Dat je op je verjaardag 10 jaargangen Sassicia mag proeven van het top wijnhuis Tenuta San Guido, ben je dan een bofkont of niet? De uitnodiging kwam van Wijnkoperij Okhuysen, de importeur die zich gelukkig mag prijzen sinds vorig jaar de wijnen van dit wijnhuis in zijn portefeuille te hebben.

Geïspireerd door Bordeaux

Niemand minder dan Priscilla Incisa della Rocchetta zelf was overgevlogen om deze exclusieve proeverij te begeleiden. Voor degenen die het wijnhuis nog niet kenden vertelt zij kort hoe haar familie een ‘gewone’ tafelwijn tot een iconische wijn transformeerde, een ‘Super Tuscan‘. Net als mijn tafelgenoten kende ik al wel het verhaal, maar hoorde toch wat leuke nieuwtjes. Maar laten we bij het begin beginnen. In de jaren twintig van de vorige eeuw raakte Markies Mario Incisa della Rocchetta in de ban van de wijnen uit Bordeaux. Dol was hij vooral op Cabernet Sauvignon. Na zijn huwelijk in 1930 met Clarice della Gherardesca vestigde het echtpaar zich op het landgoed Tenuta San Guido aan de kust van Toscane, dat al eeuwenlang in het bezit was van de familie van de bruid. Daar kon de Markies zich uitleven met zijn passie voor Bordeauxwijnen en begon te experimenteren.

10 jaargangen sassicaia Xavier en Priscilla

Xavier Kat (Wijnkoperij Okhuysen) en Priscilla Incisa della Rocchetta (Tenuta San Guido)

Cabernet 

Al snel kwam hij er achter dat de stenige bodem, die gelijkenis heeft met de Graves in Bordeax, uitermate geschikt was voor cabernet. De eerste cabernet sauvignon en cabernet franc stokken plantte hij aan op een hoger gelegen zuid-oost helling omdat hij bang was voor de eventuele nadelige invloed die de koele westenwind op de druiven zou kunnen hebben. Voor de wijngaarden erna werden west- en zuid-west hellingen uitgezocht met een betere ligging ten opzichte van de zon. Tegenwoordig zijn er op het inmiddels 110 hectare grote wijndomein ook op lager gelegen hellingen druivenstokken aangeplant: de lichtreflectie van de watermassa van de zee zou een positieve invloed hebben op de druiven.

Tijd om te rijpen

In die tijd (de jaren 1940-1960) werd er in Bolgheri vooral witte wijn en rosé geproduceerd voor eigen gebruik. De wijn van de Markies werd daardoor niet goed ontvangen. Hij gebruikte niet, zoals gewoon was in Toscane, grote houten vaten, maar kleine barriques om zijn wijn in op te voeden. En hij bleef vasthouden aan het gebruik van de cabernets. De rode wijn die hij maakte was hard en tannineus en werd door pers en collega’s ondrinkbaar gevonden. De wijnen van de Markies werden gebruikt voor eigen consumptie. Wat over was werd in de kelder opgeslagen. Tot Markies Mario begin jaren 60 met een paar collega’s was oudere flessen opentrok. Die bleken fantastisch: de wijn had gewoon tijd nodig om te rijpen.

Bolgheri Sassicaia DOC

De eerste jaargang Sassicaia (=’stenige grond’) die op de markt werd gebracht was 1968 en werd laaiend enthousiast ontvangen. Op het etiket prijkte slechts de term ‘Vino da Tavola’ (tafelwijn). In de jaren die daarop volgden werd de productiemethode verbeterd en gemoderniseerd door Mario’s opvolger, zoon Nicoló, die daarin samenwerkte met zijn neef Piero Antinori en oenoloog CiacomoTachis. Toen in 1983 de DOC Bolgheri werd vastgesteld gold die slechts voor wit en rosé, dus bleef Sassicaia een Vino da Tavola, ondanks het feit dat elke nieuwe jaargang jubelend werd ontvangen. De eerste Super Tuscan was geboren. In 1994 werd de DOC wetgeving gewijzigd waarmee ook rode wijnen en cabernet sauvignon, cabernet franc en merlot werden toegestaan. Als kers op de taart kreeg Sassicaia in 2013 een eigen DOC: Bolgheri Sassicaia DOC.

Guidalberto en Le Difese

Sinds 2000 brengt Tenuta San Guido ook een andere wijn op de markt: Guidalberto. Deze wijn, een blend van cabernet sauvignon en merlot (in de beginjaren ook wat sangiovese) is genoemd naar de overgrootvader van Nicoló Incisa: Guidalberto della Gherardesca. Met deze wijn wil Nicoló een wijn op de markt brengen die jonger drinkbaar is en tevens een jonger publiek aanspreken. Le Difese zag in 2002 het levenslicht en is een blend van cabernet en sangiovese. Die laatste komt niet van de eigen wijngaarden. Priscilla vertrouwt ons toe dat in 2017 de productie van Le Difese gehalveerd is om meer de focus te leggen op Guidalberto.

10 jaargangen sassicaia op een rij

10 jaargangen Sassicaia, de proeverij

Hoewel de wijnmakerij is gemoderniseerd en het Slavonisch eiken is vervangen door Frans is de manier van wijnmaken door de jaren heen vrijwel gelijk gebleven. De handgeplukte druiven ondergaan een maceratie van gemiddeld twee weken, de vergisting (met natuurlijke gisten) vindt, net als de malo, plaats  in roestvrijstalen vaten en de wijn rijpt gedurende 24 maanden of Franse barriques (een derde nieuw) gevolgd door 6 maanden in de fles. De blend is altijd 85% cabernet sauvignon en 15% cabernet franc. We proeven 10 jaargangen te beginnen met 2014 terug naar 2005. Het alcoholgehalte van alle wijnen is 13,5% met uitzondering van de 2014 (13%) en de 2009 (14%).

2014: een koel jaar met veel regen. Tussen enkele uitstekende vintages heeft deze wijn het lastig. Om voldoende kleur te krijgen duurde de maceratie iets langer dan normaal. Toch is de kleur minder diep dan die van de wijnen in de overige glazen. In de neus rijp rood fruit en iets aards. Medium body, frisse zuren, rijpe tannines, wit pepertje.

2013: goed jaar, fris tijdens de oogst. Veel rijp cassis- en rood fruit in de neus. Sappig, nog wat ‘hol’, moet nog rijpen. Rijpe, frisse tannines.

2012: warm en droog, maar omdat de wijngaarden aan de kust liggen was het hier fris genoeg. Ook de bebossing zorgde voor voldoende koelte. Veel dik fruit in de neus. Vol, rond, kruidig. Fris fruit en een pittig pepertje in de afdronk. Sexy wijn.

2011: een groot, klassiek jaar, evenwichtig, met koele nachten. Zoetig rood fruit en neus en mond. Cassis, tikje drop, fris.

2010: de langste oogstperiode ooit: de laatste druiven werden eind oktober geoogst. Ook dit is een jaar tussen twee grote vintages. Deze wijn was voor de proeverij dubbel gekaraffeerd. Dat kan de oorzaak zijn dat hij wat minder fruit vertoont. Teer, breekbaar.

2009: dit jaar was zeer geliked in de USA. Het is dan ook een wijn met body. In de neus veel, bijna zoet, rijp fruit. Kruidig, sappig, fris. Verleidelijk.

2008: “8 is our lucky number”, lacht Priscilla. De eerste vintage was 1968 en ze hoopt op een geweldig 2018. Deze ‘8’ is wel een fijne. Frisser dan de 2009, met name door een koeler voorjaar en zomer. Rustiek, mondvullend, fris, mooie zuren.

2007: een heel warm jaar. Deze wijn is al behoorlijk ontwikkeld. Heeft iets minder body. 2008 en, zoals later blijkt, 2006 zijn sterk, dus deze wijn valt op. Iets drogend, minder zuren, mist spanning.

2006: volgens Priscilla weer een klassiek jaar. Snuffelwijn: je blijft eraan ruiken en daarvan genieten. Rond, bijna romig. “Pomerol style” volgens importeur Xavier Kat. Sjieke wijn. Mijn lucky numer is 6. Dat klop helemaal bij deze wijn:-).

2005: cassis in de neus, umami. Sappig, iets tabak, tikje animaal, witte peper. Tannines rond, later iets drogend.

Guidalberto bij de gerechtjes van Erik van Loo

Na deze indrukwekkende serie wijnen worden we verwend met enkele heerlijke gerechtjes uit de keuken van restaurant Parkheuvel. Daarbij genieten we achtereenvolgens van een verfrissend glas wit uit Sardinië, Samas Isola dei Nuraghi (vermentino en chardonnay) en Guidalberto 2017. Die laatste is donkerpaars, met vee donker fruit, drop, en iets tabak in de neus. Sappig en rond, rijpe tannines. Frisse, lange afdronk. Stoere en tegelijk sexy wijn.

10 jaargangen Sassicaia gerechtjes

LINKS:

Meer over deze wijnen? Ga naar  Wijnkoperij Okhuysen

🍇🍷🍴Geen enkel culinair nieuwtje missen? Schrijf je dan hier in✏️voor onze wekelijkse nieuwsbrief!