Voor Anne-Wies.nl is Jennifer Jernberg* op een vierdaagse wijntrip naar Madrid om kennis te maken met de Spaanse wijnen en gastronomie. De uitnodiging kwam van de Spanish Wine Interbranche Organisation (OIVE) en Viniportugal. Spanje en Portugal werken samen in deze EU campagne met als slogan: #aSharedPASSION.
Het regent zachtjes als ik vanuit Amsterdam vertrek op weg naar Schiphol voor mijn vlucht naar Madrid. Ik ben benieuwd, natuurlijk ken ik de wijnen van Rioja en Ribera del Duero maar de DO Madrid is bij mij niet bekend. Aangekomen in Madrid maak ik kennis met mijn reisgezelschap dat bestaat uit Ingrid Larmoyeur van Vinissima en Inma Muñoz van de Dutch Wine Apprentice. Ierland wordt vertegenwoordigd door Brigid O’Hora van Virtual Vineyards en Matthew Nugent van de Irish Sun.
#aSharedPASSION
De slogan van deze wijnreis is: A Shared Passion. Het doel is om Spaanse en Portugese kwaliteitswijnen overal ter wereld voor het voetlicht te brengen. Met kwaliteitswijnen worden wijnen bedoeld die wettelijk zijn beschermd met het DOC of IGP label.
Wat is een wettelijke bescherming?
Het idee is dat je terroir (ligging wijngaard, klimaat, bodem en wijnmaker) proeft in de wijn. Daarom zijn er wijnen met en zonder een herkomstbenaming.
Wijnen zonder herkomstbenaming kunnen overal vandaan komen en voor deze wijnen gelden geen regels. Dit noemen we ook wel tafelwijn of landwijn. De wijnen met een herkomstbenaming krijgen een label met daarop IGP of DOC.
Indicación Geográfica Protegida (IGP) en Denominación de Origen Calificada (DOC)
Wijnen met een IGP of DOC label komen uit een specifiek afgebakend herkomstgebied en voldoen aan strenge kwaliteitseisen. Druivenrassen, maximale opbrengsten per hectare en houtgebruik zijn allemaal voorgeschreven. Voldoet een wijnmaker aan alle eisen dan wordt IGP of DOC plus het herkomstgebied op het etiket vermeld. De strengste eisen gelden voor een DOC. Het idee hierachter is: ‘Hoe strenger de eisen hoe hoger de kwaliteit van de wijn’
Spanje en Madrid
Spanje is een prachtig land en een heerlijke bestemming voor vakantie. Spanje is ook een van ‘s werelds grootste wijnproducerende landen met een lange traditie van wijnmaken en gastronomie. Wijnmaken is iets wat van generatie op generatie wordt overgedragen. Madrid ligt in het midden van het land en is een verlengstuk van het bekende wijngebied Castilla- La Mancha. Er heerst een continentaal klimaat, dus korte hete zomers en koude winters.
Wijntrip Madrid ‘A Shared Passion’ Dag 1
Madrid en Triciclo restaurant
Het gastronomische avontuur in Madrid is begonnen en hoe! We dineren vanavond in restaurant Triciclo, de driewieler. Het restaurant ligt in de wijk van de letteren. Overal vind je citaten van bekende schrijvers uit de Gouden Eeuw.
Javier Goya en Javier Mayor zijn 2 vrienden die hier in 2013 hun restaurant begonnen zijn. De pure keuken en seizoensproducten staan hier centraal.
We worden verwend met het tasting menu. Kleine hapjes bomvol smaak. Zoals bloody mary tomaatjes, sashimi en vis met snijbiet. We proeven goddelijke wijn van de godello en vulkanische wijn van Tenerife. Het meest verrast ben ik door de Manzanilla. Deze kan de smaakexplosie aan van de ansjovis met gegrilde paprika. En ‘cleans the palate’.
https://www.restaurantetriciclo.com/
Wijntrip Madrid ‘A Shared Passion’ Dag 2
IFEMA Madrid
We arriveren in de ochtend bij IFEMA, het congrescentrum van Madrid. Daar is de wijnbeurs: ‘Salón de los Mejores Vinos’. Het belangrijkste evenement van de sector met 400 Spaanse wijnmakers en 2.000 wijnen. Waar begin je? Bij de stand van Alguiera uit Ribera Sacra proef ik wijn van de merenzao en brancellao. Druiven die wijn geven met een lichte kleur à la pinot noir. Vroeger dacht men dat kwaliteitswijn diepgekleurd moest zijn. Daarom waren deze lichte druiven niet populair en zijn ze in de vergetelheid geraakt. Gelukkig zijn ze gered en leveren ze nu elegante fijne geparfumeerde wijnen op.
Peñin Wine Guide
Dit grote wijnevenement wordt georganiseerd door Peñín. Vooral bekend van de Peñín Wine Guide of Spain, waarin je meest uitgebreide beschrijving vindt van Spaanse wijnen.
https://guiapenin.wine/
Bodega Cuarto Lote
Het is middag wanneer we aankomen bij bodega Cuarto Lote. Het ontbijt is alweer een tijd geleden en mijn maag knort. Ons groepje staat op de prachtige binnenplaats onder een strakblauwe hemel met een felle zon die de koele middag verwarmt. Als iedereen stopt met praten is het even doodstil. Geen geluid van auto’s, helemaal niets. We krijgen een glas witte wijn van de inheemse druif malvar in onze handen gedrukt. Ik zie nergens een spuugbak (wijn is om te drinken zeggen de Madrilenen), dus ik drink de wijn maar gewoon op. De wijn is zalig. Koud met frisse zuren van limoen, appel, gedroogde bloemen en wat amandel bitters.
Wijn van de malvar druif
De Spaanse malvar druif geeft karaktervolle witte wijnen en staat vooral aangeplant in de wijnregio Madrid. Soms verdwijnt hij in de fles met de neutralere airén al zie je steeds meer monocépages. Malvar, ook lairén genoemd, wordt vaak ten onrechte aangezien voor aíren. De wijn heeft een groene gloed en geeft wijn met veel alcohol, medium tot hoge zuren en aroma’s van bittere amandelen. (bron: winegrapes van Jancis Robinson)
Op het etiket prijkt een kat. Het symbool van Madrid sinds een Madrileense soldaat als een kat de muren van een vijandig fort beklom. Ook slaat de kat op een heks die ooit op het domein woonde. De vrouwe van Valmores, tevens bedreven in de occulte kunsten, was overdag een vrouw en ‘s avonds nam ze de gedaante van een kat aan. Na een mislukt liefdesaanzoek heeft ze het dorp vervloekt en ziekte en verderf gezaaid over de dorpelingen en de jongeman die haar afgewezen had.
Met een glas wijn in de hand maken we een tour over het domein uit 1713, waar pas sinds 2019 wijn wordt gemaakt. Onder het domein loopt een ondergrondse rivier. Dit water pompen ze op en hiermee koelen ze RVS tanks. Het gebruikte water loopt weer terug de rivier in. Sustainability ten top.
Bodega Coarto Lote, de lunch
In de tuin staat een prachtig gedekte tafel. Het is tijd voor de lunch! Carmen kookt voor ons en we beginnen met Cocido Madrileño. Een karakteristieke soep uit de streek gevolgd door een stoofpot met groenten, kikkererwten, chorizo en morcilla. Niemand kan mij uitleggen wat morcilla is maar het blijkt later bloedworst te zijn. Bij de soep, met een scheutje sherry erin, drinken we de tinto. De zon schijnt, we lachen en eten en praten over Nederland, Spanje en Ierland. We sluiten af met de Bálsamo de Fierabrás. Een blend van tempranillo en merlot die 20 maanden heeft gerijpt op vaten van Spaans eiken. Een volle wijn waarin je viooltjes en garrigue ruikt. De wijn helpt trouwens ook tegen ziektes en mentale malaise.
Vinoteca Garcia de la Navarra
Het diner is vanavond in vinoteca Garcia de la Navarra. Twee broers Pedro en Luis, de één chef en de ander sommelier, zijn dit restaurant in 2011 begonnen. Ze hebben maar liefst 1.900 wijnen op de kaart. Hun slogan is dan ook: ‘The right wine for the right moment’.
We beginnen de avond met Pata Negra ham van Huelva die 5 jaar heeft gerijpt en drinken er een fino sherry bij gemaakt door de beroemde wijnmaker Peter Sisseck.
Pata Negra ham
Net als bij wijn kennen karakteristieke streekproducten zoals: ham, kaas, olie en azijn ook een wettelijke bescherming. De DO Jabugo Jamón Ibérico uit de provincie Huelva wordt beschouwd als de beste Spaanse ham. De Jamon Iberico ham is een Spaanse ham gemaakt van het Iberico varken (pata negra). Alleen de hammen van raszuivere varkens, die vrij mogen rondscharrelen en alleen eikels en wilde grassen eten, komen in aanmerking voor de classificatie Pata Negra ham. De Spaanse overheid ziet erop toe dat de gestelde kwaliteitseisen strikt worden nageleefd.
Na de ham volgen boontjes, met wasabi, scallop en zoete aardappel. We drinken er een Albariño bij van 150 jaar oude stokken. De topper van de avond vind ik de distel met amandelen, witte wijn, sjalotjes en onder de distel wat foie gras. We drinken er een glas witte houtgerijpte Rioja bij.
Dan wordt Inma heel enthousiast. We krijgen namelijk een wijn van Raúl Perez bij de heek met saffraan. Behalve Inma weet niemand wie Raúl Perez is. De wijn is van garnacha die groeit op 1000 meter en valt onder de DO Sierra de Gredos. Een heerlijke wijn maar wel wat overheersend bij de heek.
Raúl Perez
Raúl Perez is Spanjes bekendste oenoloog, bezeten door autochtone druivenrassen. Hij maakt wijnen die typisch zijn voor de streek en het terroir. Geen internationale druivenrassen maar inheemse druivenrassen die authenticiteit uitstralen. Zijn wijnen zijn bijna niet te vinden! Iedereen praat erover, maar weinig mensen hebben ze geproefd.
We eindigen met runderwang en een wijn van Javier Ausos. Hij was 25 jaar de wijnmaker van Vega Sicilia en heeft een eigen wijngaard gekocht in Ribera del Duero. Een Tinto Fino 22 maanden gerijpt op houten vaten. Welk hout dat is geheim!
Wijntrip Madrid ‘A Shared Passion’ Dag 3
Las Moradas de San Martin
Vandaag bezoeken we bodega Las Moradas de San Martin. Na een een reis van ongeveer een uur draaien we eerst drie rondjes op een rotonde en uiteindelijk kiest de chauffeur van ons busje toch maar voor de smalle steile weg omhoog. We raken de weg kwijt omdat Google maps het niet doet. De bus stopt, maar iemand toetert achter ons en er komt ook nog een tegenligger aan. Na een spannend moment vervolgen we onze weg en gelukkig wordt er gebeld: de bodega met een routebeschrijving. Dan komen we aan in de oase van bodega Las Moradas de San Martin.
Grenache en albillo
We starten met een rondleiding over het wijndomein. De percelen liggen op een droge en arme bodem van graniet en zand. Ideaal om biologisch te boeren. Op Las Moradas de San Martin maken ze wijn van albillo en grenache druiven. De grenache planten ze op de hoger gelegen percelen met een arme bodem en weinig opbrengst.
Waarom hoog met een arme bodem? De druivenstokken die op de hoger gelegen percelen staan geplant in een arme bodem, geven kleine druiven met een lossere tros. Dus meer ruimte tussen de druiven waardoor ze individueel beter rijpen dan de normaal compacte trossen van de grenache. Op deze manier krijg je dus een Grenache met kleur, zuren en tannines. Grenache die niet zo snel oxideert en prima weggelegd kan worden om een tijdje te rijpen.
We belanden in de wijnkelder en proeven albillo in verschillende fases uit het vat. Isabel Galindo ,de wijnmaakster, experimenteert hier met meerdere vinificatiemethodes. Bijvoorbeeld hyper oxidatie: de wijn fermenteert zonder bescherming tegen zuurstof. Tevens wordt er gebruik gemaakt van ‘pump over’. Het sap wordt van onderaf naar boven gepompt en van boven over ‘de hoed’ van de druiven gegoten. Zo blijft de bovenkant nat en komen er extra veel aroma’s en kleurstoffen vanuit de druiven in de wijn. Deze oxidatieve manier van wijnmaken zorgt voor aroma’s van gebakken appel en honing in de Albillo.
Rancia, de kracht van de zon
Tijdens de lunch van huisgemaakte empanadas, tortilla en rosbief valt mijn oog op de grote glazen flessen op die op de vensterbank staan. Ik vraag Isabel wat het is. Het zijn ‘bonbons’ met wijn die buiten worden bewaard. De zon kookt de wijn in de zomer en in de winter als het vriest blijft de wijn gewoon buiten staan. Ik krijg een glas van de troebele rancia wijn als toetje. Lekker troebel, oxidatief en een beetje zoet.
Amano restaurant
We eten vanavond bij Amano. Dit restaurant ligt midden in de gezellige binnenstad van Madrid. Als je veel wilt proeven en je houdt van delen dan zit je hier goed. We delen: Russische salade met gamba’s, tomaten met tonijn, ChateauBriand en romige cheesecake. We drinken er een Godello wijn bij en bij het vlees een Tinto Fino uit Ribera del Duero.
Wijntrip Madrid ‘A Shared Passion’ Dag 4
Bodega Arrayan
Bodega Arrayan (Verdosa estate) ligt op ruim een uur rijden van Madrid in Santa Cruz del Retamar. We ontmoeten Maite Sánchez Márquez, wederom een vrouwelijke wijnmaker. Na de rondleiding proeven we een aantal wijnen van onder meer albillo, grenache blanc, mizancho en grenache noir.
We hebben het dan over de echte autochtone Spaanse druivenrassen. Ooit zijn ze bij bodega Arrayan begonnen met syrah, merlot en cabernet sauvignon. Het wordt natuurlijk steeds warmer en de Franse druivenrassen worstelen onder de hete Spaanse zon. Merlot is rond Madrid al in augustus rijp qua suikers. Met één nadeel, de schil van de merlot druif is in augustus nog niet helemaal rijp. Met als gevolg: groene vegetale tannines in de wijn. Niet lekker dus. De autochtone Spaanse druivenrassen zijn veel beter opgewassen tegen de droogte en de hete zinderende zomers. Zoals de witte grenache die heel goed is in het behouden van de zuren.
De flessen hebben allemaal een etiket met daarop een afbeelding van Bacchus. Al lijkt de ene Bacchus serieuzer dan de andere Bacchus. (Eentje in de ochtend en eentje in de nacht).
De Albillo die we proeven is heerlijk. Een wijn met veel kracht en rijpingspotentieel. We proeven ook een experiment, een wijn van de mizancho druif. Nog nooit van gehoord en daarom natuurlijk super leuk om te proeven. We halen eruit: rabarber, wit fruit en venkel.
Albillo Reale
Een aromatisch Spaans druivenras dat zachte wijnen geeft met een bittertje in de nasmaak. De wijn heeft een dikke textuur door de hoge hoeveelheid glycerol. De naam ‘albillo’ komt van het woord ‘alba’, dat wit betekent. (bron: winegrapes Jancis Robinson)
Finca Constancia
We vervolgen onze weg naar ons tweede bezoek van de dag, Finca Constancia. Weer ontmoeten we een vrouwelijke wijnmaker. Deze keer is het Béatrice. Finca Constancia is een grote speler, ze maken maar liefst 2 miljoen liter wijn per jaar. Op het dak kijken we uit over de uitgestrekte wijngaarden zover het oog reikt. Ingesloten door twee bergen en twee rivieren. Een steeds warmer wordend klimaat is ook hier een grote uitdaging. Wetenschap is hierop het antwoord. Ik dacht eerst dat ik het niet goed hoorde, maar Finca Constancia heeft 80 verschillende bodemsoorten! Ieder perceel is samen met de universiteit in kaart gebracht. Het resultaat is het juiste druivenras op de juiste bodem. Tempranillo is bijvoorbeeld van een perceel weggehaald omdat het te veel productie gaf en syrah staat aangeplant op een zandbodem omdat dit voor een mooie concentratie zorgt.
Om de zomerse temperaturen van soms meer dan 42 graden te doorstaan wordt er veel geëxperimenteerd met snoeien en geleiden. Ofwel hoe stem je de wijngaard en het geleiden van de wijnstokken optimaal af op het terroir. We zien een aantal percelen met wijnstokken die op diverse manieren zijn gesnoeid en geplant.
De vraag is wat werkt het beste?
– rijen druivenstokken heel dicht op elkaar zetten zodat ze elkaar schaduw geven? Of…
– druivenstokken die wat hoger groeien met een parasol gemaakt van de de eigen bladeren? Of toch…
– de druivenstok met 2 armen, de 1 laag en daarboven een hogere die de onderste druiven beschermt tegen de zon?
De druiven van de verschillende percelen worden vervolgens in aparte tanks gevinifieerd en geproefd om in kaart te brengen wat de beste smaak geeft. Wat mij vooral opvalt aan dit bezoek is de enorme kennis en de drang van Finca Constancia om voortdurend te innoveren en zich aan te passen aan de omstandigheden zoals het warmer wordende klimaat.
Finca Constancia, de proeverij en lunch
We sluiten ons bezoek af met een wijnproeverij en een heerlijke lunch. We proeven verdejo, sauvignon blanc en graciano. Blends van syrah, cabernet sauvignon, cabernet franc, tempranillo en petit verdot. We eten romige hamkroketjes, flensjes met ossenstaart en een overheerlijke paella. Bijzonder geniet ik van de Altos de la Finca. Een houtgerijpte blend met zwarte kersen en bessen. We sluiten af met huisgemaakte lekkernijen en een glas Fragantia. Een heerlijke lichte zoete bubbel met maar 5,5% alcohol. Een topper om de lunch mee af te sluiten.
Genoten van de Spaanse gastvrijheid, gastronomie en natuurlijk… de wijnen
Tijdens het gouden uur als de zon ondergaat komen we aan bij de adembenemende stad Toledo. Een stad met een bewogen geschiedenis. Een mooie afsluiting van deze reis. Ik heb enorm veel geleerd over het wijnmaken, de Spaanse gastvrijheid, het heerlijke eten van zowel de eenvoudige keuken als de luxe gastronomische keuken op hoog niveau. En natuurlijk de Spaanse wijnen! Het is niet alleen Rioja en Ribera del Duero wat de klok slaat. Er zijn zoveel kwaliteitswijnen binnen Spanje die de moeite waard zijn.
Ga op ontdekking en probeer eens de Albillo als je die kan vinden
of een mooie Garnacha uit de DO Madrid of DO Méntrida.
https://asharedpassion.com/en/partners/
#WinesofSpainandPortugal #EnjoyitsfromEurope #EuropeanQuality #WineTone #MadeintheEU #ProtectedDesignationofOrigin #ProtectedGeographicalIndication
*Altijd op zoek naar spannende wijnen, met passie gemaakt, organiseert vinoloog Jennifer Jernberg via Jen Proeft Wijn verrassende wijnproeverijen en -reizen. En… via TheDutchWineTasting ook alleen met Nederlandse wijn!
🍇🥂Geen enkel culinair nieuwtje missen🍷🍴?
Schrijf je dan hier in
voor onze wekelijkse nieuwsbrief en/of
volg Anne-Wies op
Instagram, LinkedIn of Facebook
#jennifer
Geef een reactie