Na ons bezoek aan Vega Sicilia vertrekken we naar Dominio de Atauta waar donkere wolken zich boven de wijngaarden samentrekken. Maar wijnmaakster (en tevens manager) Almudena Alberca Martin neemt ons toch mee de wijngaarden in.
Dominio de Atauta, de wijngaarden
We rijden vanuit het eeuwenoude stadje naar de hoogste wijngaard die ligt op 1050 meter. Onderweg zien we opvallend veel kleine percelen wijngaard tussen heel veel groen. Dat groen is rogge en gerst. Dat er zoveel kleine percelen zijn komt door verdeling binnen families maar ook door de diversiteit aan bodemsoorten.
De vele kleine percelen en de oude wijnpers- en bewaarhuisjes in Atauta.
Midden tussen graanland ligt achterin een wel heel klein perceel druivenstokken!
De grond bevat hier veel kalk. De stokken in het perceel dat we bezoeken zijn wel meer dan 140 jaar oud! Traditioneel werd er voor nieuwe aanplant gezorgd door een tak van de bestaande plant onder de grond te stoppen. Dat werd dan de nieuwe plant: ‘de dochter’, vertelt Almudena.
Vooraan de ‘dochter’, achter de ‘moeder’. Je ziet een van armen van de moeder in de grond gaan waaruit de dochter is ‘geboren’.
De wijnstokken zijn geplant als bushvines en zijn dus niet geleid. Alles gebeurt hier met de hand. Er wordt zo min mogelijk gewerkt met chemicaliën. Door de wind die hier vrijwel altijd waait is dat ook meestal niet nodig. Er staan hekken om de percelen om de voorkomen dat herten en wilde zwijnen de druiven opeten. Het geurt hier overal naar lavendel en rozemarijn dat hier volop groeit. Heerlijk!
Hekken moeten de wilde beesten tegenhouden.
Als laatste bezoeken we een wijngaard van Dominio de Atauta met een opvallend rode bodem wat wijst op veel ijzer in de bodem.
De rode aarde wijst op een ijzerhoudende bodem.
Dominio de Atauta, de wijnmakerij
In sneltreinvaart leidt Almudena ons rond in de wijnmakerij. Ook hier wordt gebruik gemaakt van de zwaartekracht. De druiven worden ontsteeld maar niet gekneusd voor de fermentatie die in veelal open vaten plaatsvindt. Almudena gebruikt voor de wijnbereiding roestvrijstaal, hout en beton, afhankelijk van de wijn die zij wil maken.
Links de betonnen cuves, rechts die van RVS
De productie is jaarlijks zo’n 110-120.000 flessen. Het hout is Frans eiken dat betrokken wordt van verschillende vatenmakerijen. Ze gebruikt diverse maten vaten (o.a. 225, 350 en 400 liter) om uit te vinden wat het best werkt voor de wijn die ze wil maken. Van de verkoop is 80 procent export, voornamelijk Duitsland, de USA en Japan.
De ondergrondse vatenkelder waar de wijnen rijpen.
Crianza vs Reserva
En dan gaan we proeven. Het bedrijf heeft hier in het dorp twee wijnmakerijen. De eerste twee wijnen zijn van een van de twee: Torre Golbán Crianza 2012 die binnenkort op de markt komt. De druiven komen uit verschillende wijngaarden van gemiddeld 50 jaar oude stokken. De fermentatie vond plaats in rvs waarna een rijping van 12 maanden op deels nieuw eiken volgde. In de neus dik donker fruit, wat terug komt in de mond. Hij is kruidig, drop, laurier, redelijk dik, stoere tannines. Ook in de afdronk donker fruit, ook stevige tannines. Een stevig glas, maar onze wijnmaakster denkt daar anders over: “This wine is easy to drink”. De Reserva 2011, daarna lijkt veel op zijn voorganger, maar is iets dikker met meer fruit en hout. Lekker sappig en toch stoer.
Twee keer Domino de Atauta
Parada de Atauta 2012 komt van 60-80 jaar oude stokken. De fermentatie vond deels in rvs, beton en hout plaats. 60% Rijpte vervolgens 12 maanden in barriques, 40% blijft in de grote houten vaten. Hij heeft veel fruit in de neus, cassis, bramen. Heel veel sap in de mond, donker fruit, fris!, ronde, wat stoere iets drogende tannines. Dominio 2012 is voor 100% uit deze vallei. Het is een blend van diverse bodemsoorten, 35% heeft gerijpt op nieuw eiken. In de neus is hij wat gesloten. In de mond veel sap, donker fruit, inkt, tabak en daarna heel snel stoere, iets drogende tannines. Vlezig.
Drie keer single vineyards
Vervolgens proeven we drie wijnen van verschillende wijngaarden met verschillende bodemsoorten: zand, klei of een mengsel ervan. De jaargang is 2010. Allereerst de Llanos del Almendro. Llanos is een soort terras in de vallei. De bodem bestaat voornamelijk uit kalk. De wijn heeft 16 maanden gerijpt op gebruikt eiken. In de neus donker fruit, maar ook aardbeienjam, zoet rood fruit, rozemarijn. Sap in de mond, ronde tannines, fris, eucalypthus, ook weer aardbeien marmealde. De tweede wijn is La Mala van een meer zanderige bodem. Van deze wijn zijn in dit jaar, 2010, slechts 2 vaten gemaakt. Een van de vaten was van nieuw hout. Hij heeft wat minder fruit in de neus, is wat meer gesloten. Lichte houttonen. Inde mond idem. Wat rustieker dan vorige. De derde in deze flight is de Valdegatiles. De druiven voor deze wijn groeien wat lager op de heuvels, daar zijn meer mineralen in de bodem. Hij komt van het perceel met de rode bodem waar we stopten. Van deze wijn worden gemiddeld 1500 flessen gemaakt. Het houtgebruik is ongeveer gelijk als de Llanos. De neus is heel anders. IJzer! In de mond wel sap, makkelijker. Minder dik. Meer groente dan fruit. Vlezig.
Dominio de Atauta: experimenten
We proeven dan de San Juan 2012 van een nieuwe, zonnige wijngaard bovenop de heuvels. De bodem hier bestaat voornamelijk uit zand bedekt met stenen en een klein beetje klei. Hij heeft fris rood fruit in de neus en dat komt helemaal terug in de mond. Veel sap. Lekker sap. Juicy. Tannines heel soepel. Bosbessenjam. De Garnacha 2012 heeft ’topping’ van 1% Tempranillo. Hij komt van verschillende stokken van diverse percelen die daar van oudsher waren geplant. Voordat de DO Ribera del Duero een feit was, was de wijn een clairette van ‘fieldblend‘, dus van allerlei soorten druiven die door elkaar groeiden. De neus is kruidig, rozemarijn, bosbessen.Veel sap in de mond, niet heel dik, tannines aanwezig maar rond en rijp.
Vatmonsters
De laatste wijnen op het programma zijn twee vatmonsters. De een uit 2013 en de ander uit 2014. Ze komen van een van de wijngaarden die we deze dag bezocht hebben. Die met de hekken er omheen. De 2013 heeft veel rood fruit in de neus, veel sap, tannines stevig, ook na. De 2014 is nog iets meer gesloten. Wel veel te beleven in de mond. Tannines ook stevig. Beiden zijn heel mooi en veelbelovend.
Kaas van het huis
Dan rent Almudena naar de keuken en komt terug met schotels rauwe ham en Manchego. De eigenaren van Dominio de Atauta hebben ook een kleine kaasfabriek in La Mancha : kaas van het huis dus!
Zamora als Toetje
Almudena maakt niet alleen hier, in Ribera del Duero, wijn, maar ook in de buurt van Toro, een uurtje of drie rijden van hier. Die wijn wil ze ons toch ook nog graag laten proeven. Ze duikt een fles VIA Cenit DO Tierra del Vino de Zamora op van zeer oude stokken. Deze DO ligt tussen Toro en Portugal. Via Cenit 2012 heeft veel neus. In de mond heel veel donker fruit, veel sap, dik, tannines dik en rond. Afdronk fruit, spicy, minty. De Cenit 2010 heeft, naast het fruit, meer caramel in de neus. Hij komt wel wat alcoholisch over. De afdronk is ook heel lekker fris en fruitrijk met rijpe tannines.
Het was een bijzonder mooi bezoek en voor de wijnen geldt hezelfde. Veel dank Almudena en ‘keep on the good work’!
Links:
Geen enkel culinair nieuwtje missen? Schrijf je dan hier in voor onze wekelijkse nieuwsbrief!
– website Dominio Atauta
– website Ribera del Duero
#RiberaDelDuero
#wijnstudiereisSpanje
Mooi verhaal Anne-Wies!
Moest wel lachen om je wilde beren 🙂 Wild Boar zijn wilde zwijnen… Overigens een echt probleem daar.
Ha ha Romke, je hebt helemaal gelijk. Ik had in mijn notities aldaar ‘beer’ geschreven en het vergeten te veranderen. Ga ik snel doen. Dank je :-)!