau-Site in Saint-Estèphe, Château TrotteVieille in Saint-Émilion en Château du Domaine de L’Église in Pomerol. BCAP heeft belangen in meerdere handelshuizen, waaronder Mähler-Besse en Maison A. De Luze (voorheen: Grand Vins de Gironde). In 2016 wordt het online platform La Grande Cave opgericht en in 2018 wordt daaraan het platform 1Jour1Vin toegevoegd.

Het zakenimperium van de familie Castéja is in anderhalf decennium gegroeid tot indrukwekkende proporties, met Philippe Castéja als president. Zijn zoon Frédéric Castéja (1981) is algemeen directeur van Borie-Manoux. De invloed van de familie Castéja invloed blijft evenwel niet alleen binnenskamers. Philippe Castéja is voorzitter van Le Conseil des Grands Crus Classés en 1855. Voorheen was hij voorzitter van La Commission d’Exportation des Vins de France (FEVS) en Le Conseil Interprofessionnel du Vin de Bordeaux (CIVB).

Philippe Castéja

Ik ontmoet Philippe Castéja tijdens de jaarlijkse overzichtsproeverij van Poot Agenturen in Den Haag. Grijs kostuum, pochet, hoornen leesbril, gouden zegelring. Een gedistingeerd en ontwikkeld voorkomen. Niet een doorsnee Fransman, eerder een Engelse heer. Het perfecte Engels van Castéja doet Brits aan. Net als zijn gereserveerdheid. Diplomatiek is misschien een beter woord. Vragen hoort hij belangstellend aan, om ze nadenkend en voorzichtig formulerend te beantwoorden. Het zal een onontbeerlijke vaardigheid zijn in het politieke Bordeaux.

Op een vraag uit de zaal wat Castéja inspireert, volgt een meewarige glimlach: ‘Het is gewoon werk’. Niet het meest inspirerende antwoord, wel eerlijk. Een blik op de jaarrekening van BCAP zal ongetwijfeld een zekere bron van inspiratie bieden. Het Franse Challenges Magazines schat het vermogen van de familie Castéja op ruim driehonderdmiljoen euro.

Terug naar de wijn. Op sommige punten is Castéja wel uitgesproken. Over de rol van cabernet franc in zijn blends bijvoorbeeld. Castéja heeft de aanplant van cabernet franc teruggebracht. ‘Als je wijnen maakt op Premier League niveau en een druif presteert minder dan een ander, dan vervang ik hem.’ Op mijn vraag hoe Castéja aankijkt tegen de introductie van andere variëteiten in Bordeaux volgt een meer politiek antwoord: ‘We hebben een lange traditie met de huidige druiven. We maken wijn voor de lange termijn. We wachten het af.’

Château Batailley, bodem en klimaat

Château Batailley ligt in Pauillac en is geclassificeerd als een 5ème Cru Classé in de classificatie van 1855. De naam Batailley is afgeleid van het Franse woord ‘bataille’, verwijzend naar een strijd tussen de Fransen en de Engelsen tijdens de 100-jarige oorlog op de plek van het chateau.

De 62 hectare aan wijngaarden zijn gesitueerd op diepe grindbodems. De kleilaag zit volgens Castéja dermate diep dat de bodems extreem goed draineren. Castéja memoreert ook de invloed van de Atlantische oceaan en het verschil in dag- en nachttemperaturen. Castéja: ‘In de zomer hebben we overdag te maken met temperaturen tussen vijfendertig en negenendertig graden Celsius. In de nacht daalt de temperatuur naar zestien tot achttien graden Celsius. Dit zorgt voor behoud van zuren en aroma’s.’

De wijngaarden zijn beplant met 70% cabernet sauvignon, 25% merlot, 3% cabernet franc en 2% petit verdot. De wijngaarden zijn verdeeld in 62 plots, die allemaal individueel gevinifieerd worden. Château Batailley heeft volgens Castéja altijd dezelfde plots gehad, waardoor een stabiele mix tussen jonge en oude stokken bestaat. De gemiddelde leeftijd van de stokken is 40 jaar.

De druiven worden met de hand geplukt en vergist in RVS. Na de vergisting rijpt de wijn ongeveer zestien maanden in barriques van 225 liter, waarvan ongeveer 60% nieuw. Na de vinificatie worden aan de wijnen van de verschillende plots scores gegeven. De beste plots zijn bestemd voor de 5e Grand Cru Classé AOC Pauillac. De overgebleven plots – meestal van jonge stokken – zijn bestemd voor de tweede (Lions de Batailley) en derde wijn (Pauillac de Batailley).

Château Batailley, de wijnen

We proeven Château Batailley 5e Grand Cru Classé AOC Pauillac, jaargangen 1988, 1989, 1990, 2018, 2019 en 2020. Over het algemeen zijn de geproefde oogstjaren van goede tot zeer goede kwaliteit.
Met uitzondering van een fles Château Batailley 1990 – er is gelukkig back-up – zijn alle wijnen in goede conditie. Opvallend zijn de verschillen in alcohol en body tussen de oudere en de recente jaargangen. Waar de alcoholpercentages in de oudere jaargangen fluctueren tussen 12,5% (1988 en 1990) en 13,5% (1989), meten de recente jaargangen waarden tussen 14% (2019 en 2020) en 14,5% (2018). De oudere jaargangen blinken uit in slankheid en elegantie. De jongere jaargangen zijn voller en weelderiger.

Ongetwijfeld spelen veranderde klimatologische omstandigheden een rol in de wijnstijl, maar volgens Philippe Castéja moet hierin ook de hand van de wijnmaker worden gezien. De oudere jaargangen zijn gemaakt door Émile Castéja, de recente jaargangen door Philippe Castéja. Philippe Castéja: ‘Ik heb veel respect voor de wijnen van mijn vader, maar ik prefereer zelf een rijkere stijl’.’

Hermen Jansen proeft 6 jaargangen Château Batailley

Château Batailley 1988
71% cabernet sauvignon, 25% merlot, 2% cabernet franc, 2% petit verdot
Gerijpt bouquet met gedroogd fruit, potpourri en warme kruiden. Mooi slank en levendig, met ontwikkelde smaken, spanning en elegantie
Heel goed, nu drinken.

Château Batailley 1989
76% cabernet sauvignon, 22% merlot, 2% petit verdot
Jam, herfstig, breed, comfortabel en aangenaam, minder spanning
Goed, nu drinken.

Château Batailley 1990
73% cabernet sauvignon, 24% merlot, 3% petit verdot
Heel mooi fruit, nootmuskaat, balsamico. Levendig, zacht, gelaagd, mooie structuur, veel lengte
Voortreffelijk, nu drinken.

Château Batailley 2018
74% cabernet sauvignon, 23% merlot, 3% petit verdot
Donker fruit, pruim, blauwe bes, rozebottel, warm kruidig, bakkruiden. Pakkend, rijpe tannine, veel materie en vulling. Breed, stevige body, waarneembaar alcohol (14,5%)
Goed, bewaren of nu drinken.

Château Batailley 2019
74% cabernet sauvignon, 25% merlot, 1% petit verdot
Weelderig, geconcentreerd, rijp fruit. Kracht, compact, mooi fruit, puur, elegant
Voortreffelijk, bewaren.

Château Batailley 2020
70% cabernet sauvignon, 26% merlot, 2% petit verdot, 2% cabernet franc
Compact, gesloten, geconcentreerd. Jong, levendig, kracht, inktig, stevige tannine, elegante zuren, veel potentie
Voortreffelijk, bewaren.

Importeur en meer info over deze wijnen: Poot Agenturen

🍇🥂Geen enkel culinair nieuwtje missen🍷🍴?
Schrijf je dan hier in
voor onze wekelijkse nieuwsbrief en/of
volg Anne-Wies op
Instagram, LinkedIn of Facebook

*Hermen Jansen is, naast jurist, WSET-3 gediplomeerd wijnadviseur, wijndocent en wijnschrijver. Deze ‘Wine Advocate’ vertelt onder de naam Origine Wijnen het verhaal over de herkomst van elke wijn. Lees hier de artikelen van Hermen.

#hermen