recas: feteasca neagra buitenbordToen ik zo’n zes jaar geleden bij Cramele Recas kwam, was ik al onder de indruk. Een modern, vooruitstrevend Roemeens wijnbedrijf met een fikse hoeveelheid hectare aan wijngaarden. Een rondleiding en proeverij bij Recas door Philip Cox, een van de eigenaren. Een ontmoeting met de Australische wijnmaker Hartley Smithers. Cramele Recas, gelegen  in Banat, een wijnregio in het zuid-westen van Roemenië.

Op deze kaart van zijn goed de Roemeense wijngebieden te zien, met links in het midden het dorpje Recas, waar de wijngaarden van Carmele Recas te vinden zijn. De wijngaarden bij Arad bevinden zich in Minis, iets ten noorden van Recas, ook op deze kaart te zien.

Wine Map Romania REVINO.RO Recas

Wine Map Romania REVINO.RO Recas

Cramele Recas, geen kleine jongen

Vandaag ben ik er weer en word hartelijk ontvangen door Elvira Cox, echtgenote van Philip, mede-eigenaar van Cramele Recas en verantwoordelijk voor de export. Enthousiast steekt ze van wal. Cramele Recas is inmiddels gegroeid tot wel 935 hectare wijngaarden die liggen rondom de wijnmakerij. Ook heeft men 25 hectare eigen wijngaarden bij Arad, een stad zo’n 60 kilometer ten noorden van Recas. Daarnaast koopt men druiven en most in van wijngaarden die verspreid liggen over heel Roemenië. Zelfs een Spaanse bulkwijn wordt door Recas verhandeld.

Recas VanuitKantoor

Uitzicht over de wijngaarden vanuit het kantoor waar Elvira ons ontvangt

Recas, grootste in export

De productie van Cramele Recas is nu 18 miljoen liter en een groei naar 21 miljoen is in zicht. “Recas is in volume het derde grootste wijnbedrijf in Roemenië, maar het grootste in export”, vertelt Elvira niet zonder trots. “Recas heeft inmiddels 350 barcodes en 20 labels voor export”. Uk is de grootse afzetmarkt gevolgd door….. Nederland. Importeur Deltawines is goed bezig. Net als Cramele Recas. Maar hoe is het eigenlijk allemaal begonnen?

RecasMerken

Een greep uit het aantal merken dat Cramele Recas voert

Een eigen wijnbedrijf: Cramele Recas

Elvira komt uit Boekarest en is in 1995 aan de slag gegaan bij een Duits wijnbedrijf in Roemenië dat nu bekend is onder de naam Reh Kendermann (een fusie tussen Carl Reh en Hermann Kendermann). De Roemeense wijn die ze daar maakten werd verkocht in Duitsland. Philip Cox, haar Britse echtgenoot, was al in 1992 door Kendermann aangetrokken. Toen het stel trouwde in 1996 wilden ze graag een eigen wijnbedrijf beginnen. De wijngaarden daarvoor vonden ze in Recas, een dorpje onder de rook van Timisoara. Cramele Recas was geboren.

Leasen van de staat

Ze verbouwden de wijnmakerij, maar de wijngaarden moesten ze leasen van de staat die toen, door het communistische bewind, nog eigenaar was van alle grond. Pas in 1998 vond privatisering van de staatseigendommen plaats en konden ze hun gehuurde wijngaarden kopen. Daarna kochten ze stukje bij beetje de wijngaarden van hun buren op. Hoewel er in de omgeving niet veel wijngaarden meer zijn is er ook nu nog genoeg grond te koop. Veel wijngaarden zijn na de privatisering door de eigenaren omgebouwd tot mais- of tarwevelden. Die gewassen zijn makkelijker te bewerken en leveren sneller geld op.

Cramele Recas, de financiering

Om de financiering van deze aankoop mogelijk te maken sloot het echtpaar een overeenkomst met Ian Georgiu, de voormalige wijnmaker en Gheorge Iova, de toenmalige directeur. Inmiddels zijn de aandelen in Cramele Recas goed verdeeld: 30% is in handen van het echtpaar Cox, 30% van Ioan Georgiu en echtgenote Maria, 30% van Gheorghe Iova en echtgenote Lia en 3% van de economisch directeur. En de overige 7%? Die wordt verdeeld onder de zes ‘farmchiefs’ van Cramele Recas. De wijngaarden rondom de wijnmakerij zijn namelijk opgesplitst in zes delen (voorheen zeven) met elk hun eigen ‘farm;’ met eigen machines, arbeiders etc. En dus ook hun eigen ‘baas’. Door die mee te laten delen in de aandelen Recas nemen zij nog beter hun verantwoordelijkheid.
Ook de verkooptechnieken van Elvira kwamen hier goed van pas. Het Duitse wijnbedrijf waar zij en Philip voor werkten haalde zij binnen als Recas’ eerste klant. Die betaalde vooruit waardoor er werkkapitaal was. De betaling werd rechtgetrokken als duidelijk was hoe de oogst was verlopen, in september.
Doordat het bedrijf nu is opgesplitst in vier sectoren is er ook de mogelijkheid met behulp van Europees geld investeringen te doen.

RecasFarm

Een van de zes farms in de wijngaarden van Recas

Een ritje door de wijngaarden van Recas

Dan vindt Elvira het tijd de wijngaarden in te gaan. Ze neemt ons mee in haar auto en vertelt onderweg honderduit. Haar antwoord op mijn vraag of Recas ook biologisch bewerkte wijngaarden heeft is stellig. “Dat is hier niet mogelijk. Het is hier veel te vochtig waardoor de kans op ziektes aan de planten te groot is. Recas kan zich niet veroorloven een hele oogst te missen”. Ook zien we geen onkruid groeien tussen de rijen wijnstokken. “Onkruid haalt teveel voedingsstoffen weg die de druiven nodig hebben. Kijk maar eens naar de druiven van onze buurman!”. We zien daar inderdaad een zeer slecht onderhouden wijngaard met veel onkruid, onregelmatige druiventrossen en dorre bladeren, terwijl de planten bij Recas er heel fris, groen en gezond uitzien. Elvira is niet blij met die buurman, want: “als hij ziektes in zijn wijngaard krijgt, lopen wij het risico die ook hier te krijgen”.

RecasWijngaard

De wijngaarden van Recas worden goed onderhouden

Voor elke druif een specifiek terroir

Er is al begonnen met de oogst van de pinot grigio. “De wijn van deze druiven moet fris en droog zijn”. Vrijwel alle wijngaarden liggen op het zuiden, daarbij worden de rijen gevormd naar de glooiing van de heuvels zodat de druiven gemakkelijk kunnen worden geoogst. Er wordt, behalve voor de premium- en topwijnen, machinaal geoogst. “We werken met 5 plukmachines en 150 personen. Vroeger deden we hetzelfde werk met 800 personen. En dat ging dan ook nog eens veel langzamer”. Begonnen met 24, werken er nu totaal 264 mensen bij Recas, van kantoor tot wijngaard tot kok. Er is een grote variëteit aan bodemsoorten. Daardoor is er voor elke druif een specifiek stukje grond te vinden waarop hij goed gedijt. Van chardonnay tot muscat ottonel, van shiraz tot fetească neagră.

RecasAWen ElviraWijngaard

Met Elvira de wijngaarden in. Op de achtergrond één van de zes ‘farms’

RecasElviraAWdruivenproeven

Hier en daar proeven we wat druiven. Nog héél even en dan… plukken!

Recas: liever wijn- dan tafeldruiven

We zien ook een klein perceel met wel heel grote druiven. Er loopt een bewaker rond die diefstal moet voorkomen. Ze zien er dan ook wel heel lekker uit! “Dat zijn tafeldruiven. Daar hadden we er veel van, maar daarvan zijn we afscheid aan het nemen. Dat is een andere tak van sport. Je moet ze supervers verkopen, hebt speciale koelingen nodig etc. We concentreren ons liever op de wijnbouw”.

Gegalvaniseerde palen

Opvallend in de wijngaarden van Recas zijn de gegalvaniseerde palen. “Die komen uit Oostenrijk, ze hebben een systeem waarbij je de draden steeds kunt verstellen. Dat komt de groei en bloei van de plant ten goede”, zo leert Elvira ons. De betonnen palen, die we zien bij de diverse aangrenzende wijngaarden, worden direct door deze moderne exemplaren vervangen als er weer een wijngaard is aangekocht. Dat is best een dure aangelegenheid: één hectare aanplanten, inclusief alle materialen, kost al snel zo’n 20.000 euro. Geen sinecure, maar het levert uiteindelijk een topkwaliteit druiven én wijnen op. En daar gaat Recas voor.

RecasGegalvaniseerd

De gegalvaniseerde palen en draden uit Oostenrijk

Tour door de ‘fabriek’ van Recas 

We een snelle tour door ‘de fabriek’ (zoals Elvira het noemt) voordat we aan de proeverij beginnen en kijken onze ogen uit. We zien de meest moderne en grote RVS tanks binnen en buiten in rijen opgesteld. Elvira wijst ons op de enorm grote tanks waarin de blends worden gemaakt voor de ‘merken’. Voor deze voornamelijk supermarktwijnen moet namelijk elke fles hetzelfde smaken. In tegenstelling tot de bescheiden tanks waarin de blends voor de topwijnen van Recas worden samengesteld. Trots laat Elvira ons de twee nieuwe cross-filtreermachines van Recas zien, die de vier stappen van filtratie volledig automatisch in één proces uitvoeren. En de nieuwe bottellijn, die ook volledig computergestuurd is en niet minder dan 8.000 flessen per uur verwerkt!

RecasBlendingtank

Eén van de enorme blending-tanks van Cramele Recas

RecasFilter

Elvira wijst ons één van de twee cross-filtreermachines

De flying winemakers van Recas

We lopen ook Nora Iriarte tegen het lijf, een van de twee flying-winemakers die Cramele Recas aan zich heeft weten te binden. Spaanse wijnmaakster Nora is de echtgenote van Hartley Smithers en bij Recas vier jaar geleden samen met haar man verantwoordelijk geworden voor het wijnmaken. Ze zijn zojuist weer terug uit Australië, waar ze de andere helft van het jaar wijn maken voor Casela, onder andere voor Leeuwin Estate. Op mijn vraag wat het wezenlijke verschil is tussen het wijnmaken hier of in Australië komt er een brede glimlach op het sympathieke gezicht van Nora. “In Australië is het veel makkelijker. Er is altijd zon! Hier kun je overvallen worden door regen en de druiven zijn ook best bijzonder. Zo’n fetească neagră bijvoorbeeld. Dat is best een lastige druif. Die moet je goed in de gaten houden”. “Ja, je kunt de zorgen daarvoor een beetje vergelijken met die voor de pinot noir”, antwoordt ze op mijn vraag.

RecasElviraNoraAw

Elvira, Nora, Anne-Wies. Girlpower:-)

RecasEikenVaten

Het is niet alleen RVS in de kelders van  Cramele Recas

RecasRoemeensVat

Naast Amerikaans en Frans eiken wordt er bij Recas gewerkt met Roemeens eiken

Key to succes voor Cramele Recas

Dit is tevens de ‘key to succes’ voor hun Roemeense wijnbedrijf, zo vertelt Elvira. Veel bedrijven emmeren door met wat hun ouders en grootouders hadden opgezet. Als er iets niet goed zou zijn hadden hun ouders dat al wel veranderd. Zo denkt men niet bij Recas. Door de diverse ‘flying winemakers’ en contacten in andere wijnstreken leren ze veel. En, niet onbelangrijk, ze doen er ook iets mee. Recas probeert voortdurend aan de vraag van de consument te voldoen. Daarom plant men de alom bekende druivenrassen aan.

RecasBordDruivenWeg

Fetească Neagră blijft belangrijk, maar meer bekende rassen als cabernet sauvignon, syrah, merlot en pinot noir staan hier ook volop aangeplant

En dan… de wijnen van Recas proeven!

Elvira heeft elf wijnen voor ons uitgezocht waarmee ze een breed overzicht geeft van waar Carmele Recas voor staat. Van makkelijke alledaagse wijnen voor de HEMA tot top-cuvées die Nederland nog niet eens aandruft. Ik zeg, na dit bezoek: kom op importeurs, ga ervoor!

RecasProeflokaal

Wij proeven comfortabel zittend aan een tafel, maar dit is een een kijkje in een van de verschillende proeflokalen die Cramele Recas rijk is: proeven tussen de vaten.

Recas I AM Pinot Grigio 2015

Dit is een wijn van het ‘entree level’ die wordt verkocht in diverse supermarkten in Nederland. Nu ben ik geen fan van supermarkten, maar naar deze wijn ga ik op zoek als ik terug ben. Hij heeft een frisse, grassige neus, is aromatisch met een lichte kruidigheid. “Vroeg geplukt, dus een laag suikergehalte en daardoor ook niet al teveel alcohol”, aldus Elvira. Lekker aperitief of bij frisse salades, lichte pastagerechtjes, antipasti.

Labelling van de I <3 Pinot Grigio, label voor de UK markt

Recas Sole Fetească Regală 2015

Dit is een wijn uit het ‘premium’ assortiment van Recas. ‘Sole’ verwijst naar de zon. De druiven voor de ‘Sole-wijnen’ zijn met de hand geplukt en in houten vaten gefermenteerd. Hij heeft een bloemige neus, die je doet denken aan viognier, maar hij heeft niet diens bitters. Je ruikt vers gesneden hooi (zoals je dat op het platteland in Roemenië in augustus dagelijks ruikt) met daarnaast ananas, meloen en een hint van hout. Het hout, de zuurgraad, het alcoholgehalte en het fruit zijn heel mooi in balans.

Recas Sole Chardonnay/Fetească Regală 2015

Deze wijn is een kruising tussen het ‘entree level’ en het ‘premium’ assortiment van Recas: de chardonnay is in houten vaten gefermenteerd en de fetească in tank. Chardonnay is ingezet omdat fetească voor veel mensen buiten Roemenië een volstrekt onbekende druif is. Zo ‘durven’ veel mensen toch die wijn te kopen. En terecht. Hij is bloemig, heeft een botertje en daarnaast is hij fris, bijna ‘spritzig’. Het hout is ook hier niet overheersend, maar wel aanwezig. In de afdronk een grapefruitbittertje.

Recas Solo Quinta 2015

Dit is een witte wijn die altijd 5 druivensoorten bevat: 4 witte en 1 blauwe, en waarvan de blend elk jaar wisselt. “Zo kan niemand deze bijzondere wijn van Recas imiteren”, lacht Elvira. Dit jaar is gekozen voor chardonnay, fetească regală, sauvignon blanc, muscat ottonel en de blauwe druif negru de drăgășani. Hij heeft een bloemige neus, exotisch fruit, lichte houttonen een zachte kruidigheid en een vol en romig mondgevoel. “Lekker bij pasta met kaas of bij een stukje blauwe kaas” volgens onze gastvrouw. Daar kan ik me in vinden.

Solo-Quinta-2015

Recas Sole Rosé 2015

Eveneens uit de zonnige Sole premium serie. Hij is voornamelijk gemaakt van fetească neagră en wordt elk jaar met een andere druif geblend, afhankelijk van de oogst. Dit jaar is het volgens Elvira cabernet sauvignon, hoewel ik later op hun website lees dat het pinot noir zou zijn. Hoe dan ook, hij is droog, heeft lekker veel fruit en is behoorlijk kruidig. “Deze zoete kruidigheid (denk aan kruiden als kaneel, niet aan peper) dankt hij aan de fetească neagră”, leert Elvira ons.

Recas Dreambird Pinot Noir 2015

De Dreambird en Dreamfish wijnen worden in Nederland verkocht bij HEMA. Ik schreef  over die wijnen op LekkerTafelen.nl. Deze Pinot Noir heeft veel neus: rood fruit, bessenfruit en is lekker fris, soepel en sappig. Ook heeft hij iets rokerigs in de afdronk. “Dat komt doordat tijdens de fermentatie ‘staves’ zijn gebruikt” aldus Elvira. Dat zijn houten staven die in de tanks worden geplaatst om wat hout-aroma’s toe te voegen. Voor een winkelverkoopprijs van nog geen vier euro geen slecht glas!

vier wijnen ro

Recas Sole Shiraz/Fetească Neagră 2015

Dit is echt een ‘snuffelwijn’: je kunt er aan blijven ruiken zo aangenaam is de geur. Voornamelijk ruik je blauwe bessen en weer die zoete kruidigheid die kennelijk voor fetească neagră zo kenmerkend is. Hier ook weer die rokerigheid, dit keer niet door het gebruik van houten staven, maar door een fermentatie en korte rijping in houten vaten.

Recas La Putere Fetească Neagră 2015

La Putere: de kracht van een beer. En krachtig is deze wijn zeker. Maar ook weer niet té. Hij is nog aan de jonge kant, een jaartje wachten kan geen kwaad. (Hoewel hij zich, als je het glas goed walst, redelijk snel opent) De neus is fris, bloemig met donker fruit. Hij is lekker sappig en heeft de inmiddels bekende zoete kruidigheid. Hout is prettig aanwezig. Hij heeft een lange afdronk.

Recas Selene Fetească Neagră 2015

Selene staat voor het tegenovergestelde van Sole: de maan dus. Deze fetească krijgt van Recas de classificatie ‘high end’. De druiven komen van één wijngaard en zijn handgeplukt. De wijn is ongefilterd en houtgerijpt. Een van de topwijnen. Eigenlijk is hij nog veel te jong: Elvira geeft hem zeker nog tien jaar. Hij is heel donker van kleur. Het fruit wordt overheerst door de kruidigheid. Hij heeft een heel sappige aanzet en tonen als tabak en koffie. Hij is ietsje scherp door het alcoholgehalte van 14,5%, maar dat kan de wijn goed hebben.

Recas Cuvee Überland 2012

Deze wijn van 85% merlot, 10% cabernet sauvignon en 5% fetescă neagră is overweldigend. Een neus van rozijntjes en ander gedroogd fruit, een mond vol dik sap, zeer kruidig, bijna zoet, met tabak, koffie en ook weer donkere rozijnen. De tannines zijn dik en aan de stroeve kant. Die wijn kan nog wel wat jaartjes mee! ‘CL’ lezen we op het etiket. Dat is de Roemeense afkorting voor ‘laat geplukt’. Deze topwijn van Recas is gemaakt van ingedroogde druiven. “Net zoals de welbekende Amarone”, vertelt Elvira. Maar de druiven voor de Cuvee Überland worden niet, zoals in Italië, op matten gedroogd want daar hebben ze bij Recas niet de ruimte voor. Ze zijn ‘cone-cut-dried’. Dat wil zeggen dat de stengels waar de trossen aan hangen half worden doorgeknipt. De druiven krijgen zo geen voeding meer en drogen in terwijl ze nog aan de struik hangen. Dit  proces duurt zo’n 6-7 dagen. Je kunt je voorstellen wat een risico deze methode met zich meeneemt. Als er onverwacht regen valt kan de Recas Cuvee Überland niet worden gemaakt.

RecasRood

Recas Conacul Ambrozy Sauvignon Blanc 2013

Tot slot proeven we een zoete witte wijn van Cramele Recas die nog niet in Nederland op de markt is. Ik zeg: kom op Deltawines, want die wijn is een plaatje! De neus is lekker fris en aromatisch. Met zijn 110 gram restsuiker is hij zoet zonder log te zijn. Het is een opwekkend glas bij foie gras, rood fruit of om een maaltijd mee te beëindigen.

RecasWitteWijnen

Roemeense lunch bij Cramele Recas

En wij? Wij beginnen in het proeflokaal van Cramele Recas aan een heel erg late, maar overheerlijke lunch samen met Elvira waarbij we de wijnen van Recas nogmaals kunnen uitproberen samen met traditionele Roemeense gerechtjes: Ciorba de văcuta taranească (boerengroentesoep) en Tochitură cu mămăliguță. De Recas La Putere en Selene (die overigens worden geschonken in pinot noir glazen) hebben zich inmiddels goed geopend.
We genieten met een grote G!

P.s.: Recas maakt ook een fijne mousserende wijn, tankvergist. Die wordt in Italië van hun eigen wijn gemaakt. Als blijkt dat de vraag ernaar groter wordt is het niet meer nodig dat in Italië te laten doen, dan wordt er geïnvesteerd in apparatuur om zelf, in Roemenië, de mousserende wijn te maken. En… een flesvergiste staat er ook aan te komen.

We blijven Recas volgen! Jij toch ook?!

LINKS:

🍇🍷🍴Geen enkel culinair nieuwtje, recept of wijn-spijs advies missen? Schrijf je dan hier in ✏️voor onze wekelijkse nieuwsbrief!

Klik hier voor meer over Cramele Recas

Kijk voor verkoopadressen en meer info op de website van de importeur in Nederland: Delta Wines

#wineriesromania